Οι εκλογές, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, θα γίνουν στις 21 Μαΐου 2023 με απλή αναλογική και οι δεύτερες πιθανότατα στις 2 Ιουλίου με ενισχυμένη αναλογική.
Η Βουλή αναμένεται να κλείσει τις εργασίες της για τις διακοπές του Πάσχα τη Μεγάλη Τρίτη (11 Απριλίου) και πρέπει να διαλυθεί από 30 έως 22 ημέρες πριν την προσφυγή στις κάλπες. Αυτό σημαίνει ότι το Προεδρικό Διάταγμα διαλύσεως της Βουλής αναμένεται να θυροκολληθεί στο κοινοβούλιο είτε στις 24 Απριλίου είτε στις 28 Απριλίου. Δυο μέρες μετά τη διάλυση της Βουλής, θα πρέπει να οριστεί υπηρεσιακός υπουργός Εσωτερικών.
Πότε ξεκινάει η προεκλογική περίοδος
Η προεκλογική περίοδος ξεκινάει επισήμως με την δημοσίευση του Προεδρικού Διατάγματος, οπότε και τίθενται σε ισχύ, σύμφωνα με τον νόμο, μια σειρά από διαδικασίες και προθεσμίες.
Δηλαδή, 10 μέρες μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου ενεργείται η ανακήρυξη των υποψηφίων από τα αρμόδια δικαστήρια και στις 12 μέρες, λήγει η επίδοση στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου των δηλώσεων για την κατάρτιση των συνδυασμών.
Τη 14η ημέρα από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου γίνεται η ανακήρυξη των συνδυασμών από το Α΄ Τμήμα του Άρειου Πάγου, ενώ την 15η μέρα λήγει η προθεσμία για την κλήρωση ή τον διορισμό από τα αρμόδια δικαστήρια των μελών των εφορευτικών επιτροπών και των αναπληρωματικών.
Η ημερομηνία αυτή είναι κρίσιμη, αφού το Α’ τμήμα του Αρείου Πάγου θα κρίνει και το κατά πόσον θα επιτραπεί η κάθοδος στις εκλογές του κόμματος του Ηλία Κασιδιάρη, μετά την τελευταία νομοθετική πρωτοβουλία που απαγορεύει τη συμμετοχή στις εκλογές κομμάτων, που η αφανής ή η επίσημη ηγεσία τους, έχουν καταδικαστεί για βαρύτατα εγκλήματα σε βάρος της Πολιτείας.
Οι εκλογές της 21ης Μαΐου θα διεξαχθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής.
Οι διερευνητικές εντολές ανάμεσα στην πρώτη και τη δεύτερη κάλπη
Αν δεν υπάρξει αυτοδυναμία, την επομένη των Εθνικών εκλογών θα ενεργοποιηθεί η διαδικασία των διερευνητικών εντολών. Η διαδικασία μπορεί να κρατήσει εως 9 ημέρες ώστε τη 10η μέρα η ΠτΔ να καλέσει όλους τους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων σε μια τελευταία προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας. Αν διαπιστώσει αδυναμία, τότε δίνει εντολή σχηματισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης προκειμένου η χώρα να οδηγηθεί ξανά σε εκλογές.
Όπως αναφέρεται στον ιστότοπο της Βουλής: «Πρωθυπουργός διορίζεται ο αρχηγός του κόμματος το οποίο διαθέτει στη Bουλή την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών. Aν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Kυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Bουλής.
Aν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος. Kάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες.
Aν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού Kυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής, επιδιώκει το σχηματισμό Kυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Bουλής για τη διενέργεια εκλογών και σε περίπτωση αποτυχίας αναθέτει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Eπικρατείας ή του Aρείου Πάγου ή του Eλεγκτικού Συνεδρίου το σχηματισμό Kυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Bουλή».
Οι δεύτερες εκλογές θα διεξαχθούν το αργότερο έως τις αρχές Ιουλίου και αυτή τη φορά θα υπάρχει λίστα βουλευτών. Για τη συγκεκριμένη διαδικασία οι ψηφοφόροι θα επιλέγουν μόνο το ψηφοδέλτιο του κόμματος που προτιμούν και δεν θα βάζουν σταυρό δίπλα στα ονόματα των υποψηφίων. Την επομένη της διεξαγωγής των εκλογών θα δοθεί εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον αρχηγό του πρώτου κόμματος. Αν έχει αυτοδυναμία θα ορκιστεί πρωθυπουργός και θα συγκροτήσει την κυβέρνησή του, διαφορετικά θα επιζητήσει σύμμαχο κόμμα.
Τι προβλέπει το άρθρο 37 του Συντάγματος για τις διερευνητικές εντολές
“Πρωθυπουργός διορίζεται ο αρχηγός του κόμματος το οποίο διαθέτει στη Bουλή την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών. Aν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Kυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Bουλής.
Aν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος. Kάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες.
Aν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού Kυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής, επιδιώκει το σχηματισμό Kυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Bουλής για τη διενέργεια εκλογών και σε περίπτωση αποτυχίας αναθέτει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Eπικρατείας ή του Aρείου Πάγου ή του Eλεγκτικού Συνεδρίου το σχηματισμό Kυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Bουλή.
πηγή: Aftodioikisi.gr – Παναγιώτης Θεοδωρόπουλος
