Το «Ευρωπαϊκό Σήμα Αριστείας στην Καλή Διακυβέρνηση» (ELOGE) ξεκίνησε στην Ευρώπη το 2007. Είναι ένα πρόγραμμα που υλοποιήθηκε από την ΚΕΔΕ, στο ΙΤΑ και το Συμβούλιο της Ευρώπης και αποτελείται από 12 αρχές, με στόχο την εναρμόνιση και την βελτίωση της τοπικής διακυβέρνησης στις 47 χώρες – μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης, ανάμεσα τους και η Ελλάδα. Ειδικότερα, το Ευρωπαϊκό Σήμα Αριστείας στην Καλή Διακυβέρνηση (ELOGE) αποδίδεται στους Δήμους που επιτυγχάνουν ένα υψηλό επίπεδο ποιότητας στις υπηρεσίες τους προς τους πολίτες, ύστερα από μια διαδικασία αξιολόγησης σε επίπεδο Δημάρχου, εργαζομένων στο Δήμο, αλλά και των πολιτών μέσω ερωτηματολογίων που οι εμπλεκόμενοι πολίτες, συνεργάτες και εργαζόμενοι στους Δήμους μπορούσαν να συμπληρώνουν μέσω ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας που δημιούργησε το ΙΤΑ.

Η πρωτοβουλία της ΚΕΔΕ και του ΙΤΑ για την συμμετοχή των ελληνικών Δήμων στο πρόγραμμα αυτό είχε λαμπρά αποτελέσματα και απέδειξε ότι οι Δήμοι της Ελλάδας διαθέτουν υψηλό επίπεδο διακυβέρνησης, κάτι που αναγνωρίστηκε και από το Συμβούλιο της Ευρώπης.

Στο πρόγραμμα συμμετείχαν με πλήρη φάκελο 25 Δήμοι και τα αποτελέσματα εκδόθηκαν μετά από κατάταξη η οποία έγινε από εμπειρογνώμονες του Συμβουλίου της Ευρώπης βάσει των διεθνών πρακτικών.

Εκτός από τον Πρόεδρο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, Δημήτρη Παπαστεργίου και τον Πρόεδρο του ΙΤΑ, Ηλία Αποστολόπουλο, στην εκδήλωση συμμετείχαν η Claudia Luciani, Διευθύντρια της Διεύθυνσης Ισότητας, Ανθρώπινης Αξιοπρέπειας και Διακυβέρνησης, Συμβούλιο της Ευρώπης, η Alina Tatarenko, Επικεφαλής Κέντρου Εμπειρογνωμοσύνης για την Καλή Διακυβέρνηση, Συμβούλιο της Ευρώπης, ο Μιχάλης Αγγελόπουλος, Πρόεδρος Επιστημονικού Συμβουλίου ΙΤΑ, πρώην Αντιπρόεδρος του Κογκρέσου των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης, π. Δήμαρχος Σάμου, η Πέπη Θεοδώρου, Εμπειρογνώμονας του Συμβουλίου της Ευρώπης, Διαδικασία συγκριτικής αξιολόγησης & συλλογή ποιοτικών δεδομένων – Ελληνική εμπειρία, ο Β΄ Αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δημήτρης Κάρναβος και ο Δημήτρης Καφαντάρης, Γενικός Γραμματέας της ΚΕΔΕ.

Τα βραβεία απένειμαν ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ, ο Πρόεδρος του ΙΤΑ, ο Β’ Αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, ο Γενικός Γραμματέας της ΚΕΔΕ, και ο Γενικός Διευθυντής της ΚΕΔΕ, Γιάννης Καραγιάννης. Την εκδήλωση συντόνισε η Χαρά Λόκα.

Λόγω της μακράς διάρκειας του Υπουργικού Συμβουλίου, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας δεν κατάφερε να προσέλθει στην εκδήλωση, έστειλε όμως το δικό του μήνυμα.

Ο κ. Πέτσας ανέφερε ότι το Ευρωπαϊκό Σήμα Αριστείας για την Καλή Διακυβέρνηση αποτελεί μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία, η οποία συμβάλλει με ουσιαστικό τρόπο στην προώθηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων στον χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Παράλληλα τόνισε ότι ξεκινάει η διαβούλευση για την επόμενη μεγάλη μεταρρύθμιση, δηλαδή το νομοσχέδιο για την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, με το οποίο θα ξεκαθαριστούν οι αρμοδιότητες μεταξύ Κράτους, Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Αποκεντρωμένης Διοίκησης, προκειμένου να μπει τέλος στο στρεβλό καθεστώς της επικάλυψης αρμοδιοτήτων, το οποίο, δυστυχώς, έχει διαμορφωθεί εδώ και δεκαετίες.

Για το θέμα αυτό ο κ. Πέτσας ανέφερε στο μήνυμά του: «Στόχος μας είναι να κάνουμε μια ανοιχτή, διεξοδική και ειλικρινή συζήτηση με τους θεσμικούς φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η οποία θα περιλαμβάνει το ζήτημα της μεταφοράς των εσόδων του ΕΝΦΙΑ στους Δήμους και τις Περιφέρειες, αλλά και την αύξηση των ΚΑΠ, σε πρώτη φάση κατά 15%, ανάλογα πάντοτε με τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας.

Η αύξηση αυτή θα είναι γνωστή από τις αρχές του 2023, ώστε στις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, οι υποψήφιοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες να γνωρίζουν ακριβώς πόσα χρήματα θα έχουν στα χέρια τους για να σχεδιάσουν το προεκλογικό τους πρόγραμμα.

Και θέλω, στο σημείο αυτό, να ξεκαθαρίσω, για ακόμη μία φορά, την αδιαπραγμάτευτη αρχή μας: Για εμάς, για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, για την ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών, η παραχώρηση επιπλέον αρμοδιοτήτων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, χωρίς τη μεταφορά των ανάλογων πόρων, είναι «δώρον άδωρον».

Άρα: Η μεταφορά αρμοδιοτήτων πηγαίνει χέρι-χέρι με τη μεταφορά πόρων. Δεν πρόκειται να γίνει μεταφορά αρμοδιοτήτων χωρίς την ανάλογη μεταφορά πόρων».

Δημήτρης Παπαστεργίου – Πρόεδρος Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας: Πάμε να μετρηθούμε και να δείξουμε προς τα έξω ότι δεν έχουμε τίποτα να φοβηθούμε

Ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δημήτρης Παπαστεργίου αναφέρθηκε στην ανάγκη να φύγει από τη συνείδηση του κόσμου ο σκεπτικισμός που είχε καλλιεργηθεί ότι η Αυτοδιοίκηση είναι ένας θύλακας αδιαφάνειας και το Σήμα Αριστείας από Συμβούλιο της Ευρώπης είναι μια καλή πρακτική για την νέα αξιόπιστη, σοβαρή Τοπική Αυτοδιοίκηση που οραματίζεται ο κόσμος της. Τόνισε τον ρόλο της ΚΕΔΕ στον διάλογο και την κατάρτιση του νομοσχεδίου για τον Εσωτερικό Έλεγχο και τις προσπάθειες που γίνονται ώστε οι πολίτες να έρθουν πιο κοντά στην Αυτοδιοίκηση και να ασχοληθούν με τα κοινά. Ο κ. Παπαστεργίου μίλησε για μια Αυτοδιοίκηση που μπορεί πλέον να αφουγκραστεί ακόμη πιο ξεκάθαρα τα μηνύματα των εποχών και η οποία δεν θα μετρά πλέον την αποτελεσματικότητά της μόνο στα τετραγωνικά μέτρα της ασφάλτου που ρίχτηκαν ή στα κυβικά του μπετόν στις υποδομές που φτιάχνει αλλά θα μετράει την ικανότητά της στους δείκτες του προγράμματος καλής διακυβέρνησης του Συμβουλίου της Ευρώπης,  στο επίπεδο της διαφάνειας, της λογοδοσίας, της συμμετοχικότητας.

Ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ ευχαρίστησε τον Πρόεδρο του ΙΤΑ για την πρωτοβουλία και την διαδικασία που ακολουθήθηκε, τους εκπροσώπους του Συμβουλίου της Ευρώπης και το Υπ. Εσωτερικών.

Δήλωση του Προέδρου της ΚΕΔΕ, Δημήτρη Παπαστεργίου:

«Μια καινούργια μέρα ανατέλλει για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Πάμε να μετρηθούμε και να δείξουμε προς τα έξω ότι δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα. Με δικές μας πρωτοβουλίες και μαζί με τη βοήθεια των φορέων του δημοσίου θέλουμε να προλάβουμε καταστάσεις, να βελτιώσουμε διαδικασίες και να ελαχιστοποιήσουμε τους κινδύνους που ελλοχεύουν όχι από  ιδιοτέλεια αλλά πιθανώς από έλλειψη γνώσης.  Μπορούμε όλα αυτά να περάσουν στην κοινωνία, στους πολίτες, σαν μια καινούργια αρχή της Αυτοδιοίκησης πιο διαφανούς, ξεκάθαρης, ανοιχτής.
Πάμε να επαναπροσδιοριστούμε και να προσδιορίσουμε το τι ακριβώς κάνουμε, πώς μπορούμε να προσεγγίσουμε περισσότερο τους κανόνες χρηστής διοίκησης, τους 12 που θέτει το Συμβούλιο της Ευρώπης ή και άλλους που θα βρούμε μόνοι μας στους Δήμους μας για να μπορέσουμε λοιπόν να δείξουμε και να αναδείξουμε ένα καινούργιο πρόσωπο για την Αυτοδιοίκηση στη χώρα.

Η αρχή έγινε τα τελευταία χρόνια. Προσεγγίζουμε με εντελώς διαφορετική πολιτική τα όσα πράττουμε αλλά καλό θα είναι να «μετρηθούμε». Γιατί αν δε μετρήσεις κάτι δεν μπορείς να το βελτιώσεις.

Ας είναι λοιπόν αυτοί οι δείκτες αλλά και όποιοι άλλοι θέλουμε να μετρήσουμε, για  παράδειγμα οι 17 δείκτες της βιώσιμης ανάπτυξης, ένα κριτήριο μέτρησης της απόδοσής μας, έτσι ώστε κάθε χρόνο να έχουμε αυτόν τον ευγενή συναγωνισμό μεταξύ μας αλλά και εμείς οι  ίδιοι να μπορούμε να βαθμολογούμε ακριβέστερα τις δικές μας επιδόσεις.

Τα σημερινά βραβεία Αριστείας είναι η αρχή και νομίζω πως χρόνο με το χρόνο, βήμα-βήμα θα μπορέσουμε να φτιάξουμε πιο αξιόπιστους Δήμους που θα φέρουν ακόμη περισσότερους πολίτες να συμμετέχουν στα κοινά».

Ο Πρόεδρος του ΙΤΑ, Ηλίας Αποστολόπουλος  (μέλος του ΔΣ της ΚΕΔΕ – Δήμαρχος Παπάγου-Χολαργού) τόνισε τον σημαντικό χαρακτήρα της πρωτοβουλίας της ΚΕΔΕ να καθοδηγήσει, σε συνεργασία με το ΙΤΑ, τους Δήμους στην καινοτόμο αυτή δράση. Ο κ. Αποστολόπουλος ευχαρίστησε τους εκπροσώπους του Συμβουλίου της Ευρώπης γιατί με την καθοδήγησή τους μετέφεραν τεχνογνωσία πρωτοποριακή για τα ελληνικά δεδομένα και συνέδραμαν στη βελτίωση όλων  των Δημάρχων στην προσέγγιση τους για το πώς οι Δήμοι παρέχουν υπηρεσίες στον πολίτη και τον Πρόεδρο της ΚΕΔΕ για τον καθοδηγητικό ρόλο του στο πρόγραμμα αλλά και τους 69 Δήμους της Ελλάδας που ενεργοποιήθηκαν και πήραν μέρος σε κάποιο από τα τρία ερωτηματολόγια για τις τρεις κατηγορίες αξιολόγησης. Επίσης ευχαρίστησε για τη συνεργασία και την αρωγή του, το Υπουργείο Εσωτερικών.
«25 Δήμοι κατέθεσαν πλήρη φάκελο υποψηφιότητας και μάλιστα 23 από αυτούς συγκέντρωσαν βαθμολογία πάνω από 3.00, μια βαθμολογία που αποτελεί πανευρωπαϊκά πολύ υψηλό ποσοστό και δείχνει την ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχουμε στους πολίτες μας» δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Αποστολόπουλος.

Ο Πρόεδρος του ΙΤΑ τόνισε ότι η εξωστρέφεια που πρέπει να επιδεικνύει η Τοπική Αυτοδιοίκηση στην εποχή μετά τον κορωνοϊό θα πρέπει να μας οπλίζει με θέληση και αισιοδοξία για το μέλλον των Δήμων της Ελλάδας, βάζοντας τον πολίτη και τις ανάγκες του στο κέντρο όλων των δράσεων μας.

Ο κ. Αποστολόπουλος ανέφερε τις 12 αρχές της καλής διακυβέρνησης που έχει θεσπίσει το Συμβούλιο της Ευρώπης που αποτέλεσαν και τη βάση της αξιολόγησης των συμμετεχόντων Δήμων. Αυτές είναι:

1. Εκπροσώπηση, Συμμετοχή και Δίκαιη Διεξαγωγή εκλογών
2. Ανταπόκριση
3. Αποδοτικότητα και Αποτελεσματικότητα
4. Προσβασιμότητα και Διαφάνεια
5. Κανόνες Δικαίου
6. Δεοντολογία
7. Ικανότητα και Επάρκεια
8. Καινοτομία και Προσαρμοστικότητα
9. Βιωσιμότητα και Μακροπρόθεσμος Προσανατολισμός
10. Υγιής Οικονομική Διαχείριση
11. Ανθρώπινα Δικαιώματα-Πολυπολιτισμικότητα και Κοινωνική Συνοχή
12. Λογοδοσία

Ο Β’ Αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δημήτρης Κάρναβος, τόνισε ότι τα Σήματα Αριστείας είναι μια πολύ σημαντική διαδικασία για τους Δήμους. Τα βραβεία αυτά έρχονται σε μια περίοδο που ο ρόλος της Τ.Α. είναι περισσότερο κρίσιμος όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και σε όλη την Ευρώπη καθώς είναι μόνος θεσμός που είναι εγγύτερα στους πολίτες σε μια περίοδο που όλοι οι θεσμοί στην Ευρώπη συζητούμε το πώς η Ευρωπαϊκή Ένωση, πώς όλοι οι θεσμοί θα αποδείξουν τη χρησιμότητά τους προς τους πολίτες ώστε να φέρουν τους πολίτες κοντά τους όχι μόνο την ημέρα των εκλογών αλλά και κάθε μέρα ώστε να είναι ενεργά συμμέτοχοι στο κοινωνικό γίγνεσθαι, ανέφερε ο κ. Κάρναβος. Ενώ τόνισε ότι η διαδικασία αξιολόγησης, αυτοαξιολόγησης αλλά και η διαδικασία αξιολόγησης από τους εργαζόμενους στις υπηρεσίες και τους πολίτες δίνει την δυνατότητα στους Δήμους μας να βελτιώσουμε  τις υπηρεσίες που προσφέρουμε στους δημότες, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά.

Ο Γενικός Γραμματέας της ΚΕΔΕ, Δημήτρης Καφαντάρης μίλησε για τις συνθήκες που αλλάζουν και την ανάγκη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να μπει στη νέα εποχή μετά τα χρόνια της κρίσης με νέο όραμα και στόχους.
Είναι πολύ σημαντικό το «πάμε να μετρηθούμε» γιατί δεν είναι μόνο το κομμάτι διακυβέρνησης, είναι πάρα πολλοί τομείς που  πρέπει να στοχεύσουμε,  και η ΚΕΔΕ, το ΔΣ, όλη η Αυτοδιοίκηση αυτό που προσπαθεί να δημιουργήσει είναι  μια καινούργια μέρα. Νέα μέρα στη διοίκηση, στη διαχείριση, στη στοχοθεσία,  διότι μέσα από τους στόχους γινόμαστε και καλύτεροι, ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Καφαντάρης.

Ο Μιχάλης Αγγελόπουλος, Πρόεδρος Επιστημονικού Συμβουλίου ΙΤΑ, πρώην Αντιπρόεδρος του Κογκρέσου των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης, πρώην Δήμαρχος Σάμου τόνισε την ανάγκη παρακολούθησης των 12 αρχών της καλής διακυβέρνησης όχι μόνο στο πλαίσιο της συμμετοχής στα Σήματα Αριστείας αλλά σε καθημερινή βάση από τους Δήμους. Έκανε λόγο για ανάγκη στελέχωσης των Δήμων ειδικά για το έργο αυτό, όπως ισχύει σε πολλούς ευρωπαϊκούς Δήμους. Αναφέρθηκε στο πόσο σημαντική είναι η παρουσία της Ελλάδας σε θεσμούς όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης και επεσήμανε χαρακτηριστικά: η Ελλάδα πρέπει να ακολουθεί τα καλά παραδείγματα άλλων χωρών. Όχι αντιγράφοντας αλλά αξιοποιώντας τις τρεις βασικές αρχές:

1.Κέντρο όλων των ενεργειών είναι ο πολίτης. Αποτελεί την ανθρωπιστική εκδοχή της πολιτικής.

2.Η πιστή εφαρμογή των 12 αρχών από τις διοικήσεις των Δήμων. Χρειάζεται μια προσήλωση που δεν είναι εύκολο να υπάρξει σε μια δύσκολη καθημερινότητα. Αυτή η προσήλωση μπορεί να προέλθει από τα desk παρακολούθησης των 12 αρχών πέρα από το διαγωνισμό και τα αριστεία.

3.Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση. Βασική προϋπόθεση, κι εδώ χρειάζεται η συνδρομή της πολιτείας. Κάθε κράτος, κάθε πολιτεία συντεταγμένη που θέλει να πιστεύει ότι πρέπει να ζει σε έναν κόσμο συγκροτημένο, στέρεο άρα και καλαίσθητο πρέπει να δημιουργεί και να στηρίζει θεσμικά τις προϋποθέσεις για να έχουμε καλή Πολυεπίπεδη Διακυβέρνηση άρα σωστή διοίκηση.

Claudia Luciani, Διευθύντρια της Διεύθυνσης Ισότητας, Ανθρώπινης Αξιοπρέπειας και Διακυβέρνησης, Συμβούλιο της Ευρώπης :

Η πανδημία βρίσκεται ακόμα στις ζωές μας και η κατάσταση είναι ανησυχητική ειδικά για τις τοπικές αρχές. Γι’ αυτό είσαστε αξιέπαινοι που βρήκατε την ενέργεια και το κίνητρο να εργαστείτε για το Σήμα Αριστείας. Δεν σταματάμε ποτέ την προσπάθεια, ειδικά σε τέτοιες περιόδους.

Οι αρχές της χρηστής διακυβέρνησης αποτελούν το κοινό όραμα της καλής διακυβέρνησης προς τα κράτη μέλη του συμβουλίου τις Ευρώπης. Το νόημα της καλής διακυβέρνησης, έχει σημασία για τη δημοκρατία, την ειρήνη και για τη σταθερότητα στην Ευρώπη.

Alina Tatarenko, Επικεφαλής Κέντρου Εμπειρογνωμοσύνης για την Καλή Διακυβέρνηση, Συμβούλιο της Ευρώπης :

Αποτελεί μια μεγάλη γιορτή για εμάς να βλέπουμε τους δήμους στην Ευρώπη να λαμβάνουν το Ευρωπαϊκό Σήμα Αριστείας.

Το Κέντρο Εμπειρογνωμοσύνης της Ευρώπης έχει δουλέψει απευθείας με τις τοπικές αρχές, ώστε να βοηθήσουμε στην οικοδόμηση δεξιοτήτων σε τοπικό επίπεδο για την καλή και δημοκρατική διακυβέρνηση και έχουμε αποκτήσει εργαλειοθήκες, μια από τις οποίες είναι και το Σήμα Αριστείας, οι οποίες είναι στη διάθεσή σας.

Η Ελλάδα και άλλα 20 κράτη μέλη της Ευρώπης εργάζονται στο πρόγραμμα ELOGE, το οποίο αποτελεί ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο, ώστε οι δήμοι της Ευρώπης να μάθουν ο ένας από τον άλλο, αλλά και εμείς να μάθουμε τι σκέφτεστε και τι θέλετε να αλλάξετε στο μέλλον.

Πέπη Θεοδώρου, Εμπειρογνώμονας του Συμβουλίου της Ευρώπης

Ευχαριστώ όλους όσοι συντέλεσαν και συντελούν σε αυτό το πρόγραμμα, μέσα από το οποίο μπορούμε να μάθουμε πολλά πράγματα, να τα εφαρμόσουμε και στου δικούς μας δήμου και να πάμε ακόμα πιο μπροστά.

Επισυνάπτεται η λίστα των 25 βραβευμένων δήμων.