Η ρύθμιση των οφειλών προς το δημόσιο (εφορία και ασφαλιστικά ταμεία) δίνει οικονομικές ανάσες στους υπόχρεους, ωστόσο εμπεριέχει και την παγίδα της διακοπής παραγραφής.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο οι οφειλέτες προσέρχονται να ρυθμίσουν τα χρέη τους, συνήθως για να πάρουν φορολογική ή ασφαλιστική ενημερότητα και, ακολούθως, συχνά πυκνά, την εγκαταλείπουν. Ωστόσο ο φορέας (Εφορία, ΕΦΚΑ, Δήμος κ.λπ.) κρατάει αυτή την ημερομηνία της ρύθμισης και την εμφανίζει σαν επίσημη ενημέρωση του οφειλέτη (αναγνώριση της οφειλής)
Σύμφωνα με την πρόσφατη ρύθμιση, σε υλοποίηση δικαστικής απόφασης (Συμβούλιο της Επικρατείας) και οι οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία (πλέον μόνο e-ΕΦΚΑ) υπόκεινται σε 10ετή παραγραφή. Κάτι που ίσχυε ήδη για τα χρέη προς το Δημόσιο (εφορίες).
Από το 2026 δε η παραγραφή περιορίζεται στην 5ετία και η εξέλιξη αυτή σαφώς βοηθά στο να εδραιωθεί η αναγκαία εμπιστοσύνη μεταξύ φορολογουμένων και αρχών.
Χρέη στους Δήμους
Μοναδική εξαίρεση παραμένουν οι οφειλές προς τους Δήμους. Οι οποίες δεν υπόκεινται σε 10ετή παραγραφή…
Κατά συνέπεια, για οφειλές πριν το 2012 (σ.σ. η δεκαετία υπολογίζεται από το επόμενο έτος της χρονιάς δημιουργίας του χρέους), η διαγραφή επιτυγχάνεται εντός του έτους.
Επίσης η νέα ρύθμιση έχει αναδρομική ισχύ από τις 12/5/2016. Κατά συνέπεια οι οφειλές προς τον ΕΦΚΑ όλα τα προηγούμενα έξι χρόνια παραγράφονται, στο βαθμό που εντός αυτής της περιόδου έχεις συμπληρωθεί η κρίσιμη 10ετία.
Παράδειγμα
Για παράδειγμα, δε μπορεί να αναδυθεί χρέος του 2007 επειδή με το νόμου 4387/16 επιβλήθηκε 20ετής παραγραφή. Η αναδρομική εφαρμογή της 10ετούς παραγραφής ισχύει από τις 12/5/2012, ημερομηνία που δημοσιεύτηκε ο αρχικός νόμος (4387). Κατά συνέπεια η παραγραφή επήλθε το 2018.
Σε αυτές τις περιπτώσεις οι ασφαλισμένοι μπορούν να λάβουν ασφαλιστική ενημερότητα για τραπεζικές πράξεις ή δοσοληψίες με το δημόσιο και βεβαίως μπορούν να συνταξιοδοτηθούν οι ελεύθεροι επαγγελματίες (χωρίς να υπολογιστεί ο εν λόγω χρόνος στον ασφαλιστέο).
Ωστόσο, εάν ο ασφαλισμένος/φορολογούμενος προσήλθε και προχώρησε σε ρύθμιση το 2020 (72 ή 100 δόσεις κ.λπ.) για οφειλές του 2010, η παραγραφή διακόπηκε. Ακόμη και εάν ο υπόχρεος δεν τήρησε την ρύθμιση και στην πορεία την εγκατέλειψε, υπάρχει ανακοπή της παραγραφής (σ.σ.: «διακοπτικό γεγονός» σύμφωνα με την γραφειοκρατική ιδιόλεκτο του ΕΦΚΑ). Υπό αυτό το πρίσμα η παραγραφή της αξίωσης του ΕΦΚΑ επέρχεται το 2031! Όπως εξάλλου και τα χρέη του 2026 αφού θα υπόκεινται σε 5ετή παραγραφή…
Κατά συνέπεια, όσοι προσήλθαν και ρύθμισαν τις οφειλές τους προς τον ΕΦΚΑ για χρέη που είχαν δημιουργηθεί στο όριο της 10ετίας, απλώς ανάλαβαν χρέος λίγο πριν αυτό λήξει…
Το ίδιο ισχύει και για τα χρέη προς του Δήμους εν όψει επέκτασης της ρύθμισης για την 10ετή παραγραφή, διάταξη η οποία καθυστερεί απαράδεκτα.
Όσοι δημότες προσέρχονται προκειμένου να ρυθμίσουν οφειλές στις υπηρεσίες των Δήμων για να τακτοποιήσουν τα οικονομικά τους (και να λάβουν φορολογική ενημερότητα), απλώς αναγνωρίζουν χρέος, π.χ. του 2012 το οποίο οδεύει προς παραγραφή.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ναι μεν η ρύθμιση των οφειλών είναι ευεργετική για τους πολίτες, ωστόσο η ένταξη σε μια τέτοια «ελκυστική» διαδικασία πληρωμής οφειλών (Δημόσιο, ΕΦΚΑ, Δήμοι κ.α.) κρύβει παγίδες. Διακόπτει την παραγραφή:
Να σημειωθεί ότι οι οφειλέτες μπορούν να ενταχθούν και πάλι στην παλαιά ρύθμιση των 72 δόσεων (ίσχυε για χρέη έως το 2019), έστω και εάν την έχασαν μέσα στην πανδημία.
Κατά τα λοιπά ισχύουν οι 24 και 48 δόσεις για έκτατες-μη επαναλαμβανόμενες οφειλές.
Κοντολογίς: Οφειλές από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές και των πάσης φύσεως προσθέτων τελών, τόκων, προσαυξήσεων, προστίμων και επιβαρύνσεων, καθώς και των λοιπών ποσών που συνεισπράττονται με αυτές, από 12/5/2016 υπόκεινται σε 10ετή παραγραφή που αρχίζει από την πρώτη ημέρα του επόμενου έτους εκείνου εντός του οποίου παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία.
Για απαιτήσεις που προέρχονται από ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία που παρασχέθηκε μετά από την 1/1/2026 η παραγραφή θα είναι 5ετής.
Η ρύθμιση των οφειλών προς το δημόσιο (εφορία και ασφαλιστικά ταμεία) δίνει οικονομικές ανάσες στους υπόχρεους, ωστόσο εμπεριέχει και την παγίδα της διακοπής παραγραφής.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο οι οφειλέτες προσέρχονται να ρυθμίσουν τα χρέη τους, συνήθως για να πάρουν φορολογική ή ασφαλιστική ενημερότητα και, ακολούθως, συχνά πυκνά, την εγκαταλείπουν. Ωστόσο ο φορέας (Εφορία, ΕΦΚΑ, Δήμος κ.λπ.) κρατάει αυτή την ημερομηνία της ρύθμισης και την εμφανίζει σαν επίσημη ενημέρωση του οφειλέτη (αναγνώριση της οφειλής)
Σύμφωνα με την πρόσφατη ρύθμιση, σε υλοποίηση δικαστικής απόφασης (Συμβούλιο της Επικρατείας) και οι οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία (πλέον μόνο e-ΕΦΚΑ) υπόκεινται σε 10ετή παραγραφή. Κάτι που ίσχυε ήδη για τα χρέη προς το Δημόσιο (εφορίες).
Από το 2026 δε η παραγραφή περιορίζεται στην 5ετία και η εξέλιξη αυτή σαφώς βοηθά στο να εδραιωθεί η αναγκαία εμπιστοσύνη μεταξύ φορολογουμένων και αρχών.
Χρέη στους Δήμους
Μοναδική εξαίρεση παραμένουν οι οφειλές προς τους Δήμους. Οι οποίες δεν υπόκεινται σε 10ετή παραγραφή…
Κατά συνέπεια, για οφειλές πριν το 2012 (σ.σ. η δεκαετία υπολογίζεται από το επόμενο έτος της χρονιάς δημιουργίας του χρέους), η διαγραφή επιτυγχάνεται εντός του έτους.
Επίσης η νέα ρύθμιση έχει αναδρομική ισχύ από τις 12/5/2016. Κατά συνέπεια οι οφειλές προς τον ΕΦΚΑ όλα τα προηγούμενα έξι χρόνια παραγράφονται, στο βαθμό που εντός αυτής της περιόδου έχεις συμπληρωθεί η κρίσιμη 10ετία.
Παράδειγμα
Για παράδειγμα, δε μπορεί να αναδυθεί χρέος του 2007 επειδή με το νόμου 4387/16 επιβλήθηκε 20ετής παραγραφή. Η αναδρομική εφαρμογή της 10ετούς παραγραφής ισχύει από τις 12/5/2012, ημερομηνία που δημοσιεύτηκε ο αρχικός νόμος (4387). Κατά συνέπεια η παραγραφή επήλθε το 2018.
Σε αυτές τις περιπτώσεις οι ασφαλισμένοι μπορούν να λάβουν ασφαλιστική ενημερότητα για τραπεζικές πράξεις ή δοσοληψίες με το δημόσιο και βεβαίως μπορούν να συνταξιοδοτηθούν οι ελεύθεροι επαγγελματίες (χωρίς να υπολογιστεί ο εν λόγω χρόνος στον ασφαλιστέο).
Ωστόσο, εάν ο ασφαλισμένος/φορολογούμενος προσήλθε και προχώρησε σε ρύθμιση το 2020 (72 ή 100 δόσεις κ.λπ.) για οφειλές του 2010, η παραγραφή διακόπηκε. Ακόμη και εάν ο υπόχρεος δεν τήρησε την ρύθμιση και στην πορεία την εγκατέλειψε, υπάρχει ανακοπή της παραγραφής (σ.σ.: «διακοπτικό γεγονός» σύμφωνα με την γραφειοκρατική ιδιόλεκτο του ΕΦΚΑ). Υπό αυτό το πρίσμα η παραγραφή της αξίωσης του ΕΦΚΑ επέρχεται το 2031! Όπως εξάλλου και τα χρέη του 2026 αφού θα υπόκεινται σε 5ετή παραγραφή…
Κατά συνέπεια, όσοι προσήλθαν και ρύθμισαν τις οφειλές τους προς τον ΕΦΚΑ για χρέη που είχαν δημιουργηθεί στο όριο της 10ετίας, απλώς ανάλαβαν χρέος λίγο πριν αυτό λήξει…
Το ίδιο ισχύει και για τα χρέη προς του Δήμους εν όψει επέκτασης της ρύθμισης για την 10ετή παραγραφή, διάταξη η οποία καθυστερεί απαράδεκτα.
Όσοι δημότες προσέρχονται προκειμένου να ρυθμίσουν οφειλές στις υπηρεσίες των Δήμων για να τακτοποιήσουν τα οικονομικά τους (και να λάβουν φορολογική ενημερότητα), απλώς αναγνωρίζουν χρέος, π.χ. του 2012 το οποίο οδεύει προς παραγραφή.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ναι μεν η ρύθμιση των οφειλών είναι ευεργετική για τους πολίτες, ωστόσο η ένταξη σε μια τέτοια «ελκυστική» διαδικασία πληρωμής οφειλών (Δημόσιο, ΕΦΚΑ, Δήμοι κ.α.) κρύβει παγίδες. Διακόπτει την παραγραφή:
Να σημειωθεί ότι οι οφειλέτες μπορούν να ενταχθούν και πάλι στην παλαιά ρύθμιση των 72 δόσεων (ίσχυε για χρέη έως το 2019), έστω και εάν την έχασαν μέσα στην πανδημία.
Κατά τα λοιπά ισχύουν οι 24 και 48 δόσεις για έκτατες-μη επαναλαμβανόμενες οφειλές.
Κοντολογίς: Οφειλές από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές και των πάσης φύσεως προσθέτων τελών, τόκων, προσαυξήσεων, προστίμων και επιβαρύνσεων, καθώς και των λοιπών ποσών που συνεισπράττονται με αυτές, από 12/5/2016 υπόκεινται σε 10ετή παραγραφή που αρχίζει από την πρώτη ημέρα του επόμενου έτους εκείνου εντός του οποίου παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία.
Για απαιτήσεις που προέρχονται από ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία που παρασχέθηκε μετά από την 1/1/2026 η παραγραφή θα είναι 5ετής.