.
Δυο νέα σχολεία ιδρύθηκαν στην πόλη μας, το 2ο Πειραματικό Λύκειο και το 3ο Πειραματικό Γυμνάσιο σε διασύνδεση με το 8ο Πειραματικό Δημοτικό και το 13ο Πειραματικό Νηπιαγωγείο και γίνεται πολύς λόγος γι’ αυτά.
Ας δούμε, λοιπόν, τι είναι τα Πειραματικά σχολεία και ποιος ο σκοπός ίδρυσής τους.
Ποια είναι τα κοινά τους σημεία με τα υπόλοιπα τυπικά σχολεία και ποιες οι διαφορές τους και γιατί όλο και περισσότεροι γονείς αναζητούν μια θέση για τα παιδιά τους στα Πειραματικά σχολεία.
Αρκεί να αναφέρουμε ότι μόνο το 2024, 10.845 μαθητές διεκδίκησαν 3.003 θέσεις των Πειραματικών.
- Σκοπός ίδρυσης των Πειραματικών
Τα Πειραματικά λειτουργούν ως πιλοτικά μοντέλα, ως καθοδηγητές, για την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου. Πειραματίζονται και αξιολογούν την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα νέων παιδαγωγικών μεθόδων προκειμένου να εφαρμοστούν από τα υπόλοιπα σχολεία σε εθνική κλίμακα.
Όλα τα γνωστά μας εκπαιδευτικά συστήματα διαθέτουν Πειραματικά σχολεία με αυτόν τον στόχο. Φινλανδία, Σουηδία, Γαλλία, Γερμανία, Αγγλία, ΗΠΑ κλπ. βασίζονται στα Πειραματικά τους Σχολεία για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του μέλλοντος μέσω της εκπαίδευσης.
- Τα κοινά σημεία Πειραματικών και τυπικών σχολείων είναι:
ο δημόσιος χαρακτήρας τους, ο σκοπός της εκπαίδευσης, η διαρθρωτική τους οργάνωση, το επίσημο πρόγραμμα σπουδών του Υπουργείου Παιδείας.
- Η μεγάλη τους διαφορά
επικεντρώνεται στις διαφορετικές προσεγγίσεις στην εκπαίδευση, τόσο στη διδασκαλία όσο και στη μάθηση.
- Διδασκαλία-μάθηση
Τα Πειραματικά είναι πιο ευέλικτα, εφαρμόζουν νέες και καινοτόμες μεθόδους που προκύπτουν από έρευνες και εκπαιδευτικές μελέτες και αυτό επιτρέπει στους μαθητές να βιώσουν νέες μεθόδους μάθησης που ενδέχεται να είναι πιο αποτελεσματικές σε σχέση με τις παραδοσιακές.
Η καινοτομία ενισχύεται, καθώς οι μαθητές/τριες και, κυρίως, οι διδάσκοντες είναι πιο ανοιχτοί στη χρήση νέων εργαλείων, τεχνολογιών και μεθόδων μάθησης.
Τα τυπικά σχολεία ακολουθούν πιο αυστηρές και παραδοσιακές μεθόδους εκπαίδευσης με μεγαλύτερη έμφαση στην τυποποίηση και την ευρύτερη εφαρμογή, παραβλέποντας, συχνά, τη μοναδικότητα και τις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες τού κάθε μαθητή και μαθήτριας.
- Αξιολόγηση
Εκτός από τη διδασκαλία, πολυδιάστατη είναι και η αξιολόγηση των μαθητών/τριών. Σε αντίθεση με τα τυπικά σχολεία τα οποία λαμβάνουν υπόψη μόνο τις ακαδημαϊκές επιδόσεις με στόχο τη βαθμολογία, η αξιολόγηση των παιδιών είναι προσαρμοσμένη και αυτή στις ανάγκες τους, σχεδιασμένη έτσι ώστε να προάγει την προσωπική ανάπτυξη, την κοινωνική συνεργασία, την αυτογνωσία τους και συνοδεύεται από διαδικασίες αυτοαξιολόγησης, διαξιολόγησης και το σημαντικότερο, από συνεχή ανατροφοδότηση.
- Εκπαιδευτικοί
Ακριβώς επειδή όλες αυτές οι απαιτήσεις ως προς τη διδακτική πρακτική είναι υψηλές, στα Πειραματικά συγκεντρώνονται εκπαιδευτικοί με υψηλά ακαδημαϊκά προσόντα, αλλά και όσοι αισθάνονται ότι μπορούν να ανταποκριθούν και θέλουν να εργαστούν σε αυτά και οι οποίοι αξιολογούνται κατά τακτά χρονικά διαστήματα επί του συνόλου του διδακτικού τους έργου.
- Μαθητές
Τα Πειραματικά έχουν υπερτοπικό χαρακτήρα. Ο αριθμός των μαθητών/τριών είναι περιορισμένος λόγω της φύσης των σχολείων αυτών και βοηθά στην παρακολούθηση και ανάλυση της απόδοσης των καινοτόμων πρακτικών σε ένα πιο ελεγχόμενο περιβάλλον.
Οι μαθητές και οι μαθήτριες εισάγονται με κλήρωση ώστε να είναι τυχαίο δείγμα και είναι δημόσια ηλεκτρονική κλήρωση για την εξασφάλιση της διαφάνειας.
Η κλήρωση διασφαλίζει ίση πρόσβαση σε όλους τους μαθητές και μαθήτριες, χωρίς να επιτρέπει σε κοινωνικά ή οικονομικά κριτήρια να καθορίσουν ποιος θα έχει πρόσβαση σε αυτά τα σχολεία. Με αυτόν τον τρόπο, προάγεται η δικαιοσύνη και η άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, καθώς οι μαθητές, ανεξαρτήτως κοινωνικής θέσης, έχουν ίσες ευκαιρίες να εισαχθούν σε εκπαιδευτικά ιδρύματα υψηλών προδιαγραφών.
Οι μαθητές των Πειραματικών που είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους, εισάγονται, αυτοδικαίως, στο Πειραματικό της επόμενης βαθμίδας εκπαίδευσης.
Δηλαδή στην Αγία Βαρβάρα, οι μαθητές του 13ου Νηπιαγωγείου θα εισαχθούν στο 8ο Πειραματικό Δημοτικό, μετά στο 3ο Πειραματικό Γυμνάσιο και στη συνέχεια στο 2ο Πειραματικό Λύκειο. Αλλά θα υπάρχουν στη Α τάξη του κάθε σχολείου κενές θέσεις για την κλήρωση μαθητών που δεν θα έχουν παρακολουθήσει, προηγουμένως, Πειραματικό σχολείο.
- Διάχυση δράσεων και δραστηριοτήτων
Τα Πειραματικά διαχέουν στην τοπική κοινωνία, με όφελος των υπολοίπων σχολικών της μονάδων, όλες τις καλές πρακτικές που έχουν εφαρμόσει ώστε αν επιθυμούν να τις ακολουθήσουν ή να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης για τον σχεδιασμό νέων.
Για όλους τους παραπάνω, εν συντομία, λόγους, τα Πειραματικά δεν είναι σχολεία που καταστρέφουν τη δημόσια εκπαίδευση ούτε οξύνουν τις κοινωνικές ανισότητες. Αντιθέτως, ο σκοπός τους είναι η αναβάθμισή της, η εξέλιξη του εκπαιδευτικού συστήματος, η ολιστική ανάπτυξη των μαθητών/τριών, η συμπερίληψη, η ανταπόκριση της εκπαίδευσης στις ανάγκες της κοινωνίας.
Η πρόκληση δεν είναι ο πόλεμος εναντίον των Πειραματικών αλλά η απαίτηση ακόμη μεγαλύτερης υποστήριξής τους από την Πολιτεία ώστε να επιτελούν απρόσκοπτα και με επιτυχία τον σκοπό ύπαρξής τους.
Αλεξάνδρα Φέγγη
Αντιδήμαρχος Παιδείας
