Επιπλέον 7 έτη ή 2.100 ένσημα μπορούν να κερδίσουν όσοι ασφαλισμένοι θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα και προχωρήσουν σε εξαγορά πλασματικών ετών, αφού όμως υπολογίσουν ότι αυτή η κίνηση θα τους στοιχίσει τουλάχιστον €10.000, με βάση τις ελάχιστες αποδοχές.
Σύμφωνα με την ασφαλιστική νομοθεσία, ο χρόνος τον οποίο μπορεί να προσμετρήσει ή να αναγνωρίσει κάθε ασφαλισμένος περιλαμβάνει την ασθένεια (300 μέρες), την ανεργία (300 μέρες), τα έτη σπουδών του ΑΕΙ ή ΤΕΙ που φοίτησε, τον χρόνο των απεργιών, την κύηση και λοχεία για τις μητέρες, τον χρόνο μαθητείας (έως ένα έτος), τον πλασματικό χρόνο για κάθε παιδί (1 έτος για το πρώτο, 2 για το δεύτερο και συνολικά 3 έτη για όλα, καθώς και 5 συνολικά έτη για την τρίτεκνη μητέρα), ενώ για τους ασφαλισμένους ελεύθερους επαγγελματίες στον ΟΑΕΕ λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος αποδεδειγμένης άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας πριν από την εγγραφή στα μητρώα του οικείου οργανισμού, εφόσον δεν έχουν καταβληθεί οι αναλογούσες εισφορές έως πέντε έτη. Η προσμέτρηση του χρόνου απουσίας από την εργασία λόγω κύησης και λοχείας, και των ημερών επιδότησης λόγω ασθένειας ή τακτικής ανεργίας, λαμβάνεται υπόψη αποκλειστικά για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος και όχι για τον προσδιορισμό του δικαιούμενου ποσού σύνταξης. Συνεπώς, σε αυτήν την περίπτωση, δεν απαιτείται η καταβολή οποιουδήποτε ποσού εκ μέρους του ασφαλισμένου.
Από την 01/01/2020, έχει αυξηθεί η εξαγορά πλασματικών ετών για συνταξιοδότηση στους δημοσίους υπαλλήλους, ενώ το κόστος διαμορφώνεται στο 20% του τελευταίου μισθού, όπως ισχύει για όλους τους μισθωτούς. Με την εξαγορά πλασματικών χρόνων, ο ασφαλισμένος μπορεί να βγει νωρίτερα στη σύνταξη και να αυξήσει σημαντικά τις μηνιαίες αποδοχές του. Η εξαγορά πλασματικών ετών αποτελεί ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για όσους βρίσκονται στην ηλικία των 62 ετών και θέλουν να συμπληρώσουν 40 έτη εργασίας με την αναγνώριση των ετών για σπουδές, στρατιωτική θητεία, αριθμό τέκνων, ανεργία κ.λπ. Σημειώνεται ότι στο Δημόσιο μπορούν να εξαγοραστούν 7 πλασματικά έτη από Στρατό, σπουδές, κ.ά., και επιπλέον έως 5 έτη λόγω τέκνων (για 3 παιδιά), ενώ στον ιδιωτικό τομέα συνολικά αναγνωρίζονται έως 7 πλασματικά έτη.
Πώς γίνεται η εξαγορά
Οι ασφαλισμένοι που θα αποφασίσουν να εξαγοράσουν πλασματικά έτη, προκειμένου να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα, έχουν τις εξής επιλογές για την καταβολή των ποσών:
1. Εφάπαξ, μέσα σε τρεις μήνες από την κοινοποίηση της απόφασης αναγνώρισης με έκπτωση 2% για κάθε έτος εξαγοράς. Δεν δίδεται έκπτωση για εξαγορά χρόνου, μικρότερου του ενός έτους.
2. Σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις, ανάλογα με τον αριθμό των μηνών που αναγνωρίζονται (τόσες δόσεις όσοι οι μήνες που αναγνωρίζονται). Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής δόσης, το ποσό αυτής επιβαρύνεται με τα προβλεπόμενα πρόσθετα τέλη.
3. Σε περίπτωση θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή προσαύξησης του ποσού της σύνταξης, παρακρατείται το 25% αυτής, μέχρι να εξοφληθεί ολοσχερώς το οφειλόμενο ποσό.
Η αναγνώριση πλασματικών ετών γίνεται είτε πριν είτε μετά το έτος όπου κατοχυρώνονται οι προϋποθέσεις που επιθυμεί ο ασφαλισμένος ή ακόμη και όταν καταθέτει την αίτηση συνταξιοδότησης. Αν η αίτηση κατατεθεί μεταγενέστερα της ημερομηνίας αιτήσεως αναγνώρισης των πλασματικών ετών, τότε δεν γίνεται δεκτή, εκτός αν αυτό προβλέπεται από κάποιο κριτήριο σε συγκεκριμένη περίπτωση.
Πώς υπολογίζεται
«Κλειδί» για το τελικό ποσό εξαγοράς αποτελεί ο τελευταίος μισθός κατά την αίτηση συνταξιοδότησης, καθώς και ο συνολικός αριθμός των μηνών που θέλει να αναγνωρίσει ο ενδιαφερόμενος.
Για να γίνει κατανοητό το κόστος εξαγοράς πλασματικών ετών, λαμβάνουμε υπόψη έναν μισθωτό του ιδιωτικού τομέα, ο οποίος έχει πτυχίο ΑΕΙ (4ετής φοίτηση), έχει υπηρετήσει στον Στρατό 20 μήνες και έχει ένα παιδί, για τον οποίο αναγνωρίζεται ένα έτος. Αν, για παράδειγμα, ο συντάξιμος μισθός κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης είναι €1.500, τότε το μηνιαίο κόστος καθορίζεται στα €300 (μισθός €1.500 x 20%). Άρα για τους 48 μήνες θα έπρεπε να πληρώσει €14.400. Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής του ποσού, θα έχει έκπτωση €288 και συνεπώς το τελικό ποσό μειώνεται στα €14.112. Αν θέλει να αναγνωρίσει και τους 20 μήνες του Στρατού, θα καταβάλλει επιπλέον €6.000. Αναγνωρίζοντας και ένα έτος για το παιδί, τότε θα πληρώσει επιπλέον €3.600. Αν θέλει να φτάσει στο μάξιμουμ της αναγνώρισης των 84 μηνών, τότε υπολείπονται 4 μήνες, για τους οποίους θα επιβαρυνθεί με επιπλέον €1.200.
Ο υποψήφιος συνταξιούχος του παραδείγματος πρέπει να καταβάλλει €14.400+€6.000+€3.600+€1.200 = €25.200, τα οποία αν εξοφλήσει με έκπτωση 2% μειώνονται κατά €504, οπότε θα επιβαρυνθεί με €24.696. Η εξόφληση των €25.200 σε 84 μηνιαίες δόσεις θα αφαιρεί κάθε μήνα, από την υψηλότερη σύνταξη που θεμελίωσε, το ποσό των €300. Εφόσον με την αναγνώριση των πλασματικών ετών φτάσει στα 40 με βάση και τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης, τότε η σύνταξη θα είναι αισθητά υψηλότερη σε σχέση με τα 33 έτη (συντάξιμα χωρίς την εξαγορά των 7 ετών), ακόμη και κατά €400 μηνιαίως. Εάν ο συγκεκριμένος συνταξιούχος εξοφλήσει τις δόσεις για την αναγνώριση των πλασματικών ετών θα έχει υψηλότερη σύνταξη κατά €400 ή επιπλέον €4.800 ετησίως. Αυτό σημαίνει ότι ουσιαστικά μέσα σε μία πενταετία θα έχει αποσβέσει το κόστος εξαγοράς και θα έχει εξασφαλίσει υψηλότερη καθαρή σύνταξη για το υπόλοιπο της ζωής του.
του Λουκά Αθ. Γεωργιάδη
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο