Σε ποιούς σταθμούς του Μετρό σχηματίζονται ουρές τις ώρες αιχμής και ποιοι παραμένουν άδειοι κατά τη διάρκεια της ημέρας; Τα δεδομένα της ΣΤΑΣΥ για την επιβατική κίνηση των σταθμών των γραμμών 2 και 3 του Μετρό δίνουν μία εικόνα για την χρήση του Μετρό ανά περιοχή.
Συγκεκριμένα, τα στοιχεία αφορούν τον ημερήσιο μέσο όρο της επιβατικής κίνησης των σταθμών το 2022. Σημειώνεται ότι για τους σταθμούς που εξυπηρετούν και τη γραμμή 1 (Αττική, Ομόνοια, Μοναστηράκι, Πειραιάς), τα δεδομένα αφορούν μόνο τον αριθμό των επιβατών των γραμμών 2 και 3.
Όπως είναι μάλλον φυσικό, οι σταθμοί με τους περισσότερους επιβάτες βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας ή/και είναι σταθμοί μετεπιβίβασης σε άλλες γραμμές Μετρό ή άλλα μέσα. Πρώτος με διαφορά είναι ο σταθμός Σύνταγμα με 28.474 επιβάτες ενώ ακολουθεί ο σταθμός Αττική με επίσης μεγάλο αριθμό επιβατών (20.540).
Η πρώτη πεντάδα συμπληρώνεται με τρεις κεντρικούς σταθμούς της γραμμής 3 (Μοναστηράκι, Ευαγγελισμός, Αμπελόκηποι) που κινούνται κοντά στους 15-16 χιλιάδες επιβάτες.
Στην πρώτη δεκάδα, πέρα από κεντρικούς σταθμούς (Συγγρού Φιξ, Πανεπιστήμιο, Ομόνοια), βλέπουμε τον τερματικό σταθμό Δουκ. Πλακεντίας, που διαθέτει ανταπόκριση με τον Προαστιακό σιδηρόδρομο, αλλά και τον ημι-κεντρικό σταθμό της Δάφνης. Οι δύο τελευταίοι σταθμοί είναι οι πιο πολυσύχναστοι σταθμοί του Μετρό έξω από τα όρια του Δήμου Αθηναίων.
Στον αντίποδα, ο σταθμός Μετρό με τους λιγότερους επιβάτες φαίνεται πως είναι διαχρονικά ο σταθμός του Ελαιώνα, και αυτό δεν αναμένεται να αλλάξει πριν τα εγκαίνια του νέου γηπέδου του ΠΑΟ ή του νέου σταθμού των ΚΤΕΛ. Καθημερινά εξυπηρετεί κατά μέσο όρο μόνο 2.446 επιβάτες.
Ακολουθούν δύο σταθμοί της επέκτασης της γραμμής 3 του Μετρό προς τον Πειραιά: η Αγία Βαρβάρα (2.793) και τα Μανιάτικα (3.064) που δεν φαίνεται να έχουν βρει ακόμα το κοινό τους. Διαχρονικά λίγους επιβάτες έχει και το Χαλάνδρι (3.667) το οποίο βρίσκεται μακριά από το κέντρο του δήμου, ενώ οι επιβάτες που εξυπηρετούνται από το σταθμό Περιστέρι, είναι περίπου οι μισοί (3.981) από αυτούς που χρησιμοποιούν το γειτονικό σταθμό Αγ. Αντώνιος.
Στη δεκάδα των σταθμών με τους λιγότερους επιβάτες βρίσκουμε επίσης δύο σταθμούς της γραμμής 3 που άνοιξαν χρόνια μετά τη διέλευση της γραμμής από αυτούς (Αγία Παρασκευή, Χολαργός) αλλά και τρεις σταθμούς της επέκτασης της γραμμής 2 προς το Ελληνικό (Αργυρούπολη, Άλιμος, Ηλιούπολη) γεγονός που θα έπρεπε να προβληματίσει τους συγκοινωνιακούς φορείς.
Πέραν της κατάταξης των σταθμών, ενδιαφέρον παρουσιάζει και η σύγκριση σε σχέση με προηγούμενα χρόνια, ιδιαίτερα με την περίοδο πριν από την πανδημία του κορωνοϊού. Επιχειρώντας μία σύγκριση με το 2015 για παράδειγμα (χρονιά κατά την οποία παρατηρήθηκε ο χαμηλότερος αριθμός επιβατών από το 2010), βλέπουμε ότι ο αριθμός των επιβατών στο σταθμό Σύνταγμα μειώθηκε κατά -35,7% (ήταν 44.257).
Το ποσοστό της μείωσης ήταν εξίσου μεγάλο για το σταθμό Αιγάλεω (-35,7%), Μοναστηράκι (-34,4%), Αμπελόκηποι (-32%), Πανεπιστήμιο (-31,9%) και λίγο μικρότερο για τον Ευαγγελισμό (-23,1%) ή τον Ελαιώνα (-14,9%).
Ακολουθεί η κατάταξη των σταθμών ανά μέσο όρο επιβατών για το 2022:
- Σύνταγµα 28.474 επιβάτες
- Αττική 20.540
- Μοναστηράκι 15.906
- Ευαγγελισµός 15.668
- Αµπελόκηποι 15.375
- Συγγρού Φιξ 14.240
- Πανεπιστήµιο 12.891
- Οµόνοια 12.080
- ∆ουκ. Πλακεντίας 12.043
- Δάφνη 11.777
- Πανόρµου 11.656
- Μέγαρο Μουσικής 11.145
- Δημοτικό Θέατρο 10.350
- Ανθούπολη 10.270
- Αιγάλεω 10.228
- Ελληνικό 9.913
- Νέος Κόσμος 9.884
Αγ. Μαρίνα 9.237- Κεραµεικός 8.068
- Αγ. Δηµήτριος 7.977
- Αγ. Αντώνιος 7.896
- Μεταξουργείο 7.766
- Κορυδαλλός 7.564
- Νοµισµατοκοπείο 7.046
- Κατεχάκη 6.853
- Σταθµός Λαρίσης 6.795
- Σεπόλια 6.073
- Εθνική Άµυνα 5.887
- Αγ. Ιωάννης 5.698
- Νίκαια 5.672
- Πειραιάς 5.610
- Ακρόπολη 5.496
- Χολαργός 5.480
- Ηλιούπολη 5.473
- Άλιμος 4.645
- Αργυρούπολη 4.418
- Αγ. Παρασκευή 4.114
- Περιστέρι 3.981
- Χαλάνδρι 3.667
- Μανιάτικα 3.064
- Αγ. Βαρβάρα 2.793
- Ελαιώνας 2.446
Κατά τη γνώμη μας, τα στοιχεία δείχνουν άμεση συσχέτιση της επιβατικής κίνησης των σταθμών καταρχάς με τη θέση τους (δεν επαρκεί να εξυπηρετούν μόνο πυκνοκατοικημένες περιοχές αλλά και να έχουν προσβάσεις σε κύριες οδικές αρτηρίες) και στη συνέχεια με το κατά πόσο είναι δυνατή η μετεπιβίβαση σε άλλα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Σε κάθε περίπτωση, είτε ένας σταθμός εξυπηρετεί πολλούς είτε λίγους επιβάτες, υπάρχει όφελος για την περιοχή στην οποία βρίσκεται, ωστόσο η βελτιστοποίηση της χωροθέτησης ενός σταθμού (που σίγουρα εξαρτάται από πολλές μεταβλητές) μπορεί να μεγιστοποιήσει το όφελος αυτό.
Αλέξανδρος Λιάρος – athenstransport.com
