23 Ιουνίου 2025
Προς το Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΕΔΑ
Για το χαράτσι του τέλους ταφής και την απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών για τη μη χρηματοδότηση των 66 δήμων της Αττικής.
Το απαράδεκτο «τέλος ταφής απορριμμάτων» είχε προβλεφθεί με τον νόμο 4042/2012 και διατηρήθηκε από όλες τις κυβερνήσεις (Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων του 2015, Ν.4609/3.5.2019, Ν.4819/2021, ν.5069/23, ν.5151/24, κλπ) καθώς εφαρμόζει την Ευρωενωσιακή λογική «ο ρυπαίνων πληρώνει». Είναι μια αντιπεριβαλλοντική και ληστρική πολιτική για το λαϊκό εισόδημα.
Έχουμε πλέον εμπειρία ότι το «τέλος ταφής απορριμμάτων» τσακίζει τους προϋπολογισμούς των δήμων και οδηγεί σε κατακόρυφη αύξηση των δημοτικών τελών. Δεν προώθησε την ανακύκλωση και τους στόχους που το ίδιο το αστικό κράτος έθεσε, αλλά έγινε πεδίο υψηλής κερδοφορίας μεγάλων ομίλων που κάνουν μπίζνα με τα σκουπίδια. Τελικά, αυτοί που είναι υπεύθυνοι να φτιάξουν σύγχρονο και ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων (Κυβέρνηση, Περιφέρεια, Εθνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης, Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων) συγκεντρώνουν μεγάλα ποσά για να τα προσφέρουν σε λίγους μονοπωλιακούς ομίλους μέσω «ευεργετικών» συμβάσεων που καμία σχέση δεν έχουν με την ανακύκλωση. Έτσι, από τη μία υπερφορτώνονται και δυσλειτουργούν οι λεγόμενοι χώροι υγειονομικής ταφής (ΧΥΤ), με το στόλο των δήμων να παραμένει παρωχημένος και τραγικά επικίνδυνος, ενώ από την άλλη οι μεγάλες ρυπογόνες βιομηχανίες μένουν στο απυρόβλητο και τα χρέη των μονοπωλιακών ομίλων παραγωγής και διακίνησης συσκευασμένων προϊόντων διαγράφονται. Με τη λεγόμενη «αρχή της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού» να βρίσκει θέση μόνο στον κάλαθο των αχρήστων, και με τα χρέη των «υπευθύνων» να φορτώνονται στα λαϊκά νοικοκυριά μέσω των λεόντειων συμβάσεων των δήμων με την ΕΕΑΑ ΑΕ. Κλασσική περίπτωση, κατά την οποία «ο ρυπαίνων πληρώνεται» καθώς προ-εισπράττει το κόστος, που του αναλογεί, μέσω της τιμής του συσκευασμένου προϊόντος αποδίδοντας, όμως, μικρό μόνο μέρος του στην ΕΕΑΑ ΑΕ για να καλύψει το επιπλέον κόστος συλλογής καθώς και το κόστος λειτουργίας των ΚΔΑΥ. Με το δυσβάσταχτο έλλειμμα να φορτώνεται στο «ρυπαινόμενο», στα λαϊκά στρώματα μέσω των ανταποδοτικών τελών.
Μάλιστα πρόσφατα δημοσιεύτηκε περίληψη μελέτης του υπουργείου ενέργειας για την κατασκευή 6 μονάδων καύσης στην χώρα, μια εκ των οποίων στην Αττική, και μία 2η κοντά στα όριά της. Προωθείται έτσι σε ευρεία κλίμακα η καρκινογόνα καύση, και μάλιστα όχι μόνο των υπολειμματικών αποβλήτων αλλά και σύμμεικτων, σε βάρος του περιβάλλοντος, της υγείας των λαϊκών στρωμάτων, της ποιότητας ζωής τους γενικότερα αλλά και του λεηλατημένου εισοδήματός τους.
Έχουμε δει στη διαδοχή των νόμων να αλλάζει ο τρόπος πληρωμής αυτού του πράσινου χαρατσιού αλλά όχι η ουσία του.
– Το 2023, το Υπουργείο Εσωτερικών πλήρωσε το «τέλος ταφής» του 2022 και του α΄ εξαμήνου του 2023 και κατόπιν τα παρακράτησε από τους κρατικούς πόρους υπέρ δήμων μέσα στο 2024 αποστερώντας κρίσιμους πόρους.
– Το Δεκέμβρη του 2024 με βάση την νέα νομοθεσία, ο ΕΔΣΝΑ, έκανε άμεσα απαιτητό το «τέλος ταφής» όλων των οφειλόμενων χρόνων από τους δήμους, απόφαση που διπλασίαζε το ετήσιο ποσό που έπρεπε να αποδοθεί στο 2025. Οι αντιδράσεις οδήγησαν σε ανάκληση της απόφασης του «αμαρτωλού» ΕΣΔΝΑ, αλλά μόνο ως προς τον τρόπο είσπραξης του τέλους ταφής.
– Τον Απρίλιο του 2025 η κυβέρνηση προκειμένου να διασφαλίσει την είσπραξη του πράσινου χαρατσιού θέσπισε την πληρωμή του «τέλους ταφής» απευθείας από τους δημότες υπερ ΕΟΑΝ μέσω των δημοτικών τελών στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας.
Σε συνέχεια των παραπάνω, το Υπουργείο Εσωτερικών με απόφαση του στις 13 Ιουνίου προχώρησε στη διάθεση έκτακτης επιχορήγησης των Δήμων της χώρας από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) έτους 2025, ύψους 70 εκ. € για να πληρωθεί το «τέλος ταφής» απορριμμάτων τους για το β’ εξάμηνο του 2023 και το α΄εξάμηνο του 2024.
Στη συγκεκριμένη κατανομή εξαιρέθηκαν οι 66 Δήμοι της Περιφέρειας Αττικής, (θα απαιτούνταν άλλα 35 εκατ.) καθώς οι εισφορές τους για το τέλος ταφής του β’ εξαμήνου του 2023 και α’ εξαμήνου του 2024 θα συμψηφιστεί από το ποσό που παρακρατήθηκε δύο φορές για το τέλος ταφής του 2022.
Σε κάθε περίπτωση, δεν δικαιολογείται η πομπώδης ανακοίνωση του υπουργείου εσωτερικών, γιατί αφενός τα χρήματα αυτά είναι πίσω από τις ανάγκες των δήμων, αφετέρου οι δήμοι και τελικά οι δημότες παραμένουν χρεωμένοι με το χαράτσι του τέλους ταφής. Μαζί με τις υπέρμετρες δαπάνες για τη λειτουργία ενός αποτυχημένου αλλά πανάκριβου συστήματος ανακύκλωσης που σχεδιάστηκε με βάση τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
-Απαιτούμε κατάργηση του τέλους ταφής, να επιχορηγηθούν εκτάκτως οι δήμοι της Αττικής για τις επείγουσες ανάγκες διαχείρισης των αποβλήτων τους, να αποδοθούν οι παρακρατημένοι πόροι.
-Δε θα συναινέσουμε στη λαϊκή αφαίμαξη και το περιβαλλοντικό έγκλημα που συντελείται.
-Να κλείσει το αίσχος του ΧΥΤΑ Φυλής και να μην έχουμε άλλα εγκλήματα σαν και αυτό στην Αττική αλλά και σε όλη τη χώρα.
-Παλεύουμε για διαχείριση των απορριμμάτων σε όφελος του λαού, με σεβασμό στη υγεία, στο εισόδημα του και στο περιβάλλον και όχι για τα κέρδη των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα αυτό.
Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΠΕΔΑ
Ηλίας Σταμέλος, δήμαρχος Καισαριανής
Βαγγέλης Σίμος, δήμαρχος Πετρούπολης
Στέλιος Μπούσουλας, δημοτικός σύμβουλος Περιστερίου
