Με υποδειγματικό σύστημα γινόταν η υδροδότηση του Πειραιά κατά την αρχαιότητα, καθώς στην υποδειγματική αυτή πόλη, τη χτισμένη με τάξη κατά το ιπποδάμειο σύστημα (κανονικά τετράγωνα και όχι άναρχα, σαν την Αθήνα) πηγάδια, φρέατα, δεξαμενές και αγωγοί μετέφεραν το νερό παντού.

Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής Πειραιώς και Νήσων έχει ανασκάψει περισσότερες από 600 αρχαίες δεξαμενές.

Τα ευρήματα πολλαπλασιάστηκαν στο πλαίσιο της κατασκευής της επέκτασης της γραμμής του ΜΕΤΡΟ από την πόλη μας προς τον Πειραιά.

Σε περίπου δύο με τρία χρόνια, που το έργο θα ολοκληρωθεί στον σταθμό του Δημοτικού Θεάτρου θα παρουσιαστούν εντυπωσιακά ευρήματα.

Μέχρι τότε όμως, το κοινό θα μπορεί να έχει μια πρόγευση. Η Εφορεία, σε συνεργασία με την Αττικό Μετρό Α.Ε. διοργανώνει την περιοδική έκθεση «στην επιφάνεια» στο κτήριο ΞΥΛΑΠΟΘΗΚΗ επί της Οδού Πύλης 8 στις Αστικές Πύλες του Πειραιά.

Μία συλλογή από φωτογραφίες και βίντεο φέρνουν στην επιφάνεια τις διαδικασίες που εξελίσσονται παράλληλα σε διαφορετικά σημεία του έργου, υπόγεια και πίσω από εργοταξιακές περιφράξεις, σημειώνει η έφορος Στέλλα Χρυσουλάκη. Με ξεναγό τον φωτογραφικό και κινηματογραφικό φακό ο επισκέπτης περιηγείται σε αθέατους τόπους: από τις αρχαίες σήραγγες, τις δεξαμενές και το ρωμαϊκό υδραγωγείο, στις σύγχρονες σήραγγες των υπόγειων σταθμών του Μετρό και στα εργαστήρια συντήρησης της ανασκαφής.

Σε ένα σύγχρονο εκθεσιακό χώρο, η έκθεση παρουσιάζει στο κοινό την παράλληλη εξέλιξη της αρχαιολογικής διερεύνησης και του κατασκευαστικού έργου της Επέκτασης της Γραμμής 3 του Μετρό στον Πειραιά. Εστιάζει στις σύγχρονες διεπιστημονικές μεθόδους που εφαρμόζονται για τη συλλογή και τεκμηρίωση των αρχαιολογικών δεδομένων στο πλαίσιο ενός μεγάλου κοινωφελούς έργου, όπως είναι η κατασκευή του υπόγειου σιδηροδρόμου.

Στόχος της παρουσίασης είναι να αφηγηθεί με σύγχρονα εποπτικά μέσα τις ιστορίες πίσω από τις κατασκευές, αυτές που φτιάχτηκαν σε μακρινές εποχές αλλά και τις σύγχρονες. Κυρίως όμως προσδοκά να φωτίσει με ουσιαστικό τρόπο τη σημασία της ανθρώπινης σύμπραξης και συνεργασίας.

Τα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν στις 8 Ιουνίου. Η λειτουργία του χώρου θα ξεκινήσει από την επομένη, με ελεύθερη είσοδο και ωράριο:

Δευτέρα, Τετάρτη, Σάββατο, Κυριακή 9.00 -17.00
Πέμπτη, Παρασκευή 12.00 – 20.00
Τρίτη κλειστά
Θα παραμένει κλειστό τις επίσημες αργίες

Στην έκθεση υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης από άτομα με ειδικές ανάγκες (ΑμεΑ) Στο ισόγειο του ακινήτου όπου θα φιλοξενηθεί,  θα γίνεται η συντήρηση των ευρημάτων την οποία θα μπορεί να παρακολουθεί το κοινό από εξώστες.

Η κ. Χρυσουλάκη σημειώνει πως από τον Σεπτέμβριο θα γίνουν και ιδιαίτερα εκπαιδευτικά προγράμματα, σχεδιασμένα με ζωντάνια, ώστε τα παιδιά να κατανοούν τι γίνεται σε μια ανασκαφή και πώς συντηρούνται τα ευρήματα.

Τα έργα ύδρευσης που αποκαλύφθηκαν στο πλαίσιο των συγκεκριμένων ανασκαφών, «αποτελούν αναμφίβολα ένα ιδιαίτερα σημαντικό έργο της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας» λένε οι επιστήμονες. «Περιλαμβάνουν φρέατα, υπόγειες δεξαμενές, ενωτικές σήραγγες και υδραγωγείο».

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, η συνολική έκταση που έχει ελεγχθεί αρχαιολογικά μέχρι σήμερα προσεγγίζει τα 25.000 τ.μ., ενώ σωστικές ανασκαφικές έρευνες έχουν διενεργηθεί σε συνολική επιφάνεια 7.000 τ.μ..

Τρεις από τις αρχαίες δεξαμενές θα αποτελέσουν τον πυρήνα μίας έκθεσης στον μοναδικό σταθμό του Μετρό που θα φιλοξενήσει αρχαία σε θεματικό σύνολο, στην πλατεία Δημοτικού Θεάτρου. Η έκθεση θα πλαισιώνεται με πλούσιο εποπτικό υλικό και με βίντεο που θα δείχνει πώς λειτουργούσαν όλα κατά την αρχαία εποχή, πώς ξεδιψούσαν δηλαδή οι αρχαίοι Πειραιώτες. Ο μεγαλύτερος όγκος των ευρημάτων των ανασκαφών του έργου αποτελείται από πήλινα αντικείμενα, τμήματα αγγείων και κεράμων στέγασης. Υπάρχουν επίσης νομίσματα, εργαλεία, αρχιτεκτονικά μέλη, σπάνια ευρήματα από ξύλο, φουντούκια, καρύδια, αμύγδαλα, κουκουνάρια, πυρήνες ελιάς και σταφυλιών αποξηραμένα σύκα. Επίσης, βρέθηκαν τμήματα από έντομα (εξωσκελετοί σκαθαριών), καθώς και τμήματα σχοινιών. Δε λείπουν και τα ξύλινα κατάλοιπα οικοσκευής (τμήματα επίπλων, στοιχεία στέγασης, πόρτα).

Αντιγόνη Καρατάσου