Μείνετε Σπίτι: Η Αγία Βαρβάρα δεν πρέπει να ξεχνά την συλλογική ιστορική της μνήμη από καραντίνες
(Γράφει η κ. Σταυρούλα Κοφινά*)
Παρακολουθώ όλες αυτές τις μέρες τις αντιδράσεις πολιτών της Αγίας Βαρβάρας, στα μέτρα περιορισμού των μετακινήσεων.
Η χθεσινή όμως χαρά και ψυχική ανάταση με την οποία διακινούσαν στο διαδίκτυο συμπολίτες μου τη μεγάλη συγκέντρωση πιστών που οργάνωσαν έξω από την εκκλησία του Προφήτη Ηλία στην άνω Αγία Βαρβάρα, μου δημιούργησε μια αντίστοιχη ανάγκη να διακινήσω ένα αντιθετικό μήνυμα στην πόλη που μεγάλωσα και εργάζομαι – με την ελπίδα να κινητοποιήσει ένα διαφορετικό τρόπο σκέψης και αντίδρασης αυτές τις κρίσιμες μέρες που ζούμε.
Ως Κοινωνική Λειτουργός, καταλαβαίνω τους ανθρώπους που μέσα σε μια κατάσταση που αδυνατούν να ελέγξουν, παρηγορούν το φόβο τους μέσα από την πίστη.
Είναι συνηθισμένο στους ασθενείς να αναζητούν στο θεό την ελπίδα και την προστασία από το θάνατο.
Και σε αυτή τη χρονική συγκυρία, είμαστε όλοι δυνητικά ασθενείς.
Εμείς όμως οι Αγιοβαρβαριώτες, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ανήκουμε σε εκείνους τους πολίτες αυτής της χώρας, που έχουμε το θλιβερό προνόμιο της συλλογικής ιστορικής μνήμης από καραντίνες και κοινωνική απομόνωση ασθενών, προκειμένου να μην επιμολυνθεί ο γενικός πληθυσμός.
Στην πόλη της Αγίας Βαρβάρας βρίσκεται το Νοσοκομείο της Αγίας Βαρβάρας που για περισσότερο από έναν αιώνα, λειτουργούσε ως Νοσοκομείο Λοιμωδών Νόσων. Από το 1903 που ξεκίνησε η λειτουργία του, σε αυτό το Νοσοκομείο έχουν νοσηλευτεί παθήσεις που δεν έπρεπε να διασπαρούν στην κοινότητα, σε κάθε επιδημία που έπληξε τη χώρα μας και σε κάθε ανίατο λοιμώδες νόσημα: η ευλογία, η νόσος του Χάνσεν από το 1930, τα παιδιά με πολυομελίτιδα τη δεκαετία του ’50, το ’80 οι ασθενείς με βαριά ιλαρά και σήμερα ασθενείς με κορωνοιό σε ανάρρωση.
Ακόμα και σήμερα, λειτουργεί στο χώρο του Νοσοκομείου το Κέντρο Αποκατάστασης Χανσενικών, για εκείνους τους ασθενείς που δεν μπορούσαν να γυρίσουν στα σπίτια τους παρόλο που ήταν πιά αποθεραπευμένοι. Αυτοί οι άνθρωποι δεν μας ήταν άγνωστοι: έζησαν εδώ και κυκλοφορούσαν μέσα στην πόλη όταν πιά κόπασε και το στίγμα της νόσου. Αυτοί οι άνθρωποι μας δίδαξαν τι σημαίνει να αποχωρίζεσαι τους αγαπημένους σου, να θυσιάζεσαι για την υγεία των πολλών. Και αυτοί οι άνθρωποι πίστευαν και είχαν Θεό, αλλά ήξεραν και την ευθύνη που είχαν απέναντι στο κοινωνικό σύνολο. Αυτά που μας δίδαξαν όλα αυτά τα χρόνια, ο πόνος που ένοιωσαν για τον αποχωρισμό και τη θυσία, δεν μας δίδαξαν αλήθεια τίποτα;
Ίσως για μας τους νεώτερους, να μην φρόντισαν οι μεγαλύτεροί μας, να μας περάσουν αυτή τη συλλογική μνήμη της πόλης μας. Τώρα όμως είναι η ευκαιρία να την αναζητήσουμε και να την ανακαλέσουμε γιατί είναι πραγματικά πολύ διδακτική για το τι θα συμβεί αν συνεχίσουμε να μην ακολουθούμε τα μέτρα κοινωνικής απομόνωσης.
Θα μοιραστώ μαζί σας, την πιό δυνατή εικόνα που έχω φτιάξει μιλώντας με ασθενή της Νόσου του Χάνσεν, ο οποίος μπήκε 4 χρονών παιδάκι στο νησί της Σπιναλόγκα.
Μου περιέγραφε λοιπόν με συγκίνηση, ηλικιωμένος πιά, πώς όταν διαγνώστηκε με νόσο του Χάνσεν, τον πήραν από τη μάνα του και τον έβαλαν αρχικά στο Νοσοκομείο της Αγίας Βαρβάρας και μετά στη Σπιναλόγκα. Θυμόταν ακόμη, παρόλο που ήταν πολύ μικρός, το φόβο και την απόγνωση που ένοιωθε, γιατί ήταν ένα μικρό παιδάκι μόνο του σε ένα νοσοκομείο, εφόσον κανείς από την οικογένειά του που ήταν υγιείς δεν μπορούσε να τον ακολουθήσει για να τον φροντίσει. Τι νομίζετε ότι θα συμβεί τώρα, αν ένα παιδί από τους αγαπημένους σας, νοσήσει σοβαρά από τον κορωνοιό και χρειαστεί να νοσηλευτεί;
Η συλλογική αυτή μνήμη, πρέπει να είναι η δύναμή μας ως κοινότητα στη διαχείριση της πανδημίας, γιατί μας πληροφορεί ακριβώς για το τι θα συμβεί αν δεν προσέξουμε. Αυτή τη δύναμη δεν την έχουν ίσως άλλες τοπικές κοινωνίες. Γνωρίζοντας από το παρελθόν μας, είμαστε περισσότερο σοφοί και αυτό πρέπει να το επικοινωνήσουμε μέσα στην πόλη. Αυτό που συμβαίνει τώρα δεν μας είναι άγνωστο, γι΄αυτό ίσως και πρέπει να το βλέπουμε με λιγότερο φόβο.
Η κοινωνία της Αγίας Βαρβάρας, είναι ένα σύνολο όπου κανένας δεν περισσεύει και κανείς δεν μπορεί να δρα μόνος του. Εάν δεν προσέξουμε θα αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί, ισότιμα τις συνέπειες της πανδημίας, γιατί κανείς από μας δεν έχει τις οικονομικές δυνάμεις να εξασφαλίσει για τον εαυτό του καλύτερη περίθαλψη και φροντίδα και το εμβόλιο ακόμη δεν έχει ανακαλυφθεί. Αυτή τη στιγμή, πάνω από ότι άλλο είμαστε – πιστοί, άπιστοι, τυχοδιώκτες, απείθαρχοι, πειθαρχημένοι – είμαστε πολίτες του κόσμου. Μαζί με όλο τον κόσμο, αγωνιζόμαστε με το μόνο όπλο που υπάρχει απέναντι σε κάθε επιδημία ή πανδημία χωρίς θεραπεία: απομόνωση των υγιών για να μην νοσήσουν.
Έχουμε ευθύνη όλοι μαζί να βοηθήσουμε το σύστημα υγείας να αντέξει, να προστατεύσουμε κάθε άνθρωπο από την ασθένεια, να νοιώσουμε την ελπίδα ότι με αυτή τη υπεύθυνη στάση μας και την προσωρινή κοινωνική μας απομόνωση, δίνουμε χρόνο στην επιστήμη να βρει όπλα ενάντια στον ιό.
Προστρέχουμε στο Θεό και στην πίστη όταν νοιώθουμε φόβο, αλλά χωρίς ανθρώπινη ζωή δεν υπάρχει πίστη. Πρώτα από όλα η ανθρώπινη ζωή και η πίστη ότι κάνουμε το σωστό. Μένουμε σπίτι – Σώζουμε ζωές!
*Σταυρούλα Κοφινά,
Κοινωνική Λειτουργός – Κοινωνική Επιστήμονας,
υποψήφια Διδάκτορας Πανεπιστημίου Πελοποννήσου