Η ιστορία της οικονομικής κατάρρευσης δεν ξαναγράφεται: υπεύθυνος ήταν ο πρώην πρωθυπουργός. Τα μέτρα της… χαρτοπετσέτας και η απάτη των “Greek Statistics”.
Ο Κώστας Καραμανλής έχει καταρρίψει κάθε ρεκόρ σιωπής για τα πεπραγμένα της πρωθυπουργίας του, αποφεύγοντας να δώσει εξηγήσεις για την τραγική οικονομική κατάρρευση του 2009, που ήταν αποτέλεσμα της δικής του πολιτικής. Πρόθυμοι απολογητές του, όμως, δεν σταματούν την προσπάθεια να ξεπλύνουν τις ευθύνες Καραμανλή, ή τουλάχιστον να προκαλέσουν σύγχυση στην κοινή γνώμη με φαιδρές απόπειρες να ξαναγράψουν την ιστορία με μια απαλλακτική, για τον πρώην πρωθυπουργό, αφήγηση.
Τελευταίο δείγμα αυτής της αγωνιώδους προσπάθειας να «θολώσουν τα νερά» είναι δημοσίευμα, που έσπευσαν μάλιστα να υιοθετήσουν κορυφαία στελέχη της ΝΔ (Αδ. Γεωργιάδης, Γ. Κουμουτσάκος), σύμφωνα με το οποίο ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, σε ιδιωτικό γεύμα με τον Κώστα Καραμανλή, του είπε ότι, εάν εφαρμόζονταν τα μέτρα που είχε προτείνει ο τότε πρωθυπουργός σε συνεννόηση με τις Βρυξέλλες, η χώρα δεν θα προσέφευγε στο ΔΝΤ και δεν θα έμπαινε στα μνημόνια.
Και όχι μόνο αυτό: σύμφωνα με τη λογική του δημοσιεύματος, την ευθύνη για όλα τα δεινά της οικονομίας φέρει ο Γιώργος Παπανδρέου, επειδή αρνήθηκε να υποστηρίξει την εφαρμογή των μέτρων που είχε προτείνει ο Κώστας Καραμανλής! Ο… ηρωικός Κώστας Καραμανλής, μάλιστα, εξήγγειλε τα μέτρα που θα έσωζαν τη χώρα από το βήμα της ΔΕΘ και η ΝΔ συνετρίβη στις εκλογές, τις οποίες κέρδισε το ΠΑΣΟΚ με το σύνθημα «λεφτά υπάρχουν».
Προσβολή νοημοσύνης
Η αφήγηση αυτή, που υποτίθεται ότι βρίσκει σύμφωνο και τον Ζ. Μ. Μπαρόζο, αν πιστέψουμε αυτούς που έχουν προνομιακή πληροφόρηση για τη συζήτηση σε ένα ιδιωτικό δείπνο δύο ανδρών, αποτελεί, αν μη τι άλλο, προσβολή της νοημοσύνης των Ελλήνων πολιτών, που πλήρωσαν πολύ ακριβό τίμημα για την καταστροφική πολιτική του Κώστα Καραμανλή.
Όμως, επειδή υπάρχει πλέον απόσταση από τα γεγονότα και ένας καλόπιστος, αλλά πλημμελώς ενημερωμένος πολίτης μπορεί να παρασυρθεί από τα ηρωικά αφηγήματα για ένα πρωθυπουργό που ήθελε να σώσει τη χώρα αλλά δεν τον άφησαν, χρήσιμο είναι να θυμηθούμε τι πραγματικά έχει συμβεί με το… παρ’ ολίγον σωτήριο «πακέτο» μέτρων Καραμανλή.
Όπως έχει δηλώσει ο πρώην επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων, Χοακίμ Αλμούνια (συνέντευξη στην «Καθημερινή», 2013) «η αλήθεια είναι ότι το πρόβλημα ήταν η καταστροφική διαχείριση των δημοσίων οικονομικών από την ελληνική κυβέρνηση το 2009, λόγω της ανικανότητάς της και της ενασχόλησής της με τις εκλογές». Όπως έχει ομολογήσει και ο πρώην υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Αλογοσκούφης, από το 2008 είχε εισηγηθεί στον τότε πρωθυπουργό να ληφθούν μέτρα σταθεροποίησης της οικονομίας, αλλά η απάντηση Καραμανλή ήταν… «άσ’ το γι’ αργότερα».
Η αλήθεια είναι ότι ουδείς εμπόδισε τον τότε πρωθυπουργό να λάβει μέτρα. Είχε, άλλωστε, νωπή εντολή από τις εκλογές του 2007 να λάβει μέτρα σταθεροποίησης της οικονομίας. Και είχε πλήρη αντίληψη της πραγματικής κατάστασης, την οποία απέκρυπτε συστηματικά με τα “Greek Statistics”, παρουσιάζοντας και στην τότε αξιωματική αντιπολίτευση μια πλασματική εικόνα, στη βάση της οποίας αργότερα ζήτησε στήριξη για να λάβει μέτρα.
Είναι, λοιπόν, σαφές ότι ο μόνος υπεύθυνος για τη μη λήψη μέτρων από τον Κώστα Καραμανλή είναι… ο Κώστας Καραμανλής και η ευθύνη του, όσες προσπάθειες και αν γίνονται από τους απολογητές του, δεν μπορεί να μετατεθεί στην αντιπολίτευση.
Μέτρα της… χαρτοπετσέτας
Ποια ήταν, όμως, αυτά τα εκπληκτικά μέτρα, που είχε επεξεργασθεί το οικονομικό επιτελείο Καραμανλή και θα έσωζαν την οικονομία; Πρόκειται για το «πακέτο της χαρτοπετσέτας», σύμφωνα με τη γλαφυρή αφήγηση της τότε υπουργού Οικονομικών της Γαλλίας, Κριστίν Λαγκάρντ, που έχει αποκαλύψει ότι ο Γιάννης Παπαθανασίου της είχε παρουσιάσει τα μέτρα του, στο περιθώριο διεθνούς συνάντησης, με σημειώσεις σε μια χαρτοπετσέτα.
Επρόκειτο για μέτρα – ασπιρίνες, για έναν ασθενή με καρκίνο. Θα έφερναν μια συνολική εξοικονόμηση της τάξεως του 1% του ΑΕΠ, την ώρα που ήδη από τα τέλη του καλοκαιριού του 2009 το έλλειμμα είχε εκτιναχθεί σε διψήφιο ποσοστό. Ήταν, βεβαίως, μέτρα σχεδιασμένα… στο γόνατο: χαρακτηριστικό παράδειγμα, το σχέδιο για τη ρύθμιση ημιυπαίθριων χώρων, από το οποίο υπολόγιζαν ότι θα εισπράττονταν το 2009 1,1 δισ. ευρώ. Μέχρι τον Οκτώβριο του 2009, όμως, η είσπραξη ήταν της τάξεως των 7 εκατ. ευρώ!
Για να γίνει μια σύγκριση, η κυβέρνηση Παπανδρέου, αμέσως μετά τις εκλογές, έδωσε τέλος στο πρόγραμμα απόσυρσης αυτοκινήτων που είχε θέσει σε εφαρμογή η κυβέρνηση Καραμανλή, εξοικονομώντας 100 εκατ. ευρώ, αύξησε τα τέλη κυκλοφορίας (εξοικονόμηση 200 εκατ. ευρώ) και επέβαλε έκτακτη εισφορά σε κερδοφόρες επιχειρήσεις, αντλώντας έσοδα 700 εκατ. ευρώ. Προχώρησε, επίσης σε μέτρα συγκράτησης των λειτουργικών δαπανών, με τη συνολική εξοικονόμηση να ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ.
Με τον προϋπολογισμό για το 2010, εξάλλου, τον πρώτο της κυβέρνησης Παπανδρέου, το έλλειμμα μειώθηκε κατά 4% του ΑΕΠ. Αλλά η πραγματική κατάσταση των δημοσίων οικονομικών, που αποκαλύφθηκε μετά τις εκλογές, ήταν τόσο δραματική, που απλώς και μόνο για να υποχωρούσε σε μονοψήφιο ποσοστό το έλλειμμα θα χρειάζονταν μέτρα 8 δισ. ευρώ, τα οποία είναι προφανές ότι ήταν αδύνατο να ληφθούν.
Τα “Greek Statistics”
Αυτή η σκέψη, οδηγεί σε ένα εξαιρετικά σοβαρό θέμα, για το οποίο δεν φαίνεται ότι συζήτησαν στο ιδιωτικό τους γεύμα οι κ.κ. Καραμανλής και Μπαρόζο: στο θέμα των “Greek Statistics”, δηλαδή της οργανωμένης παραχάραξης των στατιστικών στοιχείων για την ελληνική οικονομία, ώστε να εξαπατώνται οι Ευρωπαίοι εταίροι και οι παράγοντες της αγοράς ομολόγων, που δάνειζαν με χαμηλά επιτόκια την Ελλάδα.
Υπενθυμίζουμε, σε όσους το έχουν ξεχάσει, ότι το 2009 στήθηκε από την κυβέρνηση Καραμανλή μια επαίσχυντη επιχείρηση «συσκότισης» των στατιστικών στοιχείων, που θα έδειχναν τη δραματική επιδείνωση της δημοσιονομικής κατάστασης. «Μας έδωσαν το φθινόπωρο του 2008 έναν προϋπολογισμό, που προέβλεπε έλλειμμα για το 2009, 1,8%. Τον πρώτο κιόλας μήνα είχε ξεπεράσει το 3% του ΑΕΠ και τον Απρίλιο το έλλειμμα ήταν πάνω από 5%», έχει δηλώσει ο Χ. Αλμούνια.
Με απόφαση του ΥΠΟΙΚ είχε διακοπεί από τις αρχές του 2009 η δημοσίευση στοιχείων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, για να αποκρυφθεί η αλήθεια. Όλα τα στοιχεία έμεναν στο συρτάρι του Γιάννη Παπαθανασίου! Ο τωρινός συνδαιτημόνας του Κ. Καραμανλή, τότε πρόεδρος της Κομισιόν, Μπαρόζο, προτίμησε να σιωπήσει για τις μεθοδεύσεις αυτές, σταματώντας τη δημοσιοποίηση των εκτιμήσεων Κομισιόν για το έλλειμμα, αποδεχόμενος το σχετικό αίτημα Καραμανλή.
Τον Απρίλιο του 2009, στο πλαίσιο της Διαδικασίας Υπερβολικού Ελλείμματος, η κυβέρνηση υπέβαλε αναφορά στην Κομισιόν, με πρόβλεψη για έλλειμμα μόλις 3,7% του ΑΕΠ, το 2009, με προβλεπόμενο ΑΕΠ 252 δισ. ευρώ. Προσθέτοντας το δικό του λιθαράκι στο οικοδόμημα των “Greek Statistics”, ο Αντώνης Σαμαράς προέβλεπε, τον Μάιο του 2009, ότι το έλλειμμα θα διαμορφωνόταν σε ποσοστό 4% του ΑΕΠ.
Όμως, ο τότε διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιώργος Προβόπουλος, ενημέρωσε τον πρωθυπουργό στις 2 Σεπτεμβρίου ότι το έλλειμμα ήταν ήδη 10%. Το απόγευμα της ίδιας ημέρας ο Κώστας Καραμανλής προκήρυξε εκλογές. Με αρκετό θράσος, στις 2 Οκτωβρίου 2009, δύο ημέρες πριν τις εκλογές, η κυβέρνηση υπέβαλε νέα ψευδή αναφορά στην Κομισιόν, στο πλαίσιο της Διαδικασίας Υπερβολικού Ελλείμματος, εκτιμώντας αυτή την φορά ότι το έλλειμμα θα διαμορφωνόταν, στο τέλος του έτους, στο 6% του ΑΕΠ, ενώ ήδη το ποσοστό ήταν διψήφιο!
Μετά το παροιμιώδες “game over” από τον Ζ. Κ. Γιούνκερ, το οικοδόμημα των “Greek Statistics” κατέρρευσε και άρχισε η επώδυνη για τη χώρα, αλλά αναπόφευκτη, διαδικασία καταγραφής των αληθινών στοιχείων. Στις 21 Οκτωβρίου 2009, έγινε η πρώτη μεγάλη αναθεώρηση ελλείμματος από 6% σε 12,5% του ΑΕΠ. Τον Απρίλιο, η νέα αναθεώρηση το ανέβασε στο 13,6%. Τον Οκτώβριο 2010, η τελική αναθεώρηση, που ελέγχθηκε και επικυρώθηκε από την Eurostat, ανέβασε το έλλειμμα στο 16%.
Έκθεση – κόλαφος
Στις 8 Ιανουαρίου 2010, δημοσιεύθηκε μια έκθεση – κόλαφος της Eurostat, που ζητήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η έκθεση αποκάλυψε ότι δεν υπήρχε μόνο αλχημεία για να αλλάζουν αριθμοί για τα στοιχεία των ετών 2008 και 2009, αλλά έγιναν και ψεύτικες δηλώσεις την περίοδο 2004 – 2009. Η έκθεση ασκούσε δριμεία κριτική στη Στατιστική Υπηρεσία, πρότεινε τη δημιουργία ανεξάρτητης Στατιστικής Αρχής, αλλά και να έχει η Eurostat το δικαίωμα ελέγχων. Όλα αυτά θεσμοθετήθηκαν τον Απρίλιο 2010, με την ίδρυση της ΕΛΣΤΑΤ, που σταδιακά αποκατέστησε το κύρος των ελληνικών στατιστικών στοιχείων.
Ο εξευτελισμός ολοκληρώθηκε με το ψήφισμα 2054/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2054), που αναφέρει ότι υπήρξε εξαπάτηση στα στατιστικά που έστελνε η Ελλάδα τα χρόνια πριν το μηχανισμό. Σημειωτέον ότι οι βουλευτές της ΝΔ, όπως και του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν οι μόνοι που το καταψήφισαν, ενώ τα ΜΜΕ το αποσιώπησαν.
Το γεγονός, πάντως, ήταν πρωτοφανές: εμμέσως πλην σαφώς, η Ευρωβουλή σκιαγραφούσε έναν πρωθυπουργό ως απατεώνα. Καθιερώθηκε παγκοσμίως η έκφραση “Greek statistics”, εξόχως ταπεινωτική για την Ελλάδα, αφού εξομοίωνε τη χώρα με την εξαπάτηση.
Το συμπέρασμα που αβίαστα εξάγεται από αυτή τη σύντομη αναδρομή στο παρελθόν είναι ότι ο Κώστας Καραμανλής ούτε μέτρα που θα έσωζαν τη χώρα από το ΔΝΤ είχε επεξεργασθεί, ούτε είχε την πολιτική βούληση να εφαρμόσει τέτοια μέτρα. Προτίμησε να στήσει μια ντροπιαστική για τη χώρα επιχείρηση εξαπάτησης της κοινής γνώμης, των Ευρωπαίων εταίρων και της αγοράς ομολόγων για να κρύψει πρόσκαιρα τη μνημειώδη αποτυχία του και να αφήσει την ωρολογιακή βόμβα στους πολιτικούς του αντιπάλους.
Πράττοντας σοφά, ο ίδιος ο Κώστας Καραμανλής σιωπά για τα πεπραγμένα του, όχι από σεμνότητα, αλλά γιατί γνωρίζει καλά ότι δεν μπορεί να υπερασπισθεί δημόσια την πολιτική του, που οδήγησε τη χώρα στο χείλος της χρεοκοπίας. Και είναι, πιθανότατα, αρκετά σοφός για να αντιληφθεί ότι δεν μπορεί να ξαναγράψει την ιστορία με απίθανες θεωρίες των απολογητών του.
*Ο Μιχάλης Καρχιμάκης είναι υποψήφιος Βουλευτής με το Κίνημα Αλλαγής στο Δυτικό Τομέα της Β’ Αθήνας, π. Γραμματέας του ΠΑΣΟΚ, π. Βουλευτής και π.Υπουργός.
