Με αφορμή τη συζήτηση που έχει ξεκινήσει για τις πατέντες, τα εμβόλια ως δημόσιο αγαθό, τη δημοκρατία
«Η επιστήμη πάει μπροστά – Η αλληλεγγύη πάει πίσω» σε αυτή τη φράση συνοψίζεται όλη η σημερινή πραγματικότητα γύρω από τα εμβόλια και τις πατέντες των εμβολίων.
Συμπληρώθηκε ένας χρόνος από την αρχική εμφάνιση και τη ραγδαία εξάπλωση της πανδημίας και ήδη θρηνούμε πάνω από 2,5 εκατομμύρια νεκρούς σε όλον τον κόσμο, ενώ υπάρχει μεγάλη ανησυχία για την εξέλιξη και τη μεγάλη διασπορά του ιού παρά τα συνεχή περιοριστικά μέτρα προστασίας.
Ένα παράθυρο ελπίδας στη μάχη κατά της πανδημίας άνοιξε με την εμφάνιση των εμβολίων που όμως, λόγω κυρίως της τεράστιας ζήτησης, της περιορισμένης δυνατότητας παραγωγής ή της τεχνητής έλλειψης καθώς και του υψηλού κόστους τους, έχουν οδηγήσει σε μεγάλες ανισότητες εις βάρος των χωρών με φτωχά και μεσαία εισοδήματα και εις βάρος των πιο αδύναμων.
Την ώρα που εκατομμύρια άνθρωποι σε όλον τον κόσμο στερούνται το βασικό ανθρώπινο δικαίωμά στους στη ζωή, μη έχοντας πρόσβαση σε εμβόλια, φάρμακα και ιατρική περίθαλψη, έρευνα της Oxfam αναδεικνύει το γεγονός ότι οι πλουσιότερες χώρες του κόσμου που αντιπροσωπεύουν μόλις το 13% του παγκόσμιου πληθυσμού έχουν αγοράσει ήδη πάνω από τη μισή ποσότητα των εμβολίων που αναμένεται να παραχθούν.
Ο «εμβολιαστικός εθνικισμός» από τη μία και η έλλειψη αλληλεγγύης, διαφάνειας και κανόνων για τον δίκαιο εμβολιασμό από την άλλη, προκαλούν μεγάλη ανησυχία για την εξέλιξη της πανδημίας, αφού σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για να επιτευχθεί η ανοσία της αγέλης, χρειάζεται να εμβολιασθεί περίπου το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού. Η διάθεση εμβολίων σε λίγους/ες προνομιούχους δεν πρόκειται να σταματήσει την πανδημία.
Δυστυχώς, τα κέρδη των εταιριών φαίνεται σήμερα να έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα από τα εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές που χάνονται. Οι πλουσιότερες χώρες έχουν γρήγορη και εύκολη πρόσβαση στα εμβόλια, εις βάρος των φτωχών χωρών, αλλά και της παγκόσμιας υγείας.
Πιστεύω ότι είμαστε μπροστά σε μια τρομακτική διαπίστωση:
– Σήμερα, το εμβόλιο έχει αναδειχθεί ως το πιο αναγκαίο και πολύτιμο αγαθό στον κόσμο για την παγκόσμια υγεία και είναι ένα αγαθό του οποίου η έρευνα και ανάπτυξη χρηματοδοτήθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό από όλους εμάς, τους ευρωπαίους φορολογούμενους.
– Ε, αυτό το πολύτιμο αγαθό, σήμερα διατίθεται στους λίγους, δεν μπορεί να διατεθεί ευρέως, λόγω της προτεραιότητας που έχει δοθεί στα κέρδη των εταιριών και στην περιορισμένη παραγωγή από τις φαρμακευτικές εταιρείες που το αναπτύσσουν.
Και έτσι μεγαλώνουν και διευρύνονται συνέχεια οι κοινωνικές ανισότητες. Αυτό ακριβώς, τις μεγάλες δηλαδή κοινωνικές ανισότητες, τις βιώνουμε και στο σπίτι μας, στη γειτονιά μας, στη Δυτική Αθήνα. Διάβαζα αυτές τις μέρες τα στοιχεία του ΕΟΠΠΥ:
– Μόλις 64.000 εμβόλια έχουν γίνει στον Δυτικό Τομέα της Αθήνας, όπου ζουν περίπου 500.000 άνθρωποι
– 228.000 εμβόλια έχουν γίνει στο κέντρο της Αθήνας που ζουν περίπου 1 εκατομμύριο άνθρωποι
– 214.000 εμβόλια έχουν γίνει στο Βόρειο τομέα της Αττικής όπου ζουν περίπου 500 χιλιάδες άνθρωποι.
Και όσο ο ιός συνεχίζει να εξαπλώνεται και άνθρωποι δικοί μας να χάνονται, γιατί ενδεχομένως να μην μπορούν να εξασφαλίσουν έγκαιρα την πρόσβαση στο εμβόλιο, αναδεικνύεται ένα σημαντικό ζήτημα. Ότι η πρόσβαση στα εμβόλια δεν είναι θέμα τεχνικό, αλλά πολιτικό και ηθικό. Είναι θέμα δημοκρατίας.
………………………
Η Ελένη Σταύρου https://estavrou.gr/ είναι Πολιτικός Επιστήμονας με Master στη Διοίκηση Επιχειρήσεων.
Είναι Ιδρυτικό μέλος της Πρωτοβουλίας Πολιτών «Κοινωνική Παρέμβαση Δυτικά»
https://paremvasidytika.wordpress.com/, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ελληνικού Δικτύου ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ – NatureFriendsGreece και της Διεθνούς Περιβαλλοντικής Οργάνωσης Naturefriends International.
Έχει ενεργή δράση στο φεμινιστικό κίνημα και σε κινήματα της Κοινωνίας των Πολιτών για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την καταπολέμηση των κοινωνικών ανισοτήτων και την προστασία του περιβάλλοντος.