Η πρώτη Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης πραγματοποιήθηκε στις 21 Απρίλη 1963 και σημαδεύτηκε από τη σύλληψη του Γρηγόρη Λαμπράκη.
Αφετηρία της πορείας είχε οριστεί ο Τύμβος του Μαραθώνα και τερματισμός η Πνύκα.
Η φωτογραφία που δημοσιεύουμε στην κορυφή του άρθρου μας, είναι πασίγνωστη.
Πόσοι από εμάς όμως γνωρίζουμε πως ένας από τους συνοδοιπόρους του Γρηγόρη Λαμπράκη στην πορεία (αριστερά) είναι συμπολίτης μας Ανδρέας Μαμωνάς, 16 ετών τότε, εκλεγμένος δημ. σύμβουλος με τον Μήτρο Σουλιμιώτη και ο μόνος εν ζωή από τους υπόλοιπους στην εικόνα;
Ο Ανδρέας Μαμωνάς σύμφωνα με πληροφορίες μας κατοικεί στην Κέρκυρα, αλλά πολλοί Αγιοβαρβαριώτες τον θυμούνται έντονα για την αγωνιστικότητά του και τα ιδεώδη του, έως σήμερα.
Η πλαϊνή φωτογραφία του είναι περσινή.
Η πορεία είχε οργανωθεί από τον «Σύνδεσμο Μπέρτραντ Ράσελ» και την Ελληνική Επιτροπή για τη Διεθνή Υφεση και Ειρήνη, αντιπρόεδρος της οποίας ήταν ο Γρηγόρης Λαμπράκης, βουλευτής της ΕΔΑ. Είχαν προσκληθεί για να πάρουν μέρος πολλοί ξένοι ειρηνιστές απ’ όλο τον κόσμο – κυρίως από τη Βρετανία.
Η κυβέρνηση της ΕΡΕ υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή απαγόρευσε την πορεία και ανακοίνωσε ότι όποιος επιχειρήσει να προσεγγίσει θα συλλαμβάνεται. Η προειδοποίηση ήταν και για τους ξένους προσκεκλημένους.
Στρατός, αστυνομία, χωροφυλακή, ακόμη και άνδρες του Λιμενικού (!) τέθηκαν σε επιφυλακή, για να αποκοπεί η προσέλευση ακόμα και …διά θαλάσσης.
Το πρωί της Κυριακής 21 Απρίλη 1963, ώρα 8, ο Λαμπράκης αρχίζει την πορεία κρατώντας ανοιχτό στο στήθος του το πανό με το σήμα του φιλειρηνικού κινήματος, φωνάζοντας: Ζήτω η Ειρήνη, ζήτω η Δημοκρατία.
Ο Λαμπράκης θα συνεχίσει πότε μόνος του, πότε μαζί με μερικούς αγωνιστές που κατάφεραν να περάσουν από τα μπλόκα της χωροφυλακής μέχρι το Πικέρμι, όπου τον συνέλαβαν. Νωρίτερα, η αστυνομία είχε συλλάβει τους συνοδοιπόρους του, Παντελή Γούτη, Μπάμπη Παπαδόπουλο και Ανδρέα Μαμωνά (φωτό δίπλα).
