Πένυ Παπαδάκη: «O συγγραφέας πρώτα απ’ όλα είναι ο παραμυθάς του εαυτού του»


Η πολύ σημαντική συμπολίτισσά μας συγγραφέας κ. Πένυ Παπαδάκη, παραχώρησε  συνέντευξη στην Γιούλη Τσακάλου και δημοσιεύτηκε στο “fractal Η ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ ΤΩΝ ΙΔΕΩΝ”, ας την απολαύσουμε:

Η Πένυ Παπαδάκη είναι μία συγγραφέας που κάνει βουτιά στη ψυχή των ηρώων της και τολμά να θίξει κοινωνικά θέματα με έναν τρόπο αιχμηρό αλλά και τρυφερό συνάμα. Δείχνει να γνωρίζει καλά τους ανθρώπους και τα πάθη τους κι όπως η ίδια έχει δηλώσει, μέσω της συγγραφής αποδίδει την δικαιοσύνη που θα ήθελε να υπάρχει.

-Ο συγγραφέας είναι ο παραμυθάς του εαυτού του πριν γίνει για τους άλλους;

Αν με την λέξη «παραμυθάς» εννοείτε ότι ο συγγραφέας έχει μια οργιώδη φαντασία που τον κάνει να δραπετεύει από την πραγματικότητα και να ζει σε έναν άλλον κόσμο, τότε συμφωνώ πως πρώτα από όλα είναι ο παραμυθάς του εαυτού του.

-Έχω την αίσθηση ότι τα βιώματα του κάθε συγγραφέα τον επηρεάζουν και τον οδηγούν σε συγκεκριμένα θέματα για έμπνευση. Ισχύει;

Εξαρτάται από το είδος που υπηρετεί ο κάθε συγγραφέας. Στο κοινωνικό μυθιστόρημα όπου υπηρετώ με πάθος, είναι αδύνατον να ξεφύγω από τα βιώματά μου. Μ έχουν επηρεάσει και στα βιβλία μου το «Ζειμπέκικο της Κατίνας», το «Χωρίς Δίχτυ Ασφαλείας» το «Αντίπαλοι στην αγάπη» και φυσικά στην «Πολυξένη», σε όλα μου, υπάρχουν «κομμάτια της ψυχής μου».

-Η ηρωίδα σας «Πολυξένη» ζει μια εξακολουθητική απώλεια, σε ένα μόνιμα τοξικό περιβάλλον, λείπει αισθητά ο έρωτας, η φιλία, το χάδι η αγκαλιά. Μοιάζει σαν υδραργυρικό στοιχείο η ζωή της.

Στη ζωή θα συναντήσουμε πολλούς ανθρώπους σαν την Πολυξένη που ζουν σε τοξικό περιβάλλον ή έχουν δίπλα στους τοξικούς ανθρώπους. Πολύ σωστά το θέσατε, είναι σαν υδραργυρικό στοιχείο που κάνει ζημιά. Η Πολυξένη έχει ως ασπίδα προστασίας τη δύναμή της , κι όσο επώδυνη κι αν είναι αυτή η κατάσταση, θα καταφέρει να απαλλαγεί από τις τοξικές καταστάσεις.

– Με ποια λόγια θα συστήνατε το βιβλίο σας σε κάποιον που δεν γνωρίζει τίποτε για σας;

Δεν υπάρχει κάποια συνταγή ξέρετε για να γράψει κανείς ένα βιβλίο. Θα του έλεγα πως είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα, που γεννά έντονα συναισθήματα, θέτει πολλά ερωτήματα και διλλήματα κι ίσως στο τέλος να βγει κερδισμένος από τα μηνύματα που θα πάρει.

-Ο Καντ είπε, πολύ γλαφυρά κι επιδέξια, ως εξής: Είναι εφικτό κι αναγκαίο να εδραιώσουμε νομικούς θεσμούς χάρη στους οποίους ακόμη και ένα έθνος διαβόλων θα είναι υποχρεωμένο να συμπεριφέρεται δίκαια. Σ’ αυτό το βιβλίο η δικαιοσύνη πρωταγωνιστεί με έναν ευφυή τρόπο … στην Πολυξένη σας, πιστεύετε ότι θα της αποδοθεί όπως της αρμόζει;

Ο Κάντ τα είπε πολύ σωστά αλλά η θεωρία από την πράξη απέχει παρασάγγας. Οι νομικοί θεσμοί στους οποίους πιστεύω, θα είναι πάντα αδύναμοι μπροστά σε ένα έθνος διαβόλων. Μπορεί προσωρινά να αλλάξει κάτι προς το καλύτερο, αλλά οι …διάβολοι , θα παραμείνουν διάβολοι και θα στήνουν χορό απέναντι στους αδύναμους, ακόμη και στους νόμους. Το βλέπουμε να γίνεται, στη ζωή, στα έργα, στις ειδήσεις, γύρω μας.

-Περιγράφετε καταστάσεις σκληρές και κυριότερα την εκμετάλλευση των ανθρώπων. Δεν υπάρχει δικαιοσύνη για να τιμωρήσει αυτούς που χρησιμοποιούν τους αδύνατους ως υποχείριο για να πετύχουν τον στόχο τους, που είναι το κέρδος;

Περιγράφω καταστάσεις ρεαλιστικές απέναντι στην εκμετάλλευση των ανθρώπων. Δικαιοσύνη φυσικά και υπάρχει αλλά πρέπει να συνυπάρχει με την ηθική δικαιοσύνη. Με ανθρώπους που έχουν γερές βάσεις ισότητας και δεν χρησιμοποιούν την όποια εξουσία τους δόθηκε για να έχουν ως υποχείρια αδύναμους ανθρώπους.

-Στη ζωή όλα, μα όλα, κοστίζουν κι εμείς προφανώς το έχουμε ξεχάσει; Εθελοτυφλούμε; Ήμαστε αυτοκαταστροφικοί; Σήμερα απλώς πληρώνουμε το τίμημα, φουσκωμένο κατά πολύ γιατί μας αξίζει;

Δεν πιστεύω πως όλα μα όλα κοστίζουν. Υπάρχουν και κάποια που είναι δωρεάν, όπως η καλοσύνη, η ελπίδα, τα όνειρα, η ανιδιοτελής αγάπη, η φιλία αρκεί να είμαστε έτοιμοι και να τα λάβουμε και να δώσουμε.

-Πιστεύετε ότι μόνον το σασπένς είναι αυτό που καθηλώνει τον αναγνώστη σ’ ένα μυθιστόρημα; ή μονάχα αυτό δεν αρκεί. Χρειάζονται οι καλοχτισμένοι χαρακτήρες, κυρίως αυτό, και η αληθοφάνεια στην πλοκή;

Όλα παίζουν τον ρόλο τους σε ένα καλό μυθιστόρημα, και το αμείωτο ενδιαφέρον που οφείλεται στην καλή πλοκή και οι καλοσχηματισμένοι χαρακτήρες. Προσωπικά επικεντρώνομαι κυρίως στην ψυχοσύνθεση των ηρώων μου που απαρτίζουν την ιστορία που θέλω να αποδώσω.

– Τα μηνύματα και οι αξίες που περνάει η Πολυξένη σας είναι πολύ δυνατά και αγγίζουν πολύ κόσμο. Πιστεύετε πως στις μέρες μας οι αξίες αυτές κλονίζονται;

Οι αξίες που θέλει να περάσει η Πολυξένη είναι διαχρονικές, όμως σήμερα έχει αλλάξει ο τρόπος αντιμετώπισης μιας επώδυνης κατάστασης. Οι άνθρωποι έσπασαν πολλά ταμπού στο πέρασμα των χρόνων κι απόκτησαν φωνή. Μιλάνε κι επικοινωνούν το πρόβλημά τους, κι επιτέλους, για πολλούς, δεν ισχύει πια το «τι θα πει ο κόσμος». Ο κόσμος πάντα θα λέει αλλά δεν θα συμμετέχει στην λύση του προβλήματος.

-Και τέλος κυρία Παπαδάκη, πιστεύετε στη συγχώρεση; Την ικανότητα να τολμήσεις να κοιτάξεις απέναντι, να προσπαθήσεις να μπεις στη θέση του άλλου και να κάνεις ένα γενναίο βήμα;

Φυσικά και πιστεύω στη συγχώρεση. Ζητάω συγγνώμη από όσους πλήγωσα και συγχωρώ όσους με πλήγωσαν. Αυτό δε σημαίνει όμως πως τη συγχώρεση την δικαιούνται όλοι. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που κάθονται στον θρόνο του εγωισμού τους και δεν ζητούν συγγνώμη, όσα λάθη κι αν έχουν κάνει. Με αυτούς τους ανθρώπους έχω ένα πρόβλημα, και δεν τους συγχωρώ. Σκληρό; Μπορεί! Δίκαιο; Ναι!

-Θα απαντηθούν οι ερωτήσεις της Πολυξένης σας; θα γαληνέψει η ψυχή της;

Δεν θα μπορούσα να αφήσω αναπάντητα τα ερωτήματα της Πολυξένης μου, επομένως και θα απαντηθούν και θα ηρεμήσει η ψυχή της όπως ηρέμησε η δική μου όταν τελείωσα το βιβλίο.