Τον φόβο του για περισσότερα από 200.000 λουκέτα στις ελληνικές επιχειρήσεις εκφράζει ο Πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών κ. Γιάννης Χατζηθεοδοσίου σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «DEAL News». Ο κ. Χατζηθεοδοσίου προειδοποιεί ότι οι επιπτώσεις των αλλεπάλληλων lockdown που επιβάλλονται λόγω πανδημίας θα αποδειχθούν σοβαρότερες από όσο αρχικά μπορεί να είχε εκτιμηθεί.
Ποιες είναι οι πιο επικαιροποιημένες εκτιμήσεις σας για τις συνέπειες της πανδημίας στην επιχειρηματικότητα; Πρακτικά πόσες χιλιάδες λουκέτα θα δημιουργηθούν;
Μέχρι πριν από λίγες ημέρες η εκτίμηση μας ήταν ότι κινδύνευε άμεσα με λουκέτο, το 30% των επιχειρήσεων. Σε δυσκολότερη θέση ήταν οι επιχειρήσεις της εστίασης και του τουρισμού. Όμως, μετά το νέο πισωγύρισμα και την επιβολή του τρίτου καθολικού lockdown στην Αττική, η εκτίμηση μας είναι ότι αυξάνονται δραματικά οι επιχειρήσεις που μπορεί να μην υπάρχουν στη μετά κορονοϊό εποχή. Με το λιανεμπόριο να μπαίνει ακόμα μία φορά στη διακεκαυμένη ζώνη και να μην μπορεί να εκμεταλλευθεί ούτε την εκπτωτική περίοδο, είναι σίγουρο ότι θα βρεθούν σε δυσμενή θέση και πολλές εμπορικές επιχειρήσεις. Συνοψίζοντας, μπορώ να πω ότι εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις –περισσότερες από 200.000 σύμφωνα με εκτιμήσεις- θα υποχρεωθούν να σταματήσουν τη λειτουργία τους, γιατί δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στις αυξημένες απαιτήσεις αλλά και γιατί θα δούμε και μία αισθητά μειωμένη κατανάλωση. Χωρίς πελάτες δεν υπάρχει τζίρος και χωρίς τζίρο δεν επιβιώνουν επιχειρήσεις. Ξέρετε, η οικονομία στις βασικές της αρχές είναι εξαιρετικά απλή. Αν σπάσει ένας κρίκος, διαλύεται η αλυσίδα. Το μέγεθος της καταστροφής όμως θα μπορούμε να το εκτιμήσουμε με ακρίβεια αμέσως μετά το τέλος της πανδημίας. Τότε, που θα υπάρχουν και περισσότερα δεδομένα, θα μπορεί να γίνει και ο λογαριασμός.
Πρόσφατα είχατε πει ότι υπάρχουν 1 εκατ. εταιρίες ζόμπι που απλά φυτοζωούν, αλλά συντηρούνται από τα κυβερνητικά μέτρα. Όταν τραβηχτεί η πρίζα των μέτρων τί φοβάστε ότι θα δημιουργηθεί;
Όταν τελειώσει όλη αυτή η περιπέτεια, θα αποκαλυφθεί και η γύμνια που θα έχει αφήσει η πανδημία. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η οικονομία μας ήταν ήδη «πληγωμένη», εξαιτίας της δεκαετούς κρίσης. Οι πιο αδύνατοι δεν θα μπορούν να συνεχίσουν, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε και τις επιδιώξεις της κυβέρνησης για την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, με την υιοθέτηση και υλοποίηση του σχεδίου Πισσαρίδη. Δικαίωμα στο αύριο θα έχουν κυρίως οι μεγάλες επιχειρήσεις, με τις μικρές και τις μεσαίες να απειλούνται με εξαφάνιση. Οι φόβοι μας είναι βάσιμοι και είναι θέμα χρόνου να επαληθευτούν. Γενικότερα, κάθε μέρα που περνά με τις επιχειρήσεις κλειστές και την οικονομία να υπολειτουργεί, προστίθενται νέα βάρη και περισσότερες υποχρεώσεις σε μικρομεσαίους και επαγγελματίες που σήμερα δίνουν μία σκληρή μάχη επιβίωσης.
Είναι τα μέτρα επαρκή; Ή υπάρχει άλλο μίγμα που θα μπορούσε να αντιμετωπίσει καλύτερα τα προβλήματα; Τι προτείνετε στην κυβέρνηση;
Κάποια μέτρα, όπως η Επιστρεπτέα Προκαταβολή, είναι αλήθεια ότι έδωσαν «ανάσες» ρευστότητας στις χειμαζόμενες επιχειρήσεις. Κάποια άλλα όμως αποδείχθηκαν άχρηστα για το μεγαλύτερο ποσοστό του επιχειρηματικού κόσμου, επειδή –κυρίως οι μικρομεσαίοι- δεν κατάφεραν να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτά. Άρα ήταν επί της ουσίας ανεφάρμοστα. Οι συνεχείς ανακοινώσεις για την στήριξη επιχειρήσεων και εργαζομένων, μπορώ να πω ότι είχαν περισσότερο επικοινωνιακό χαρακτήρα και λιγότερο πρακτικό. Για παράδειγμα, μπορεί να υπήρξε μείωση του ενοικίου που έπρεπε να καταβάλουν οι επιχειρήσεις αυτό το δύσκολο διάστημα, όμως κανείς δεν εξέτασε πως ακριβώς θα πληρωθεί ακόμα και αυτό το μικρότερο ποσοστό, από την στιγμή που τα μαγαζιά είναι κλειστά με κρατική εντολή. Και η επιδότηση νέων θέσεων εργασίας είχε λάθος προσανατολισμό κατά τη γνώμη μου, καθώς έπρεπε να δοθεί προτεραιότητα στην προστασία των υφιστάμενων θέσεων απασχόλησης. Ακόμα και η εφαρμογή του click away για την εορταστική περίοδο αλλά και για τις τελευταίες ημέρες, είναι δεδομένο ότι ευνοεί μόνο όσες επιχειρήσεις έχουν την ανάλογη υποδομή. Και αυτές σίγουρα δεν είναι οι μικρές. Μόνον οι μεγάλες κατάφεραν να κινηθούν ικανοποιητικά. Εμείς ως Επιμελητήριο εμμένουμε στην πρόταση μας για «κούρεμα» οφειλών και για ρύθμιση του υπολοίπου σε έως 120 δόσεις. Είναι η μοναδική ρεαλιστική κίνηση που μπορεί να γίνει τη δεδομένη στιγμή και αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι ήδη απασχολεί και την ΕΕ, καθώς σε αντίστοιχη δύσκολη θέση βρίσκονται και πολλές άλλες μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε όλη την Ευρώπη.
Αν προσέλθετε σε διάλογο τι θα προτάξετε;
Επειδή βλέπουμε να λαμβάνονται συνεχώς μέτρα για τον περιορισμό της διασποράς, προτείνουμε στην κυβέρνηση να λαμβάνουν μέρος στην εκπόνηση του όποιου σχεδιασμού και εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου. Γιατί με λύπη μας παρατηρούμε ότι αποφασίζονται δράσεις που μας επηρεάζουν στον απόλυτο βαθμό, χωρίς όμως να έχουμε καμία συμμετοχή στον διάλογο και τελικά στη λήψη αποφάσεων. Κανένας δεν βάζει σε δεύτερη μοίρα την προστασία της δημόσιας υγείας και όλοι οι συνάδελφοι τηρούν απαρέγκλιτα τους κανόνες που ισχύουν. Το ζητούμενο λοιπόν είναι να συνδυάσουμε τα μέτρα προφύλαξης με τη λειτουργία της οικονομικής δραστηριότητας. Μπορεί να είναι εύκολο για τους ειδικούς να λένε ότι πρέπει να κλείσουν όλα, όπως και για την κυβέρνηση να υιοθετεί αυτές τις εισηγήσεις, όμως δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε τις συνέπειες αυτών των δράσεων για ένα πολύ μεγάλο μέρος της κοινωνίας μας. Δεν μπορεί οι επιλογές μας να είναι η εξαφάνιση είτε από κορονοϊό, είτε από οικονομική ανέχεια. Θεωρούμε ότι μπορεί να υπάρξει και τρίτος δρόμος που να είναι ένα μείγμα μέτρων, χωρίς όμως να καταδικάζονται οι επιχειρήσεις.
Από τη στιγμή που η κυβέρνηση προχώρησε σε γενικό σκληρό lockdown πώς πρέπει να διαχειριστεί τα προβλήματα των ΜμΕ;
Μοναδικός τρόπος για να έχουν ελπίδες επιβίωσης οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις της χώρας, είναι να στηριχθούν αποτελεσματικά από την κυβέρνηση. Το βασικό ερώτημα προς τους κυβερνώντες είναι απλό. Θα μας στηρίξετε ή θα μας αφήσετε να πέσουμε στο κενό; Το τρίτο lockdown ισοδυναμεί με καταστροφή. Έχει κανείς την ψευδαίσθηση ότι χωρίς ένα έκτακτο σχέδιο σωτηρίας μπορεί να διασωθούν επιχειρήσεις, για παράδειγμα της εστίασης; Από την στιγμή λοιπόν που δεν μας αφήνουν να λειτουργήσουμε, οφείλουν να σταθούν δίπλα μας μέχρι να περάσει η καταιγίδα της πανδημίας. Όχι όμως στα λόγια, αλλά στα έργα. Αυτό ζητάμε όλοι οι μικρομεσαίοι, αυτό απαιτεί η κοινωνία.
