Γιατί σήμερα, 8 Μαρτίου, γιορτάζεται παγκοσμίως η Ημέρα της Γυναίκας

Σήμερα, 8 Μαρτίου, και κάθε χρόνο, γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, για να τιμηθεί μια μεγάλη εκδήλωση διαμαρτυρίας από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη.

Στις 8 Μαρτίου του 1857, στις ΗΠΑ, οι εργάτριες, ντυμένες στα λευκά, αποφάσισαν να κινητοποιηθούν και να παραπονεθούν για τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και τους πολύ χαμηλούς μισθούς τους. Ζητούσαν μείωση των 16 ωρών εργασίας σε 10 και ίσες απολαβές με τους άνδρες. Η αστυνομία, όμως, γρήγορα επιτέθηκε και διέλυσε βίαια το πλήθος. Το εργατικό κίνημα, παρ’ όλ’ αυτά, είχε ήδη γεννηθεί.

Δυο χρόνια αργότερα, οι γυναίκες οργάνωσαν, εκτός από κινητοποιήσεις, το πρώτο εργατικό σωματείο γυναικών, συνεχίζοντας τον αγώνα για τη χειραφέτησή τους.

Το 1908, οι δρόμοι της Νέας Υόρκης γέμισαν με 15.000 γυναίκες, που ζητούσαν λιγότερες ώρες εργασίας, καλύτερους μισθούς και δικαίωμα ψήφου. Σύνθημά τους το «Ψωμί και τριαντάφυλλα», με το ψωμί να συμβολίζει την οικονομική ασφάλεια και τα τριαντάφυλλα την καλύτερη ποιότητα ζωής. Τελικά η Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας καθιερώθηκε το 1910, στη δεύτερη Διεθνή Συνδιάσκεψη των Σοσιαλιστριών Γυναικών στην Κοπεγχάγη και γιορτάστηκε ένα χρόνο αργότερα, για πρώτη φορά.

Παράλληλα, μετά την επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία, η φεμινίστρια Αλεξάνδρα Κολοντάι κατάφερε να πείσει τον Λένιν να καθιερώσει την 8η του Μάρτη ως επίσημη αργία της Σοβιετικής Ένωσης, αργία που είχε, όμως, τον χαρακτήρα της «γιορτής των εργατών». Το ενδιαφέρον για την ημέρα αυτή αναζωπυρώθηκε με την άνοδο του φεμινισμού τη δεκαετία του 1960.

Από το 1975, η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας διεξάγεται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, με στόχο την ανάδειξη των γυναικείων προβλημάτων και δικαιωμάτων.

Η Ημέρα της Γυναίκας στην Ελλάδα

Η πρώτη απεργία εργατριών στην Ελλάδα έγινε στις 13 Απριλίου του 1982, στον Πειραιά, στο εργοστάσιο υφαντουργίας των αδελφών Ρετσίνα. Η εν λόγω υφαντουργία είχε αποφασίσει να μειώσει τους μισθούς των γυναικών σε 60 λεπτά από 80 που ήταν. Η πρώτη γυναικεία εφημερίδα, η «Εφημερίδα των Κυριών», που κυκλοφόρησε το 1887 και πρόβαλλε θέματα που αφορούσαν στο δικαίωμα στην εκπαίδευση και στο δικαίωμα στην εργασία, μετέδωσε τότε την είδηση αυτή.

Πλέον, η μέρα έχει χάσει, σε έναν βαθμό, το πολιτικό της μήνυμα, καθώς εμπορευματοποιήθηκε και θεωρήθηκε ευκαιρία έκφρασης της αγάπης των ανδρών προς τις γυναίκες της ζωής τους.

Υπάρχουν, όμως, ακόμη περιστατικά που αποδεικνύουν την ανάγκη προβολής των αγώνων των γυναικών ανά τους αιώνες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το συλλαλητήριο που διοργάνωναν χιλιάδες άνδρες και γυναίκες στην Τεχεράνη, στις 4 Μαρτίου του 2007, μέχρι που ξυλοκοπήθηκαν άγρια από αστυνομικούς, ενώ δεκάδες γυναίκες συνελήφθησαν και κρατήθηκαν στην απομόνωση για μέρες.

Η Γυναίκα σήμερα

Η Πουμζίλε Μλάμπο- Ενγκούκα, εκτελεστική διευθύντρια του ΟΗΕ Γυναίκες, υποστηρίζει ότι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες παγκοσμίως είναι η βία. Μία στις τρεις έχει υποφέρει από σωματική ή σεξουαλική βία στη διάρκεια της ζωής της, ενώ οι μισές γυναίκες που είναι θύματα ανθρωποκτονίας, δολοφονούνται από τους συντρόφους τους ή μέλη της οικογένειάς τους. Το σοκαριστικό είναι ότι περίπου 120 εκατομμύρια κορίτσια παγκοσμίως, δηλαδή περίπου ένα στα δέκα, έχουν υποστεί σεξουαλική βία.

«Προφανώς, η τάξη και η περιοχή βοηθούν κάποιες γυναίκες να αντιμετωπίζουν το πρόβλημα αυτό διαφορετικά, όμως παντού σε όλο τον κόσμο το μεγάλο θέμα της βίας κατά των γυναικών είναι μια πραγματικότητα, είτε είναι πλούσιες ή φτωχές, είτε ζουν σε μια ανεπτυγμένη ή σε μια αναπτυσσόμενη χώρα», τόνισε η Μλάμπο- Ενγκούκα. «Ακόμη και χώρες που έχουν τους υψηλότερους δείκτες αναφορικά με την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, όπως η Ισλανδία, δεν έχουν καταφέρει ακόμη να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της βίας κατά των γυναικών», συνέχισε.