Την κατάργηση της προσωποκράτησης για οφειλές στο Δημόσιο των οικονομικά αδυνάμων, αλλά και τη μείωση του χρόνου εκδίκασης των πολιτικών υποθέσεων και την έκδοση απόφασης εντός οκτώ μηνών, δηλαδή στο ένα τρίτο του χρόνου που απαιτείται σήμερα, προβλέπουν οι εκ βάθρων αλλαγές στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, οι οποίες περιλαμβάνονται σε νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης που θα κατατεθεί άμεσα στη Βουλή.
Στο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι καταργούνται οι δίκες στο ακροατήριο και η διαδικασία θα γίνεται εγγράφως, πλην εξαιρετικών περιπτώσεων που ο δικαστής θα κρίνει ότι απαιτείται εξέταση μαρτύρων. Και σε αυτές τις περιπτώσεις, πάντως, θα εξετάζεται ένας μάρτυρας από κάθε πλευρά.
Βάσει του νομοσχεδίου, για τις αστικές διαφορές καταργούνται τα ενδιάμεσα στάδια και παραμένουν μόνο δύο, αυτά που αφορούν την κατάθεση της αγωγής και την έκδοση της απόφασης. Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα, μόλις θα κατατίθεται η αγωγή για οποιαδήποτε αστική ή εμπορική διαφορά, οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν συνολικά περίπου 130 ημέρες για να καταθέσουν όλα τους τα έγγραφα, να αντικρούσουν αυτά που υποστηρίζει ο αντίδικός τους και να προσκομίσουν ό,τι νομίζουν πως θα συμβάλει στη διεκδίκησή τους για παροχή έννομης προστασίας. Σε καμία περίπτωση δεν θα γίνεται ακροαματική διαδικασία. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις και αν ο δικαστής που θα χρεώνεται την υπόθεση κρίνει ότι απαιτείται η εξέταση και κάποιου μάρτυρα, θα τον καλεί σε ορισμένη ημέρα και χώρο για να τον εξετάσει. Μόλις ο φάκελος της υπόθεσης συμπληρωθεί από τους διαδίκους, ο δικαστής θα μελετά το υλικό που έχουν προσκομίσει και θα εκδίδει την απόφασή του.
Στο στάδιο της αναγκαστικής εκτέλεσης, επί της ουσίας καταργείται η προσωποκράτηση για ιδιωτικές διαφορές σε περίπτωση αδυναμίας καταβολής των οφειλομένων. Την αδυναμία ή μη του οφειλέτη θα κρίνει το δικαστήριο προστατεύοντας τους οικονομικά αδυνάμους από τη φυλάκιση. Με τη σχετική διάταξη καταργείται η προσωποκράτηση για αστικά και εμπορικά χρέη για όσους αποδεδειγμένα αδυνατούν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους. Το μέτρο παραμένει σε ισχύ μόνο για εκείνους που, ενώ διαθέτουν την οικονομική δυνατότητα ικανοποίησης του αντιδίκου τους, δεν το κάνουν εσκεμμένα, αποκρύπτοντας τα οικονομικά μέσα τους ή αρνούνται να συμμορφωθούν με δικαστικές αποφάσεις.
Πλειστηριασμοί ακινήτων
Σημαντικές αλλαγές επιφέρει το νομοσχέδιο και στους πλειστηριασμούς ακινήτων. «Επιτέλους, θα πρέπει να τελειώνουν τα κυκλώματα. Να εξουδετερώσουμε τα κοράκια», είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός Δικαιοσύνης.
Βάσει του νομοσχεδίου, όλες οι πράξεις κατά της αναγκαστικής εκτέλεσης θα συγκεντρώνονται σε μία πράξη (ανακοπή), για την άσκηση της οποίας προβλέπονται πλέον μόνο δύο στάδια, ένα πριν και ένα μετά τον πλειστηριασμό. Επιπλέον προβλέπεται συγκεκριμένος προσδιορισμός του πλειστηριασμού το αργότερο εντός 8 μηνών από την ημέρα της κατάσχεσης, ενώ απλοποιείται και το σύστημα υποβολής προσφορών στον πλειστηριασμό. Ως προς τις τιμές των ακινήτων κατά τον πλειστηριασμό, αυτές στο πρώτο στάδιο θα είναι στα 2/3 της αντικειμενικής αξίας, στο δεύτερο στάδιο θα είναι στο 1/2 και μετά στο 1/3.
Τέλος, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Δικαιοσύνης, σε σύντομο χρονικό διάστημα, εντός ενός έτους, οι πλειστηριασμοί θα γίνονται ηλεκτρονικά εξασφαλίζοντας την πλήρη διαφάνεια και τον αποκλεισμό της χειραγώγησης.
Στο μεταξύ, σήμερα συγκαλείται έκτακτη σύσκεψη των προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων με αντικείμενο τις αλλαγές στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.
