…Κι αν δεν μπορείς να κάνεις την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον, όσο μπορείς:
να μην την εξευτελίζεις…
Κ. Καβάφης
Τι συμφορά, ενώ είσαι καμωμένος
για τα ωραία και μεγάλα έργα
η άδικη αυτή σου η τύχη πάντα
ενθάρρυνσι κ’ επιτυχία να σε αρνείται•
να σ’ εμποδίζουν ευτελείς συνήθειες,
και μικροπρέπειες, κι αδιαφορίες.
Δεν υπάρχει, νομίζω, κάτι το οποίο να αρμόζει καλλίτερα στην κατάσταση που διαδραματίζεται τις τελευταίες ημέρες στην Α.Σ.Δ.Τ. «Ιάκωβος Καμπανέλλης».
Ειδικώτερα, το τελευταίο 24ωρο, διακινούνται, κατά προκλητικότατο τρόπο, δύο επιστολές. Μία του απερχόμενου καλλιτεχνικού διευθυντή και μία καθηγητών της σχολής (τριών συγκεκριμένων, από τους 24), στις οποίες κατηγορείται η Διοίκηση του Δήμου για εγκληματική αμέλεια και δολία υπονόμευση της υγείας των σπουδαστών.
Τα όσα σχετικά δημοσιεύματα, περικοσμούνται (sic) και από τις απαραίτητες φωτογραφίες, στις οποίες απεικονίζονται τα οχήματα του Δήμου τα οποία σταθμεύουν στον χώρο της ΒΙΟΧΡΩΜ.
Η όλη υπόθεση μου γεννά αντικρουόμενα συναισθήματα καθώς, πρέπει να επιλέξω μεταξύ της ειλικρινούς αγάπης για έναν φίλο -όσο και αν αυτός παραστράτησε, έχασε τον έλεγχο και εν τέλει συνωμοτεί εις βάρος του εαυτού του- και της ανάγκης για την στήριξη, την προστασία ενός οργανισμού παροχής καλλιτεχνικής παιδείας, την ΑΣΔΤ «Ιάκωβος Καμπανέλλης».
Αισθάνομαι, λοιπόν, την ανάγκη να απευθύνω μία ανοικτή επιστολή προς τον φίλο μου και τέως Διευθυντή της Σχολής, εκφράζοντας την ωδίνη και την αγωνία μου για την ζημιά την οποία ενδεχομένως προκαλέσει η συμπεριφορά του, κατά την περίοδο αυτή.
Αγαπητέ μου φίλε Δημήτρη,
Έχω αρθρογραφήσει αρκετές φορές -σε όσα μέσα ενημέρωσης με τιμούν, φιλοξενώντας κείμενά μου. Και τούτο, διότι θεωρώ την ύπαρξη και λειτουργία της Σχολής, ως ένα εκ των πλέον σημαντικών έργων υποδομής, το οποίο μπορεί να προσφέρει ένας Δήμος.
Συνήθως, για τους Δήμους και γενικά για τους ΟΤΑ, παραγωγή έργου πολιτισμού, νοείται η πρόσκληση κάποιου -συνήθως φιλικά προσκείμενου- συνθέτη ή θιασάρχη κατά τους θερινούς μήνες.
Η αποδοχή των κινδύνων και η σύσταση, όμως, ενός οργανισμού παροχής καλλιτεχνικής παιδείας από έναν Δήμο και μάλιστα Δήμο της Αθηναϊκής περιφέρειας, είναι κάτι που με εντυπωσίασε. Όταν μάλιστα, διαπίστωσα την εξαιρετική δουλειά που γίνεται στον οργανισμό αυτόν, τότε, πραγματικά θεώρησα υποχρέωσή μου να καταγράψω την σπουδαία αυτή προσπάθεια.
Πέρασαν 20 χρόνια στην διάρκεια των οποίων, η πορεία της σχολής ήταν ανοδική· φιλοξένησε και έδωσε δυνατότητα σε πολλούς νέους να πραγματοποιήσουν το όνειρό τους, δημιουργούσε όχι, απλώς, καλούς ηθοποιούς, αλλά, έκτιζε ολοκληρωμένες καλλιτεχνικές προσωπικότητες και σε κάθε περίπτωση, διέφερε και διαφέρει από ό,τι άλλο παρόμοιο, συναντά κανείς στην «πιάτσα».
Είναι απολύτως λογικό, μετά από 20 χρόνια να πρέπει να ανανεωθεί. Αυτό δεν συμβαίνει και με τους ανθρώπους; Το παιδί γίνεται έφηβος, ο έφηβος άνδρας ή γυναίκα. Η ζωή προχωρά και οι άνθρωποι εξελίσσονται. Τα πάντα εξελίσσονται αν θέλουν να αποδράσουν από την νομοτέλεια της παρακμής και της φθοράς.
Πιστεύω ότι στο πνεύμα αυτό η σημερινή Δημοτική Αρχή στην Αγία Βαρβάρα αποφάσισε την αλλαγή των καλλιτεχνικών διευθυντών σε Δραματική Σχολή και Δημοτικό ωδείο.
Και τι φρικτή η μέρα που ενδίδεις
(η μέρα που αφέθηκες κ’ ενδίδεις),
και φεύγεις οδοιπόρος για τα Σούσα,
και πιαίνεις στον μονάρχην Αρταξέρξη
που ευνοϊκά σε βάζει στην αυλή του,
και σε προσφέρει σατραπείες, και τέτοια.
Βέβαια, ίσως θεωρείς άδικη την αντικατάστασή σου. Όμως εσύ διεκήρυσσες ότι δεν επιθυμείς την παραμονή σου για την επόμενη χρονιά. Άλλωστε, αν επιθυμούσες, ήταν πολύ εύκολο να συμμετέχεις και να καταθέσεις φάκελο όταν, η διοίκηση της ΔΗΚΕΑΒ προκήρυξε, ως είχε εκ του νόμου υποχρέωση, την θέση.
Θεωρώ άδικο το γεγονός ότι έχεις επιδοθεί σε μία λυσσαλέα μάχη απαξίωσης και φθοράς της Σχολής, την οποία ο ίδιος διηύθυνες για πλέον των 20 ετών.
Δεν το αξίζει. Ούτε η Σχολή ούτε εσύ, ο ίδιος. Και δεν αξίζει να αμαυρώνεις την προσφορά σου.
Βεβαίως, είμαι κατά πολύ μικρότερος ηλικιακά και ανύπαρκτος σε ό,τι αφορά την προσφορά στο θέατρο και γενικώς την Τέχνη. Όμως, αγαπώ το θέατρο (αυτό, τουλάχιστον, πιστεύω ότι μου αναγνωρίζεται). Δεν μπορώ να συμβουλέψω κάποιον με 60ετή προσφορά στο θέατρο.
Όμως, θα έλεγα ότι είναι άδικο να κατηγορείς την σημερινή Δημοτική Αρχή για ένα θέμα, για το οποίο σιωπούσες επί μία 10ετία.
Και συ τα δέχεσαι με απελπισία
αυτά τα πράγματα που δεν τα θέλεις.
Άλλα ζητεί η ψυχή σου, γι’ άλλα κλαίει•
τον έπαινο του Δήμου και των Σοφιστών,
τα δύσκολα και τ’ ανεκτίμητα Εύγε•
την Αγορά, το Θέατρο, και τους Στεφάνους.
Όταν άρχισαν τα απορριμματοφόρα να σταθμεύουν στον προαύλιο χώρο της Σχολής, στην Βιοχρώμ, όταν τότε -προ 2 ή 3 ετών- ξεκίνησε να μετατρέπεται σε μία μικρή χωματερή τμήμα του χώρου, ήθελα να δημοσιεύσω σχετικά για την άθλια συμπεριφορά της προηγούμενης διοίκησης. Ήθελα να καταγράψω τις σημαντικές ελλείψεις υποδομής -ούτε καν ένας υπολογιστής της προκοπής δεν είχαν φροντίσει να υπάρχει- και για την αντιμετώπιση της Σχολής ως κάτι ήσσονος σημασίας για την προηγούμενη διοίκηση, τότε, Εσύ με απέτρεψες και με συγκράτησες γιατί «δεν έπρεπε να πληγεί το όνομα και το κύρος της Σχολής», όπως είπες.
Και συμφώνησα. Με μεγάλη δυσκολία, αλλά, συμφώνησα. Και συνέχισα να υποστηρίζω με την μικρή μου δυνατότητα γραφής, το έργο των δασκάλων, την πραγμάτωση των ονείρων των νέων, όμορφων και εξαιρετικών παιδιών που ήδη φοιτούσαν ή επρόκειτο να φοιτήσουν στην εμβληματική Ανωτέρα Σχολή Δραματικής Τέχνης «Ιάκωβος Καμπανέλλης».
Την σχολή που ο μεγαλύτερος, σύγχρονος, Έλληνας θεατρικός συγγραφέας συνέβαλλε στην αξιοπιστία και το κύρος της από τις πρώτες στιγμές της δημιουργία της, ερχόμενος να διδάξει σε αυτήν. Γιατί ήθελε η καλλιτεχνική παιδεία να μην είναι προνομία των Βορείων Προαστείων ή του αστικού κέντρου των Αθηνών. Και ήρθε στην Αγία Βαρβάρα. Αποδέχθηκε να εισφέρει στο όραμα του τότε -και ευτυχώς και νυν- Δημάρχου Λάμπρου Μίχου. Και ήσουν και εσύ εκεί. Μαζί.
Αυτά πού θα στα δώσει ο Αρταξέρξης,
αυτά πού θα τα βρείς στη σατραπεία•
και τι ζωή χωρίς αυτά θα κάμεις.
Σήμερα τι είναι εκείνο, το οποίο σε κάνει να ξεχνάς το γεγονός ότι η κατάσταση που περιγράφεις είναι «βαρίδι» της προηγούμενης Διοίκησης; Τι είναι εκείνο το οποίο σε ωθεί να σπιλώνεις το όνομα της σχολής και να δημιουργείς αταξία, άγχος και ανασφάλεια στα νέα παιδιά που σου εμπιστεύθηκαν την εκπλήρωση των ονείρων τους, διαδίδοντας ότι «κλείνει η Σχολή»; Και γιατί κλείνει η Σχολή; Ο Σαμψών, απέθανε μετά των αλλοφύλων πολύ καιρό πριν. Ζήλεψες την δόξα του; Μα αυτό επιφυλάσσεις για τον εαυτό σου; Αρνούμαι να το πιστέψω.
Πώς ανέχεσαι να σε «υπερασπίζονται» σήμερα κάποιοι, οι οποίοι κραδαίνουν δίκην κεραυνών Διός την επιστολή σου, όταν οι ίδιοι σε πλατείες σε κατηγορούσαν και ήμουν εγώ εκείνος που σε υπεράσπιζε.
Δικαίωμά σου να ακολουθείς και να υποστηρίζεις όποιον επιλέγεις. Δικαίωμα έχεις και στην ανθρώπινη πικρία. Όμως, σταμάτα να παίζεις με την αγωνία παιδιών, που το μόνο που επιθυμούν είναι η πραγμάτωση των ονείρων τους! Είναι θαυμάσια παιδιά.
Μην γρατζουνάς άλλο την ψυχή τους και μην καταδέχεσαι την ευτέλεια αυτού του παιχνιδιού εντυπώσεων και σκοπιμότητας. Αδικείς το έργο σου, αδικείς τον εαυτό σου, αδικείς αυτό που τόσα χρόνια υπηρέτησες. Ας θυμηθούμε το εξαιρετικό, αυτό έργο του Καβάφη. Και ας μην ενδώσουμε στην ιδιοτέλεια και σκοπιμότητα.
Δεν είναι απαραίτητο ό,τι αρχίζει ωραία να τελειώνει με πόνο…
Υ.Γ.1: Είναι αυθαίρετη η φήμη την οποία σκοπίμως επιτρέπεις να διαχέεται ότι η Σχολή θα κλείσει. Και εγκληματική πράξη. Όχι γιατί επηρεάζεται η ύπαρξή της.
Τραυματίζεται όμως και προκαλείται αδικαιολόγητη φθορά στην ψυχή των νέων ανθρώπων που εμπιστεύθηκαν τα όνειρά τους. Που προετοιμάζονται -και αξίζουν το καλλίτερο- να βγουν στην ανοικτή θάλασσα και τον σκληρό ανταγωνισμό για την επιβίωση.
Άλλωστε, ακόμη και αν δυνάμεις δόλιες επιφέρουν, προσωρινά, την καταστροφή, είναι απολύτως βέβαιο, ότι εκείνοι που την δημιούργησαν, θα την ξαναστήσουν πάλι. Γιατί ήδη το έχουν κάνει στο παρελθόν και αν χρειαστεί θα το επαναλάβουν. Γιατί έχουν πλήρη συναίσθηση της ευθύνης τους! Γιατί μπορούν! Γιατί θέλουν!
Υ.Γ.2: Ελπίζω, να μην θεωρηθεί και αυτό το κείμενο «κατάπτυστο». Αλλά, θεωρώ ότι οι φίλοι, μας οφείλουν την αλήθεια. Οφείλουν, με οποιοδήποτε κόστος, να μας λέγουν αυτά που πραγματικά πιστεύουν και όχι ό,τι θεωρούν ότι «χαϊδεύει» τα αυτιά μας.
Πάντοτε με σεβασμό και εκτίμηση
λυκούργος Χατζάκος