ΜΕΝΟΥΜΕ ΠΙΣΩ
Εδώ και πολλά χρόνια ζούμε στη χώρα όπου το παράλογο μοιάζει φυσιολογικό και κάθετι λογικό αγνοείται και όταν (σπάνια) συμβαίνει θεωρείται υπέρβαση. Τα χρόνια της κρίσης, η οποία όχι μόνο δε λέει να πάψει αλλά αντιθέτως παραμένει αμείωτη, αντί να πάρουμε κάποια διδάγματα υποχωρήσαμε ακόμα περισσότερο. Άσχετα από τις κυβερνητικές παλινωδίες των τελευταίων ετών, την αναλγησία των εταίρων, την απουσία ευρωπαϊκής ηγεσίας και την τιμωρητική διάθεση της Γερμανίας, εμείς ως πολίτες αυτής της χώρας δεν είδαμε την κρίση σαν μια ευκαιρία σύμπνοιας και συλλογικής δράσης.
Από την αρχή της μέχρι σήμερα, παραμένουμε διχασμένοι, διαιρεμένοι με τις ταμπέλες κατά καιρούς να αλλάζουν απλώς ονόματα: δεξιοί – αριστεροί, ευρωπαϊστές – αντιευρωπαϊστές, μνημονιακοί – αντιμνημονιακοί. Εσχάτως εμφανίστηκε ακόμα μια διαιρετική τομή: ‘Μένουμε Ευρώπη’ και … ’Μένουμε Ελλάδα’.
Οι περισσότεροι Έλληνες είναι φιλοευρωπαϊστές. Εδώ και πολλά χρόνια. Όχι λόγω του ότι είχαν χτίσει μια ευρωπαϊκή συνείδηση και μια ευρωπαϊκή ταυτότητα. Διακατέχονταν από φιλοευρωπαϊκά αισθήματα γιατί είχαν μάθει ότι υπήρχε μια Ευρώπη που μοίραζε αφιδώς επιχορηγήσεις και χρήματα. Τα χρόνια της ευμάρειας, επίπλαστης και μη, η Ευρώπη για τον Έλληνα έμοιαζε ως κάτι πολύ θετικό. Με το πέρας των χρόνων, φτάνοντας στο σήμερα, το ποσοστό των Ελλήνων που βλέπει την Ευρώπη ως εχθρό και υπεύθυνο της οικονομικής κρίσης μεγαλώνει. Όπως μεγαλώνει και η σύγχυσή μας. Δεν ξέρουμε τι θέλουμε. Και γι’ αυτό δεν φταίνε ούτε οι πολιτικοί, ούτε οι δημοσιογράφοι, ούτε οι ‘κακοί’ ευρωπαίοι.
Θέλουμε πολλά πράγματα μαζί, τα οποία δεν είναι πιθανό να συμβούν στην παρούσα κατάσταση. Θέλουμε Ευρώπη, ευρώ και ισχυρό νόμισμα. Βεβαίως θέλουμε. Ταυτόχρονα, δε θέλουμε κανένα μέτρο, καμία ιδιωτικοποίηση, καμία περικοπή, καμία εποπτεία. Θέλουμε να συνεχίσουν οι Ευρωπαίοι τα δανεικά, αλλά δε θέλουμε καμία αξιολόγηση. Θέλουμε και λίγο δραχμή, όμως δε θέλουμε το βιοτικό μας επίπεδο να γυρίσει σαράντα χρόνια πίσω. Θέλουμε εθνικά κυρίαρχες και ανεξάρτητες πολιτικές, όμως τρέχουμε πίσω από την Ευρώπη, την Αμερική και τη Ρωσία. Διαδηλώνουμε στο Σύνταγμα και βροντοφωνάζουμε ‘Μένουμε Ευρώπη’, όμως όταν έρθει και νέο μνημόνιο όλοι εμείς θα μετατραπούμε σε αγανακτισμένους, αντιεξουσιαστές και δεν θα θέλουμε να ξαναδούμε την Ευρώπη…
Με άλλα λόγια, ακόμα και σήμερα παραμένουμε διαιρεμένοι. Δεν σκεφτόμαστε καθόλου το μέλλον της χώρας και όλων εμάς, παρά μένουμε προσκολλημένοι στη βολή μας, στους εγωϊσμούς μας και γενικότερα μένουμε πίσω… Μένουμε κολλημένοι σε ταμπέλες και χάνουμε την ουσία. Αναπολούμε το παρελθόν των δανεικών και φοβόμαστε να αντικρίσουμε το μέλλον. Και εκτός όλων των παραπάνω, νομίζαμε ότι η Ε.Ε και οι εταίροι θα υποταχθούν άνευ όρων στις απαιτήσεις μας, θα μας έσβηναν τα χρέη επείδη είμαστε η Ελλάδα και έχουμε την καλύτερη γεωπολιτική θέση (sic). Ανέκαθεν, θεωρούσαμε και θεωρούμε ότι είμαστε οι καλύτεροι, υπεράνω όλων, και ως δια μαγείας θα λυθούν όλα τα οικονομικά μας προβλήματα. Και όταν δεν το πιστεύουμε αυτό, θεωρούμε ότι θα μας σώσει ο Πούτιν, ο Ομπάμα ή οποιοσδήποτε άλλος. Όπως και να έχει, για να μπορέσουμε κάποια στιγμή να ορθοποδήσουμε και να αφήσουμε πίσω μας την κρίση, πρέπει να προσγειωθούμε στην πραγματικότητα. Και να καταλάβουμε, όσοι δεν το έχουν καταλάβει, ότι δεν γίνεται να τα έχουμε όλα. Ίσως να είναι σκληρό, όμως είναι η πραγματικότητα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΙΑΝΝΙΟΣ
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΑΣ
