Αυξήσεις-φωτιά σε γονικές παροχές, κληρονομιές, δωρεές, συμβόλαια, τεκμήρια, δημοτικά τέλη και δημοτικούς φόρους, δικαιώματα Κτηματολογίου, τέλη τακτοποίησης αυθαιρέτων και άλλα φέρνουν οι δύο αυξήσεις αντικειμενικών αξιών που έρχονται μέσα σε χρονικό διάστημα 365 ημερών!
Ως γνωστόν, η κυβέρνηση έχει υπογράψει την εξίσωση αντικειμενικών και αγοραίων τιμών με δύο αυξήσεις που θα ισχύσουν από την 1/1/2019 και την 1/1/2010, με σημείο αναφοράς το Ελάχιστο Κόστος Οικοδομής 1.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Ακόμη και αν αλλάξει η κλίμακα ώστε να παραμείνει σταθερός ο ΕΝΦΙΑ, αφήνοντας αμετάβλητα τα ποσά που πληρώνουν σήμερα πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων, εντούτοις θα είναι τέτοιες οι επιβαρύνσεις στα υπόλοιπα, που θα καταστήσουν περαιτέρω μεγαλύτερα τα βάρη γι’ αυτούς.
Με δεδομένο ότι η βάση υπολογισμού της αντικειμενικής αξίας θα είναι τα 1.000 ευρώ, τότε εκατοντάδες λαϊκές συνοικίες στις μεγάλες πόλεις της χώρας, καθώς και ακίνητα σε κωμοπόλεις, χωριά, νησιά και οικισμούς θα βρεθούν σε υψηλότερα επίπεδα στην κλίμακα φορολόγησης του ΕΝΦΙΑ.
Οι μεγάλοι χαμένοι είναι όσοι έχουν ακίνητα σε περιοχές όπου η σημερινή ελάχιστη τιμή ζώνης βρίσκεται μεταξύ 500-700 ευρώ/τ.μ. Ενδεικτικά τέτοιες περιοχές είναι το Περιστέρι, το Κερατσίνι, το Πέραμα και τα Λιόσια.
Αντιθέτως, θα ωφεληθούν οι κάτοχοι ακινήτων σε περιοχές με τιμές άνω των 3.000 ευρώ/τ.μ., καθώς εκεί οι ελάχιστες τιμές θα υποχωρήσουν σε αρκετές περιπτώσεις και συνεπώς, ακόμη και αν παραμείνει ίδιος ο ΕΝΦΙΑ, οι υπόλοιπες επιβαρύνσεις θα είναι χαμηλότερες σε σχέση με σήμερα. Τέτοιες περιοχές είναι ενδεικτικά η Κηφισιά, η Φιλοθέη και το Ψυχικό.
Ποιοι θα νιώσουν το… σοκ!
Η αύξηση τουλάχιστον στο 60% των τιμών ζώνης εκτιμάται ότι θα πλήξει πολύ γερά τουλάχιστον 4.500.000 ιδιοκτήτες αστικών ακινήτων και θα οδηγήσει σε σημαντικές επιβαρύνσεις ανάλογα με τις κινήσεις ή τις πράξεις που θα κάνουν, ενώ λιγότερες θα είναι οι επιβαρύνσεις για επιπλέον 1,5 εκατ. όπου δεν θα υπάρξουν μεγάλες μεταβολές.
Έτσι, στις περιοχές όπου θα αυξηθούν οι αντικειμενικές αξίες θα προκύψουν σημαντικές επιβαρύνσεις στις εξής περιπτώσεις:
1. Εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες θα κληθούν να πληρώσουν αυξημένο ΕΝΦΙΑ, που σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να αποτελεί πραγματικό σοκ. Το ίδιο ισχύει και για όσους δουν την περιουσία τους να αυξάνεται πολύ πάνω από τα 250.000 ευρώ, οπότε θα πρέπει να καταβάλλουν και τον συμπληρωματικό φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας.
Ακόμη και αν παραμείνει το ίδιο ποσό ΕΝΦΙΑ με διάφορα «μαγειρέματα», εντούτοις σε όλες τις άλλες περιπτώσεις οι επιβαρύνσεις θα είναι πολύ σημαντικές.
2. Το κόστος σύνταξης των συμβολαίων μεταβίβασης (αγοραπωλησίες, δωρεές, κληρονομιές) και ο φόρος χρησικτησίας θα γίνουν ακριβότερα και μάλιστα σε μια περίοδο όπου έχει προσλάβει χαρακτήρα μάστιγας η αποποίηση κληρονομιών.
3. Εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι θα βρεθούν από του χρόνου στη μέγγενη των τεκμηρίων και στην περίπτωση που τα πραγματικά τους εισοδήματα είναι χαμηλότερα, τότε θα κληθούν να πληρώσουν μεγαλύτερα ποσά στην Εφορία.
4. Οι λογαριασμοί του ρεύματος θα είναι ακριβότεροι, καθώς στις περιοχές που θα υπάρξει αύξηση των τιμών ζώνης, οι φορολογούμενοι-δημότες πρέπει να καταβάλλουν αυξημένα ποσά για Τέλος Ακίνητης Περιουσίας, δημοτικά τέλη και δημοτικό φόρο.
5. Η τακτοποίηση αυθαιρέτων κτισμάτων θα γίνει ακριβότερη για όσους δεν έχουν προβεί έως σήμερα στις σχετικές ενέργειες.
6. Τα τέλη εγγραφής ακινήτων στο Κτηματολόγιο θα είναι σημαντικά αυξημένα, ενώ ανάλογα υψηλότερες θα είναι οι τιμές για τα κτηματογραφικά αποσπάσματα.
7. Όσοι έχουν ιδιόκτητη επαγγελματική στέγη καλούνται με τον συντελεστή 3% επί της αντικειμενικής αξίας να δηλώσουν υψηλότερο τεκμαρτό εισόδημα ιδιοχρησιμοποίησης.
8. Ο ΦΠΑ 24% στην αγορά νεόδμητων κτισμάτων και στην αντιπαροχή θα είναι αυξημένος, λόγω των νέων υψηλότερων τιμών ζώνης.
9. Η αγορά ακινήτου στις περιοχές με υψηλότερες τιμές ζώνης θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη επιβάρυνση με βάση τον Φόρο Μεταβίβασης Ακινήτων που είναι στο 3%, ενώ ακριβότερες θα γίνουν οι πράξεις χρησικτησίας (συντελεστής 3%) και η διανομή ακινήτων (συντελεστής 0,75%). Το ίδιο ισχύει και για όσους προχωρήσουν σε εισφορές σε γη 50% ή και χρήμα 25% για την ένταξη στα Σχέδια Πόλεως.
«Εκρηκτικό» μείγμα απειλεί εκατομμύρια ιδιοκτήτες
Η αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης στα ακίνητα και η μείωση των εισοδημάτων για ένα σημαντικό τμήμα των ιδιοκτητών, είτε μέσω συντάξεων είτε μέσω του αφορολόγητου ορίου το 2020, αναμένεται να αυξήσουν θεαματικά τον αριθμό των αδύναμων που θα απειληθούν μέσα στην επόμενη τετραετία.
Το σύνολο των δικαιωμάτων που κατέχουν 6.350.000 ιδιοκτήτες ακινήτων είναι 33.154.815 και αφορούν σε αστικά ακίνητα και γη. Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο εκτιμάται ότι, μέσα στην επόμενη τετραετία, τουλάχιστον 600.000 ιδιοκτήτες θα χάσουν σπίτια, μαγαζιά, αποθήκες, οικόπεδα και αγροτεμάχια λόγω χρεών προς το Δημόσιο και τις τράπεζες. Η μεγάλη ζημιά της «περήφανης διαπραγμάτευσης» του 2015 και τα μέτρα που έχει ψηφίσει η κυβέρνηση, και θα εφαρμοστούν τα επόμενα 2-3 χρόνια, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Η τριετία 2019-2021 θα είναι η πλέον καθοριστική, καθώς θα αλλάξει θεαματικά τον χάρτη. Ήδη, 4 εκατ. φορολογούμενοι και 600.000 δανειολήπτες αδυνατούν να ανταποκριθούν στις οφειλές τους, ενώ 500.000 χρωστάνε στα ασφαλιστικά ταμεία και απειλούνται με κατασχέσεις.
Προ ημερών, ο Συνήγορος του Πολίτη έδωσε στη δημοσιότητα συγκλονιστικά στοιχεία για τις κατασχέσεις ποσών από τραπεζικούς λογαριασμούς για οφειλές προς το Δημόσιο, οι οποίες από τις αρχές του 2015 έως το τέλος Μαΐου είχαν διαμορφωθεί στα 4,85 εκατομμύρια, ενώ το σύνολο των κατασχετηρίων αγγίζει τα 6 εκατομμύρια! Εξυπακούεται ότι στις περιπτώσεις που δεν υπάρχουν διαθέσιμα ποσά στους λογαριασμούς θα κινούνται οι διαδικασίες πλειστηριασμού. Ουσιαστικά, εκτός από τους 600.000 που απειλούνται άμεσα, υπάρχουν σχεδόν άλλα 4.000.000 ιδιοκτήτες ακινήτων που μπορεί να απειληθούν μέσα στα επόμενα χρόνια, εάν δεν υπάρξει σοβαρή ανάκαμψη της οικονομίας.
Οι φόροι που προσδιορίζονται από τις αντικειμενικές αξίες
Α. Τεκμαρτά εισοδήματα από ακίνητα
1. Τεκμαρτό εισόδημα ιδιοχρησιμοποίησης επαγγελματικής στέγης 3% επί αντικ. αξίας.
2. Αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης σε ιδιόκτητη ή μισθωμένη 1η και 2η κατοικία αναλόγως εμβαδού και τιμής ζώνης.
Β. Ετήσιοι φόροι επί της κατοχής ακινήτων
3. Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) ανά περιουσιακό στοιχείο.
· Κτίσματα: 2,50-16,25 ευρώ/τ.μ.
· Οικόπεδα: 0,0037-11,25 ευρώ/τ.μ.
4. Συμπληρωματικός φόρος επί συνόλου περιουσίας με αφορολόγητο ποσό 200.000 ευρώ.
· Φυσικά πρόσωπα: 0,1%-1%.
· Νομικά πρόσωπα: 0,25%-5%.
5. Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) (κτίσματα + οικόπεδα) 0,025-0,035%.
6. Φόρος Ακίνητης Περιουσίας Υπεράκτιων Εταιρειών 15%.
Γ. Φόροι – τέλη κατά τη μεταβίβαση ακινήτων από επαχθή αιτία
7. ΦΠΑ στην αγορά νεόδμητων κτισμάτων και στην αντιπαροχή (επί αξίας κτισμάτων) 24%.
8. Φόρος Μεταβίβασης Ακινήτων 3%.
9. Φόρος Χρησικτησίας Ακινήτων 3%.
10. Φόρος Ανταλλαγής (συνένωσης οικοπέδων) 1,5%.
11. Φόρος Διανομής Ακινήτων 0,75%.
12. Δημοτικός φόρος μεταβίβασης ακινήτων 3% επί ΦΜΑ.
13. Πρόσθετο Τέλος Μεταγραφής Συμβολαίων 0,45%-0,75%.
Δ. Φόροι κατά τη μεταβίβαση από χαριστική αιτία. (κληρονομιά, γονική παροχή, δωρεά).
14. Φόρος Κληρονομιάς ή Γονικής Παροχής Ακινήτων.
1η κατηγορία: προς τέκνα (γον. παρ.), εγγονούς, συζύγους, γονείς: συντελεστές 1%-10%.
2η κατηγορία: προς κατιόντες, αδελφούς, θείους, παππούδες κ.λπ.: συντελεστές 5%-20%.
3η κατηγορία: προς άλλους συγγενείς και ξένους: συντελεστές 20-40%
15. Φόρος Δωρεάς ακινήτων.
1η κατηγορία: προς εγγονούς, συζύγους, γονείς 1%-10%.
2η κατηγορία: προς κατιόντες, αδελφούς, θείους, παππούδες κλπ.: συντελεστές 5%-20%.
3η κατηγορία: προς άλλους συγγενείς και ξένους: συντελεστές 20%-40%.
Ε. Κτηματολόγιο – πολεοδομικά πρόστιμα και εισφορές
16. Τέλος Εγγραφής ακινήτων στο Εθνικό Κτηματολόγιο.
35 ευρώ/δικαίωμα + 1‰ επί αντ. αξίας άνω των 20.000 ευρώ με όριο τα 900 ευρώ.
17. Πολεοδομικά πρόστιμα κατασκευής ή διατήρησης αυθαιρέτων
(Ν. 4178/2013)
18. Εισφορές σε γη έως 50% και σε χρήμα έως 25% για ένταξη σε Σχέδια Πόλεων (Ν. 1337/83 – Ν. 4315/14)
του Λουκά Γεωργιάδη
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο
