Στην πρόσφατη εφαρμοστική εγκύκλιο 64597/ 3-9-2021 του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων διευκρινίστηκαν οι επιμέρους διατάξεις του νόμου 4808/ 2021 για καίρια εργατικά θέματα.
Τα πιο σημαντικά σημεία της εν λόγω εγκυκλίου συγκεφαλαιώνονται στα εξής:
Ωράριο
Επιβεβαιώνεται ότι για όλους τους κλάδους εργασίας και τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας το πλήρες εβδομαδιαίο συμβατικό ωράριο είναι 40 ώρες και σε πενθήμερη βάση το ημερήσιο ανέρχεται σε 8 ώρες, ενώ σε εξαήμερη εργασία το ημερήσιο ανέρχεται σε 6 ώρες και 40 λεπτά.
Με τον τρόπο αυτό καθίσταται αδιαμφισβήτητο και διασαφηνίζεται με ρητό τρόπο το πλήρες συμβατικό ημερήσιο ωράριο εργασίας σε πενθήμερη ή εξαήμερη βάση.
Στο πλαίσιο διευθέτησης του χρόνου εργασίας με σχετική συμφωνία εργοδότη και εργαζομένου, παρέχεται η ευχέρεια καθιέρωσης τετραήμερης απασχόλησης, 40 ωρών εβδομαδιαίως και 10 ωρών ημερησίως, που συνιστά μορφή πλήρους απασχόλησης. Ειδικότερα, το συγκεκριμένο σύστημα διευθέτησης του χρόνου εργασίας μπορεί να εφαρμόζεται είτε σε μια χρονική περίοδο αναφοράς έξι (6) μηνών εντός ενός (1) ημερολογιακού έτους, είτε σε μια χρονική περίοδο αναφοράς ενός (1) ημερολογιακού έτους. Ευνόητο είναι ότι κατά την εφαρμογή του συστήματος αυτού, δεν είναι επιτρεπτή η απασχόληση πέραν των δέκα (10) ωρών ημερησίως και των σαράντα (40) ωρών εβδομαδιαίως που κατανέμεται σε 4ήμερη βάση.
Το διάλειμμα πρέπει να χορηγείται έπειτα από 4 ώρες εργασίας (αντί για 6, όπως ίσχυε) με ανώτατο όριο τα 30 λεπτά. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγονται πλέον καταχρηστικές πρακτικές που ίσχυαν κατά το παρελθόν, όπως η χορήγηση μεγάλης διάρκειας διαλείμματος (π.χ. μία (1) ώρα ημερησίως), με αντίστοιχη επιμήκυνση του χρόνου εργασίας με τις ίδιες απολαβές. Παράλληλα, διασαφηνίζεται ότι ο χρόνος του διαλείμματος δεν αποτελεί χρόνο εργασίας.
Υπερωρίες
Το ανώτατο ετήσιο όριο υπερωριών ορίζεται στις 150 ώρες για όλους τους κλάδους της οικονομίας και μέχρι 3 ώρες ημερησίως (αμειβόμενες με το ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 40%). Ειδικά για το τρέχον έτος οι ώρες υπερωριών που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί θα αφαιρεθούν από το νέο προαναφερόμενο όριο.
Για την περίπτωση επείγουσας φύσης εργασίας, η εκτέλεση της οποίας κρίνεται απολύτως επιβεβλημένη και δεν επιδέχεται αναβολή, απλοποιείται η διαδικασία έγκρισης των καθ’ υπέρβαση επιτρεπόμενων ορίων υπερωριακής απασχόλησης (150 ωρών) και εφεξής θα μπορεί να χορηγείται η σχετική άδεια από τον γενικό διευθυντή Εργασιακών Σχέσεων. Οι εν λόγω υπερωρίες θα αμείβονται με προσαυξημένο ωρομίσθιο κατά 60%.
Η υπερωριακή απασχόληση χωρίς την τήρηση των προϋποθέσεων του νόμου ονομάζεται εφεξής παράνομη υπερωρία (από «κατ’ εξαίρεση» υπερωρία) και αμείβεται με προσαυξημένο ωρομίσθιο κατά 120% (αντί για το 80% που ίσχυε πριν).
Ετήσια άδεια
Η ετήσια άδεια δύναται να ληφθεί και να εξαντληθεί μέχρι το πρώτο τρίμηνο του επόμενου ημερολογιακού έτους.
Παράλληλα, παραμένουν σε ισχύ η διαδικασία και οι προϋποθέσεις χορήγησης ετήσιας κανονικής άδειας, ήτοι:
α) Απαιτείται συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου για τη χορήγηση της ετήσιας κανονικής άδειας.
β) Η άδεια πρέπει να χορηγείται το αργότερο εντός διμήνου από την υποβολή σχετικού αιτήματος, το οποίο ωστόσο δεν αποτελεί τυπική προϋπόθεση για τη λήψη της κανονικής άδειας από τον εργαζόμενο.
γ) Το μισό τουλάχιστον προσωπικό της επιχείρησης πρέπει να λαμβάνει άδεια εντός του χρονικού διαστήματος από 1η Μαΐου έως 30 Σεπτεμβρίου κάθε έτους.
Θεσμοθετείται για πρώτη φορά η χορήγηση άδειας άνευ αποδοχών κατόπιν αίτησης του εργαζομένου και γραπτή συμφωνία με τον εργοδότη με διάρκεια ενός έτους και δυνατότητα παράτασης.
Αποζημιώσεις
Από 1.1.2022 η διάκριση μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών καταργείται ως προς τις αποζημιώσεις απόλυσης. Ως βάση υπολογισμού της εν λόγω αποζημίωσης λαμβάνονται μηνιαίος μισθός ίσος με 22 ημερομίσθια.
Σε περίπτωση καταγγελίας σύμβασης εργασίας με προειδοποίηση ο εργοδότης μπορεί να απαλλάξει τον εργαζόμενο από την υποχρέωση παροχής εργασίας, χωρίς να θίγονται τα δικαιώματά του και με δυνατότητα αναζήτησης εργασίας σε άλλο εργοδότη.
πηγή: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ – Τζένη Πάνου είναι υπεύθυνη του Φορολογικού Τμήματος της ASnetwork (www.asnetwork.gr).
