Το ζήτημα της πλαστικής ρύπανσης έχει ανεβεί πολύ τα τελευταία πέντε χρόνια στην ευρωπαϊκή ατζέντα. Οι χώρες δοκιμάζουν διαφορετικές μεθόδους, εστιάζοντας στη μείωση τόσο της παραγωγής όσο και της χρήσης τους (φωτογραφία αρχείου από δράση της Greenpeace στην πλατεία Συντάγματος).
Μπορεί να έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε στις πανευρωπαϊκές εκθέσεις για θέματα περιβάλλοντος τη χώρα μας σε ρόλο… μαύρου προβάτου, όμως υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα. Οπως στην περίπτωση της εκστρατείας μείωσης της πλαστικής σακούλας, η οποία αναφέρεται σε νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος ως μία από τις πιο επιτυχημένες σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Συνολικά 173 προγράμματα μείωσης των πλαστικών μιας χρήσης εφαρμόζονται σε ολόκληρη την Ε.Ε., στην οποία «καταναλώνονται» περίπου 52 εκατομμύρια τόνοι ετησίως, το 15% της παγκόσμιας ζήτησης.
Το ζήτημα της πλαστικής ρύπανσης έχει ανεβεί πολύ τα τελευταία πέντε χρόνια στην ευρωπαϊκή ατζέντα. Πλέον οι χώρες δοκιμάζουν διαφορετικές μεθόδους, εστιάζοντας στη μείωση τόσο της παραγωγής όσο και της χρήσης τους. Ομως ο δρόμος που πρέπει να διανυθεί είναι μακρύς: όπως αναφέρει η έκθεση, από τα 52 εκατομμύρια τόνους πλαστικών στην Ε.Ε. μόνο 27 εκατομμύρια συλλέγονται. Από αυτά ανακτάται το 31%, αλλά μόλις 6% της ετήσιας ζήτησης από τη βιομηχανία καλύπτεται από ανακυκλωμένο πλαστικό. Επιπλέον, το 37% της ανάκτησης πλαστικού πραγματοποιείται σε τρίτες χώρες, εκτός Ευρώπης. Ενδιαφέρον έχουν και τα πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, σύμφωνα με τα οποία οι κατά κεφαλήν ποσότητες «πλαστικών» απορριμμάτων (συσκευασίες προϊόντων) στην Ελλάδα μειώθηκαν από το 2007 έως το 2016 κατά 36,4%, το μεγαλύτερο ποσοστό στην Ε.Ε. (κάτι που πρέπει μάλλον να αποδοθεί στην οικονομική κρίση και όχι στην… περιβαλλοντική μας συνείδηση). Το ίδιο διάστημα η Πολωνία αύξησε τις ποσότητές της κατά 96%, ενώ ο μέσος όρος της Ε.Ε. βρίσκεται στο +6%.
Πώς επιδιώκουν οι χώρες της Ε.Ε. τη μείωση της παραγωγής πλαστικών απορριμμάτων; Περίπου οι μισές ευρωπαϊκές χώρες, αναφέρεται στην έκθεση, θεωρούν προτεραιότητα τη διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων (ανάμεσα σε αυτές και η Ελλάδα). Εκτός από τη λήψη οριζόντιων μέτρων, πολλές χώρες έχουν αναπτύξει στρατηγικές και για συγκεκριμένες κατηγορίες πλαστικών. Δύο χώρες, το Βέλγιο και η Δανία, έχουν αναπτύξει πολύπλοκες στρατηγικές με νέα εργαλεία πρόληψης. Από τα 173 προγράμματα που πραγματοποιούνται σε χώρες της Ε.Ε, το 61% καλύπτει τη φάση παραγωγής και το 39% την κατανάλωση. «Ορισμένα από τα μέτρα στοχεύουν στην πρόληψη μέσω της βελτίωσης του σχεδιασμού των προϊόντων και άλλα στην απαγόρευση συγκεκριμένων κατηγοριών πλαστικών. Τα μέτρα που στοχεύουν στην κατανάλωση αφορούν ενημερωτικές εκστρατείες και τη χρέωση προϊόντων όπως η πλαστική σακούλα», αναφέρει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος.
Η χρέωση της πλαστικής σακούλας από τις αρχές του 2018 στη χώρα μας θεωρείται ένα από τα επιτυχημένα παραδείγματα τέτοιων πολιτικών. Οπως αναφέρεται, μέσα σε ένα έτος η «κατανάλωση» πλαστικής σακούλας στα πολυκαταστήματα μειώθηκε κατά 80%, ενώ στην υπόλοιπη αγορά κατά 60%. Επίσης ως παράδειγμα καλής πρακτικής χαρακτηρίζεται και το πρόγραμμα δημιουργίας δημοσίων κρηνών, ως μέσο περιορισμού των πλαστικών μπουκαλιών. Να σημειωθεί ότι η μόνη χώρα στην Ε.Ε. που δεν έχει εφαρμόσει κάποιο πρόγραμμα μείωσης των πλαστικών απορριμμάτων είναι η Κύπρος.
«Εξαφανισμένη» η κλιματική αλλαγή
Τη συμβολική κήρυξη της χώρας σε κατάσταση «εκτάκτου ανάγκης για την κλιματική αλλαγή» από τη νέα Βουλή, κατά το παράδειγμα των Κοινοβουλίων της Βρετανίας, της Σκωτίας, της Ουαλλίας και της Ιρλανδίας ζητούν οι 25 κοινωνικοί και περιβαλλοντικοί φορείς που συγκροτούν τη «Συμμαχία για το Κλίμα».
«Παρακολουθώντας τον δημόσιο διάλογο σε αυτήν την προεκλογική περίοδο, ο οποίος αγνοεί το φλέγον ζήτημα της κλιματικής και ενεργειακής πολιτικής, οι οργανώσεις θεωρούμε χρέος μας να απευθύνουμε στην κοινωνία και στις πολιτικές δυνάμεις της χώρας επείγον κάλεσμα σε δράση για την αναχαίτιση της κλιματικής κρίσης», αναφέρουν σε κοινή τους ανακοίνωση. «Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης κρίνεται απαραίτητη προκειμένου να υιοθετηθούν ώς το 2020 από το ελληνικό Κοινοβούλιο τα απαραίτητα μέτρα και οι πολιτικές, οι οποίες μειώνουν τις εκπομπές της χώρας στο μισό ώς το 2030 και τις εκμηδενίζουν περίπου το 2040, δηλαδή, οδηγούν στην απεξάρτηση της ελληνικής οικονομίας από τη χρήση ορυκτών καυσίμων, με κοινωνικά δίκαιο τρόπο, και εν γένει ενσωματώνουν τις υποδείξεις της επιστήμης».
Πηγή; Έντυπη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ – ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΙΑΛΙΟΣ
