Τι ισχύει για την τηλεργασία και ποια είναι τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του εργαζόμενου που επιστρέφει από διακοπές στο γραφείο
Στη ζωή χιλιάδων εργαζομένων που επιστρέφουν από διακοπές μπαίνουν σταδιακά τα προληπτικά τεστ για τον κορονοιό. Καθώς τα κρούσματα στα νησιά πολλαπλασιάζονται και οι εκδρομείς του Δεκαπενταύγουστου ετοιμάζονται να επιστρέψουν στη βάση τους, η… ανησυχία μεγαλώνει. Ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις οδηγούνται σε λύσεις τηλεργασίας για ορισμένες ημέρες – για παράδειγμα μια εβδομάδα – μετά την επιστροφή των εκδρομέων του Αυγούστου, ενώ δεν λείπουν οι καταγγελίες για αυθαίρετες πρακτικές εργοδοτών, που επιχειρούν να μετατοπίσουν πλήρως στον εργαζόμενο την ευθύνη και το κόστος για την «ομαλή» επιστροφή στο γραφείο. Οι ειδικοί εφιστούν προσοχή και εξηγούν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των εργαζομένων, όπως αυτά περιγράφονται στην εργατική νομοθεσία.
Την αρχή έκανε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, Νίκος Χαρδαλιάς, ο οποίος ανακοινώνοντας πριν από λίγες ημέρες τα νέα μέτρα, αναφέρθηκε σε υποχρεωτικό προληπτικό εργαστηριακό έλεγχο για τον νέο κορονοϊό όλων όσοι επιστρέφουν από άδειες στις μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων καθώς και όλων όσοι εργάζονται σε χώρους υψηλού συγχρωτισμού (πχ εντός στρατοπέδων, δομές κοινωνικής αλληλεγγύης και χώρους φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών). Όπως ο ίδιος εξήγησε, τα τεστ θα πρέπει να γίνονται με ευθύνη των εργοδοτών ή των προϊσταμένων.
Ήδη μεγάλοι όμιλοι ιδιωτικών νοσοκομείων και κλινικών ζητούν από τους εργαζομένους τους να κάνουν το τεστ πριν βάλουν ξανά τη στολή εργασίας. Όπως εξηγεί στο ethnos.gr ο Πρόεδρος των εργαζομένων στα ιδιωτικά νοσοκομεία, Βασίλης Γκλεζάκος, «με πρωτοβουλία των ίδιων των εργαζόμενων τέθηκε το θέμα ότι θα πρέπει να ελέγχονται όσοι επιστρέφουν από διακοπές. Οι Διοικήσεις των ιδιωτικών νοσοκομείων αντιλήφθηκαν ότι είναι σωστό και εκδόθηκε εγκύκλιος, με βάση την οποία οι εργαζόμενοι που επιστρέφουν σήμερα, Δευτέρα, 17 Αυγούστου, έπρεπε μέχρι την Κυριακή στις 13:00 να προσέλθουν στον χώρο εργασίας τους και στο νοσοκομείο όπου δουλεύουν, ώστε να τους γίνει το τεστ. Αν κάποιος επέστρεψε στην Αθήνα μετά τις 13:00 το μεσημέρι της Κυριακής, δεν μπορεί να πάει στη δουλειά του την Δευτέρα ή θα πηγαίνει για να κάνει το τεστ και θα μπορεί να αρχίσει ανάλογα με το αποτέλεσμα». Όπως λέει ο κ. Γκλεζάκος, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις υγείας δίνουν και εναλλακτική επιλογή στους εργαζομένους τους, να κάνουν το τεστ εκεί όπου παραθερίζουν σε κάποιο δημόσιο νοσηλευτήριο.
Ειδικοί εκτιμούν πως το ζήτημα των προληπτικών τεστ θα φουντώσει τις επόμενες ημέρες καθώς ολοένα και περισσότεροι εργαζόμενοι θα επιστρέφουν από τις άδειές τους στην Αθήνα, την Θεσσαλονίκη κ.α. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο πως ήδη υπάρχουν καταγγελίες για αυθαίρετες πρακτικές εργοδοτών, που επιχειρούν να μετατοπίσουν πλήρως στον εργαζόμενο την ευθύνη και το κόστος για το προληπτικό τεστ.
Καταγγελίες εργαζομένων
«Συγκεκριμένη βιομηχανία με ανακοίνωση καλεί τους εργαζόμενους που θα παρευρεθούν αυτό το καλοκαίρι σε γάμους, βαφτίσια, κηδεία, μνημόσυνο ή αν πάνε διακοπές, κατά την επιστροφή τους, με δική τους ευθύνη και δικά τους έξοδα να φέρουν τεστ για τον κορωνοιό αρνητικό για να ξεναέρθουν στη δουλειά αλλιώς να πάνε σε καραντίνα για 14 ημέρες. Μάλιστα ακούστηκαν και εκφοβισμοί για απόλυση σε περίπτωση που κάποιος δεν δηλώσει που πήγε και τι έκανε», καταγγέλλει ο Διονύσης Κλάδης, πρόεδρος Ιδιωτικών Υπαλλήλων Αλεξανδρούπολης.
Εκτός από το προληπτικό τεστ δεν είναι λίγες οι επιχειρήσεις που ετοιμάζονται να εφαρμόσουν καθεστώς τηλεργασίας για τις πρώτες μέρες μετά την επιστροφή του εργαζόμενου από διακοπές και μέχρι να υπάρξει βεβαιότητα πως δεν είναι φορέας του νέου κορωνοιού. Ένα τέτοιο μοντέλο εφαρμόζεται για παράδειγμα από τράπεζες. Ενδεικτικό είναι πως μεγάλη συστημική τράπεζα στην ενημέρωση προς το προσωπικό αναφέρει πως “επαναφέρεται το ποσοστό των εργαζομένων που απασχολούνται σε τηλεργασια έως το 70%”, ενώ “συστήνεται στους επικεφαλής κατά την κριση τους και όπου αυτό είναι εφικτό να προτείνουν τηλεργασια 1 εβδομάδας σε όσους εργαζόμενους επιστρέφουν από την θερινή άδεια τους”.
Χαρακτηριστικό είναι πως ο υφυπουργός, Πολιτικής Προστασίας, Νίκος Χαρδαλιάς ανακοίνωσε πριν λίγα 24ωρα πως τα μέλη των ομάδων αυξημένου κινδύνου για σοβαρή νόσο από τον κορονοϊό που εργάζονται στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, στο εξής θα εργάζονται με τηλεργασία ή back office, κατά την επιλογή του εργαζομένου, έως 31 Αυγούστου.
Τι λένε οι ειδικοί
«Η τήρηση των μέτρων υγιεινής και ασφάλειας είναι ευθύνη του εργοδότη”, επισημαίνει ο δικηγόρος – εργατολόγος, Γιάννης Καρούζος, ο οποίος αναλύει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το εργατικό δίκαιο για την περίπτωση των εργαζόμενων που επιστρέφουν από διακοπές σε συνθήκες COVID-19.
Το κόστος για την τήρηση των μέτρων υγείας και ασφάλειας ανήκει στον εργοδότη και την επιχείρηση. Δεν μπορεί να επιβαρύνεται ο εργαζόμενος με τα σχετικά κόστη καθώς αυτό προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία. Τα κόστη για την υγεία και την ασφάλεια αφορούν τον εργοδότη.
Ο εργοδότης έχει υποχρέωση να εφαρμόσει μέτρα που αφορούν στην προστασία των εργαζομένων.
Σε καμία περίπτωση η προληπτική εξέταση δεν μπορεί να συντελεστεί χωρίς την συναίνεση του εργαζόμενου.
Οι προληπτικές εξετάσεις – ακόμη και μια απλή θερμομέτρηση – πρέπει να γίνονται παρουσία νοσηλευτικού προσωπικού ή με την συνδρομή του γιατρού εργασίας.
Πολύ σημαντικό είναι να τηρείται το αρχείο ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων που αφορούν στις εξετάσεις αυτές.
Όταν διακυβεύεται σοβαρά το δημόσιο συμφέρον, η εξέταση για τον κορωνοιό σε προληπτικό στάδιο είναι υποχρεωτική για τον εργαζόμενο. Αναλόγως την σπουδαιότητα που έχει για τον χώρο εργασίας, το μέτρο της υποχρεωτικής εξέτασης ή προσκομιδής τεστ από τον εργαζόμενο, κρίνεται αναγκαίο ή όχι.
Πηγή: ΤΟ ΕΘΝΟΣ – Γιάννης Φώσκολος
