Με διαπιστώσεις και προτάσεις η ομιλία του Αιτωλοακαρνάνα πρόεδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών στο Συνέδριο «Δυτικά Επιχειρείν 2022»
Για δεύτερη χρονιά ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, συμμετείχε στις εργασίες του Συνεδρίου «Δυτικά Επιχειρείν» ως ομιλητής, χαρακτηρίζοντάς το ως μια διοργάνωση «που εξελίσσεται σε σημείο αναφοράς για την ανάπτυξη της Δυτικής Ελλάδας και ιδιαίτερα της Αιτωλοακαρνανίας και λειτουργεί ως πεδίο συζήτησης, ανταλλαγής απόψεων και προτάσεων, σε σχέση με τις αναπτυξιακές προκλήσεις, αλλά και τις δυνατότητες της περιοχής».
H χαρά του όμως για την παρουσία του στην περιοχή, ήταν δεδομένη και για έναν ακόμη λόγο: Την καταγωγή του από την Αιτωλοακαρνανία και συγκεκριμένα το Μπαμπαλιό Βάλτου: «Η χαρά μου για την συμμετοχή μου στην σημερινή εκδήλωση είναι μεγαλύτερη και για έναν προσωπικό λόγο. Η Αιτωλοακαρνανία είναι ο τόπος μου. Κατάγομαι από το χωριό Μπαμπαλιό, έχω ποντιακές ρίζες και με συνδέουν έντονες μνήμες από όλη την περιοχή, ενώ διατηρώ ακόμα τους στενούς δεσμούς μου με τους ανθρώπους του τόπου. Αυτή η γωνιά της Ελλάδας είναι μέσα στην καρδιά μου και δεν θα πάψω ποτέ να την αγαπώ και να νοιάζομαι για αυτήν.
Είναι, λοιπόν, ιδιαίτερα σημαντικό για μένα να βρίσκομαι εδώ. Να ακούω, να συμμετέχω στην αναζήτηση λύσεων, να στηρίζω τα αιτήματα των τοπικών φορέων».
Ξεκινώντας την παρέμβασή του ο πρόεδρος του ΕΕΑ και πρώην πρόεδρος του ΕΒΕΑ, σημείωσε πως η διοργάνωση του φετινού συνεδρίου συμπίπτει με μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία για την ελληνική οικονομία, για την αγορά και για την κοινωνία:
«Εδώ και πολλούς μήνες αντιμετωπίζουμε μια σοβαρή ενεργειακή κρίση και εκτόξευση του πληθωρισμού, με τις ανατιμήσεις να συνθλίβουν το εισόδημα των πολιτών και να δοκιμάζουν, για μια ακόμη φορά, τις αντοχές των επιχειρήσεων.
Τα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση μέχρι τώρα είναι επιβεβλημένα, προκειμένου να υπάρξει ένα βασικό δίχτυ προστασίας των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων απέναντι στις ανατιμήσεις, ιδιαίτερα στην ενέργεια. Είναι, επίσης, θετικό ότι η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει νέες κινήσεις εντός των επόμενων ημερών, με στόχο την ανακούφιση των καταναλωτών.
Ωστόσο, οι μέχρι τώρα παρεμβάσεις δεν επαρκούν για να αντιμετωπιστεί το τεράστιο κύμα ακρίβειας. Για να μπορέσει να στηριχθεί η πραγματική οικονομία, θα απαιτηθούν γενναίες αποφάσεις».
Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, όπως είπε ο πρόεδρος του, έχει ήδη προτείνει τη μείωση του ΦΠΑ από το 13% στο 6% για τα βασικά αγαθά, τη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα, την αύξηση των δόσεων στις 120 για το σύνολο των οφειλών των επιχειρήσεων.
Συνεχίζοντας την ομιλία του, τόνισε:
«Είναι κατανοητό ότι οι δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας είναι περιορισμένες και κανείς δεν παραγνωρίζει την ανάγκη για έλεγχο του ελλείμματος και του χρέους, ιδιαίτερα σε μια περίοδο όπου στις αγορές επικρατεί αναστάτωση. Ωστόσο, οι έκτακτες συνθήκες που βιώνουμε, απαιτούν έκτακτες δράσεις. Κι αυτό σημαίνει ότι κάθε δημοσιονομικό περιθώριο που δημιουργείται, ανάλογα με την πορεία των εσόδων του κράτους, θα πρέπει να αξιοποιείται άμεσα για τη στήριξη της κοινωνίας και των επιχειρήσεων».
Πέρα, όμως, από τη διαχείριση των σοβαρών προβλημάτων του σήμερα, πρέπει να διαμορφώσουμε όρους για την επανεκκίνηση και την ανάπτυξη της επόμενης μέρας.
Αυτό δεν θα γίνει αυτόματα, απλώς επειδή θα εισρεύσουν στη χώρα ευρωπαϊκά κονδύλια.
Το μεγάλο ζητούμενο – και η μεγάλη μας ευκαιρία, μέσα από την αξιοποίηση αυτών των πόρων – είναι να επιτύχουμε μια ανάπτυξη βιώσιμη και ανθεκτική.
Και για να είναι βιώσιμη, η ανάπτυξη οφείλει πάνω από όλα να είναι συνεκτική. Να είναι ισόρροπη. Να κινητοποιεί το σύνολο των παραγωγικών δυνατοτήτων και των πλεονεκτημάτων, σε κάθε περιφέρεια της χώρας. Να δημιουργεί οφέλη και ευκαιρίες για όλους.
Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας δεν μπορεί παρά να ταυτίζεται με την ανάπτυξη της Περιφέρειας.
Κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να αποτυπωθεί στην πράξη».
Ο κ. Χατζηθεοδοσίου είπε ακόμη πως είναι ανάγκη να διαμορφωθεί σε κάθε Περιφέρεια ένα ρεαλιστικό και ταυτόχρονα φιλόδοξο σχέδιο ανάπτυξης, στη βάση της Έξυπνης Εξειδίκευσης.
Να αποτυπωθεί δηλαδή, ένα νέο, βιώσιμο και επαρκώς διαφοροποιημένο παραγωγικό και αναπτυξιακό πρότυπο. Το οποίο θα αξιοποιεί τις δυνατότητες και στα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε περιοχής.
Ο σχεδιασμός αυτός, όμως, συμπλήρωσε, δεν μπορεί να περιορίζεται στη σύνταξη τεχνοκρατικών κειμένων – που υποβάλλονται τυπικά για να εκπληρώσουν κριτήρια αιρεσιμότητας. Και στη συνέχεια να καταλήγουν σε συρτάρια.
«Χρειάζονται περιφερειακά σχέδια ανάπτυξης, τα οποία θα προκύψουν μέσα από το διάλογο και τη συνεργασία όλων των τοπικών φορέων, των εκπροσώπων της αγοράς, της πανεπιστημιακής κοινότητας.
Χρειάζονται σχέδια που συνδέουν με έξυπνο και βιώσιμο τρόπο τους παραγωγικούς τομείς της τοπικής οικονομίας, από τον πρωτογενή τομέα μέχρι τη μεταποίηση και τις υπηρεσίες.
-Σχέδια που θα μπορούν να επικαιροποιούνται και να εμπλουτίζονται, ενσωματώνοντας νέα γνώση, νέες ανάγκες και ευκαιρίες.
-Σχέδια που θα λειτουργούν ως «οδικοί χάρτες» όχι μόνο για την απορρόφηση κοινοτικών πόρων. Αλλά για το σύνολο των δραστηριοτήτων, των διεκδικήσεων και των πρωτοβουλιών, σε επίπεδο Περιφέρειας.
-Σχέδια που θα μπορέσουν να υλοποιηθούν στην πράξη, αξιοποιώντας σωστά και με γνώση όλα τα διαθέσιμα εργαλεία.
Γιατί δεν αρκεί να κατευθύνονται απλώς κονδύλια του ΕΣΠΑ σε περιφερειακά προγράμματα, αν δεν διασφαλίζεται παράλληλα η διαχειριστική ικανότητα των τοπικών φορέων υλοποίησης.
Θα πρέπει να υπάρχουν ειδικοί μηχανισμοί για την παροχή τεχνικής βοήθειας. Για τη μεταφορά τεχνογνωσίας, για την οικοδόμηση δεξιοτήτων σε θέματα προγραμματισμού και διαχείρισης έργων. Χρειάζεται επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό κρίσιμων για την τοπική ανάπτυξη φορέων, όπως είναι η Αυτοδιοίκηση και τα Επιμελητήρια.
Δεν μπορούμε, επίσης, να σχεδιάζουμε την ανάπτυξη ενός τόπου, εάν δεν υπάρχουν θεμελιώδεις προϋποθέσεις, όπως είναι για παράδειγμα οι φυσικές υποδομές.
Δεν μπορεί να υπάρξει προοπτική ανάπτυξης της περιφέρειας, χωρίς προσπελασιμότητα. Χωρίς ένα ολοκληρωμένο, ασφαλές, σύγχρονο και βιώσιμο σύστημα μεταφορών. Δεν μπορούμε, για παράδειγμα, να σχεδιάζουμε αξιοποίηση και επενδύσεις στο Πλατυγιάλι και να συζητάμε ακόμα για την οδική σύνδεση της περιοχής.
Δεν μπορούμε να μιλάμε για περιφερειακή ανάπτυξη, χωρίς επαρκείς υποδομές και υπηρεσίες στην υγεία και στην εκπαίδευση. Πώς θα κρατήσουμε τους νέους ανθρώπους στον τόπο τους, όταν δεν νοιώθουν την ασφάλεια της πρόσβασης σε ένα καλό νοσοκομείο; Όταν δεν έχουν σχολεία με επαρκή στελέχωση και εξοπλισμό, για να στείλουν τα παιδιά τους;», είπε στη συνέχεια της ομιλίας του ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών.
Και στην υγεία και στην εκπαίδευση, η πανδημία μας «άνοιξε τα μάτια», είπε ακόμη, για να καταδείξει πως η περίοδος αυτή, κατέδειξε και δυνατότητες, αλλά και αδυναμίες: «Μας έδειξε τις δυνατότητες, αλλά και τις αδυναμίες και τις ελλείψεις που υπάρχουν, ειδικά στην Περιφέρεια. Ας κάνουμε κάτι με αυτή τη γνώση.
Παράλληλα με τα βασικά, πρέπει να ανοίξουμε νέους δρόμους για την τοπική ανάπτυξη.
Χρειάζεται να επενδύσουμε σε δράσεις και συνεργασίες για την προώθηση της καινοτομίας. Με τη συμμετοχή τοπικών πανεπιστημίων και παραγωγικών φορέων, με τη δημιουργία κόμβων νεοφυούς επιχειρηματικότητας.
Χρειάζονται ουσιαστικές πολιτικές για την προστασία του περιβάλλοντος, για την προώθηση της κυκλικής οικονομίας, της πράσινης και της γαλάζιας ανάπτυξης.
Χρειάζεται σχέδιο για την ποιοτική αναβάθμιση, τη διαφοροποίηση και την προώθηση του τουριστικού προϊόντος κάθε περιφέρειας.
Χρειάζεται ψηφιακή στρατηγική ειδικά για την περιφέρεια. Μια στρατηγική για την ανάπτυξη υποδομών και εφαρμογών εμποδίων που βοηθούν στην αντιμετώπιση φυσικών εμποδίων, ειδικά σε νησιωτικές και ορεινές περιοχές. Μια στρατηγική που θα περιλαμβάνει απαραίτητα την καλλιέργεια ψηφιακών δεξιοτήτων στο ανθρώπινο δυναμικό, στις τοπικές κοινωνίες».
O κ. Χατζηθεοδοσίου, μέσα από την παρέμβαση του, επιβεβαίωσε όχι μόνον το ενδιαφέρον του για τη Δυτική Ελλάδα και την Αιτωλοακαρνανία ειδικότερα, αλλά και τη γνώση που έχει για τα προβλήματα της περιοχής, ώστε να είναι σε θέση να διατυπώσει προτάσεις.
Είπε συγκεκριμένα:
«Στο σημείο αυτό θα μου επιτρέψετε μια ιδιαίτερη αναφορά στην Αιτωλοακαρνανία, η οποία μας φιλοξενεί.
Είναι μια περιοχή που διαθέτει καίρια γεωγραφική θέση, φυσικό πλούτο, γόνιμο έδαφος και ανεπτυγμένη τεχνογνωσία στον αγροτικό τομέα. Διαθέτει, πάνω από όλα ένα εξαιρετικό δυναμικό ικανών και εργατικών ανθρώπων.
Είναι, όμως, και μια περιοχή αναπτυξιακά «αδικημένη», σε σχέση με τις δυνατότητές της. Ένας τόπος που υποφέρει διαχρονικά από την έλλειψη υποδομών, την απομόνωση, την υψηλή ανεργία και τη σταδιακή εγκατάλειψη από τη νέα γενιά.
Σε αυτά τα προβλήματα έχουν προστεθεί τώρα οι πρόσθετες δυσκολίες που δημιουργεί η ενεργειακή κρίση, η ακρίβεια, η έλλειψη ρευστότητας.
Είναι γνωστό ότι η εκτίναξη των τιμών στην ενέργεια και τα καύσιμα, αλλά και οι αυξήσεις σε προϊόντα όπως είναι οι ζωοτροφές, τα φυτοφάρμακα και τα λιπάσματα, επιβαρύνουν υπέρμετρα τον πρωτογενή τομέα. Με τις επιπτώσεις να μεταφέρονται σε όλη την αλυσίδα και να εντείνουν το οικονομικό σοκ για την περιοχή.
Θεωρώ, λοιπόν ότι – σε άμεσο επίπεδο και πέραν των γενικότερων παρεμβάσεων στήριξης – είναι απαραίτητο να υπάρξουν ειδικά μέτρα, για να προστατευθεί η πρωτογενής παραγωγή από τη δυσβάσταχτη άνοδο του κόστους.
Είναι, επίσης, ώρα να δημιουργηθούν προϋποθέσεις, ώστε η Αιτωλοακαρνανία να ξεκολλήσει επιτέλους από τη μιζέρια. Να κάνει ένα άλμα μπροστά και να διεκδικήσει μια ανάπτυξη ανάλογη των πλεονεκτημάτων της.
Οι προτεραιότητες της τοπικής κοινωνίας και της αγοράς είναι γνωστές. Είναι γνωστά αυτά που πρέπει να γίνουν, για να αλλάξει η μοίρα του τόπου. Πρέπει, επιτέλους, να προχωρήσουν και να ολοκληρωθούν τα μεγάλα έργα υποδομής».
Ο Γιάννης Χατζηθεοδοσίου στη συνέχεια, παρέθεσε τις βασικές προτεραιότητες που θα πρέπει να υπάρξουν κατά τη γνώμη του, για να δημιουργηθούν προϋποθέσεις ανάπτυξης στην Αιτωλοακαρνανία:
– Να προχωρήσει, επιτέλους, η κάθετη σύνδεση της Ιόνιας Οδού με το Αγρίνιο. Και να κατασκευαστούν τα υπόλοιπα οδικά τμήματα, που μπορούν να άρουν την απομόνωση της περιοχής, με προτεραιότητα στον άξονα Πλατυγυάλι – Αγρίνιο – Καρπενήσι – Λαμία.
– Να αναβαθμιστεί το επαρχιακό δίκτυο, για να διευκολυνθεί η πρόσβαση σε περιοχές υψηλού φυσικού κάλλους, να προβληθούν τα τοπικά προϊόντα, να αξιοποιηθούν νέες δυνατότητες για την ανάπτυξη του θεματικού τουρισμού.
– Πρέπει να υπάρξει ουσιαστική ενίσχυση των υποδομών, της στελέχωσης και του εξοπλισμού στην υγεία.
– Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση σε δράσεις στήριξης της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας, στην ενίσχυση της τυποποίησης και της πιστοποίησης των τοπικών προϊόντων.
– Πρέπει να ενισχυθεί και να αξιοποιηθεί η παρουσία των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, που λειτουργούν στην περιοχή. Να ενισχυθούν ή να δημιουργηθούν σχολές, τμήματα και αντικείμενα σπουδών, που ανταποκρίνονται στα συγκριτικά πλεονεκτήματα και τις δυνατότητες της Αιτωλοακαρνανίας. Να συνδεθεί στενότερα η έρευνα και η γνώση με τον κόσμο της παραγωγής και της αγοράς.
– Πρέπει να κατασκευαστεί και να λειτουργήσει χωρίς καθυστερήσεις το Επιχειρηματικό Πάρκο στο Αγρίνιο, ώστε να τεθεί στη διάθεση των τοπικών επιχειρήσεων και να αναδειχθεί σε τοπικό πόλο ανάπτυξης.
– Πρέπει να βρεθεί λύση στο θέμα της εκτροπής του Αχελώου, ώστε να μην υποβαθμιστεί το περιβάλλον και οι αναπτυξιακές δυνατότητες της Αιτωλοακαρνανίας.
Όπως επισήμανε, γνωρίζει πως για όλα αυτά τα θέματα, οι φορείς του τόπου – όπως το Επιμελητήριο Αιτωλοακαρνανίας – κάνουν αγώνα όλα αυτά τα χρόνια. Έναν αγώνα που αξίζει να στηρίξουμε, με κάθε τρόπο.
Ο πρόεδρος του ΕΕΑ, ολοκλήρωσε την ομιλία του, ως εξής:
«Η ανάπτυξη της Περιφέρειας απαιτεί στρατηγικό σχεδιασμό, συνοχή και πάνω από όλα κοινό όραμα. Όραμα που μπορεί να ενώνει τις δημιουργικές δυνάμεις κάθε τόπου. Να τις εμπνέει και να τις κινητοποιεί, στην προσπάθεια για πρόοδο και ευημερία.
Σε αυτό το πλαίσιο είναι ζωτικής σημασίας ο ρόλος τοπικών φορέων, όπως είναι τα Επιμελητήρια. Τα οποία διαθέτουν βαθιά γνώση των αναπτυξιακών προβλημάτων και των δυνατοτήτων κάθε περιοχής. Διαθέτουν την ικανότητα να μετατρέπουν αυτή τη γνώση, σε ουσιαστικές πρωτοβουλίες και παρεμβάσεις. Σε ρεαλιστικές προτάσεις και διεκδικήσεις.
Τα Επιμελητήρια είναι και θα παραμείνουν ο καθημερινός σύμμαχος των επιχειρήσεων, σε κάθε γωνιά της χώρας. Είναι και θα παραμείνουν η «φωνή» τους στα κέντρα λήψης αποφάσεων, τοπικά και εθνικά. Είναι και θα παραμείνουν ο κύριος βραχίονας, για τη δικτύωση και την εξωστρέφεια των επιχειρήσεων. Για την αξιοποίηση νέων ευκαιριών.
Οφείλουν, λοιπόν, και μπορούν να γίνουν βασικός μοχλός για το σχεδιασμό και την εφαρμογή κατάλληλα στοχευμένων και αποτελεσματικών πολιτικών για την τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη.
Παρά τις δυσκολίες που βιώνουμε σήμερα, η επόμενη μέρα μπορεί να είναι καλύτερη. Μπορεί να σηματοδοτήσει μια νέα εποχή ισόρροπης και βιώσιμης ανάπτυξης για την Ελλάδα. Η Αιτωλοακαρνανία και η Δυτική Ελλάδα, οι επιχειρήσεις και οι άνθρωποι του τόπου, οφείλουν σε αυτή τη νέα εποχή, να διεκδικήσουν τη θέση που τους αξίζει.
Εμείς θα είμαστε δίπλα σας. Και αυτό είναι δέσμευση!
Σας ευχαριστώ».